Cung cấp nguồn thông tin chính thống cho đồng bào dân tộc thiểu số
Tỉnh Quảng Nam đã triển khai xây dựng và đưa vào vận hành ứng dụng “Smart Quang Nam” dành cho người dân sử dụng trên các thiết bị di động nhằm kết nối người dân với chính quyền. Thông tin được cung cấp trên ứng dụng "Smart Quang Nam" là thông tin chính thống được cung cấp từ UBND tỉnh và các cơ quan, ban, ngành của tỉnh. Ứng dụng cung cấp các tiện ích số dành cho người dân Quảng Nam như: thông báo của chính quyền các cấp; dịch vụ công; tra cứu, thanh toán các dịch vụ thiết yếu điện, nước, viễn thông; điểm tin nông nghiệp; thông tin về lĩnh vực y tế, giáo dục, du lịch, môi trường...
Cổng Thông tin điện tử tỉnh, các sở, ngành, địa phương thường xuyên cung cấp thông tin tuyên truyền về các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; thông tin chỉ đạo điều hành của tỉnh, ngành, địa phương và cung cấp các tin tức, sự kiện, hoạt động truyền thông trên các lĩnh vực của đời sống xã hội nói chung.
Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam đã triển khai xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về công tác dân tộc phục vụ công tác quản lý Nhà nước và hỗ trợ điều hành tác nghiệp tại đơn vị.
Ngoài ra, UBND tỉnh thường xuyên mở các lớp nâng cao năng lực ứng dụng CNTT với các nội dung đào tạo, tập huấn về: vận hành và sử dụng các hệ thống ứng dụng dùng chung (hệ thống Qoffice Quảng Nam; hệ thống thư điện tử công vụ tỉnh; phần mềm chữ ký số; hệ thống một cửa điện tử...); tổ chức diễn tập an ninh mạng; tập huấn kỹ năng viết tin, bài, chụp ảnh, sản xuất video cho trang tin điện tử, an toàn bảo mật thông tin,...
Các sở, ban, ngành, địa phương thông qua thực hiện các chương trình, chính sách thuộc lĩnh vực quản lý cũng chú trọng lồng ghép cung cấp thông tin, hỗ trợ, tuyên truyền cho người dân nâng cao nhận thức và thúc đẩy việc tìm hiểu, khai thác, sử dụng ứng dụng CNTT trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là: tìm kiếm, khai khác sử dụng các ứng dụng CNTT và dịch vụ công trực tuyến của tỉnh; tiếp cận kiến thức khoa học - kỹ thuật, thương mại vào phục vụ sản xuất; hỗ trợ, tư vấn cho người có uy tín biết, tiếp cận các kênh thông tin chính thống để phục vụ tuyên truyền cho người dân; tư vấn cho đồng bào các vấn đề liên quan bình đẳng giới, quyền phụ nữ, trẻ em, văn hóa, giáo dục, y tế,... thông qua các phương tiện thông tin truyền thông Internet, báo, đài, Cổng Thông tin điện tử chính thống.
Hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số có cơ hội tiếp cận các ứng dụng công nghệ thông tin. Ảnh: internet
Quản lý dạng thông tin dữ liệu chi tiết đến từng hộ gia đình, thôn, xã vùng dân tộc
Năm 2019, UBND tỉnh đã thống nhất chủ trương và bố trí kinh phí xây dựng “Hệ thống thông tin dữ liệu về công tác dân tộc tỉnh Quảng Nam” với tổng kinh phí là 1.116.562.000 đồng; giao Ban Dân tộc tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức thực hiện theo quy định. Đến nay, phần mềm đã được tổ chức tập huấn điều tra, thu thập thông tin và hướng dẫn khai thác sử dụng.
Phần mềm được cài đặt tại trung tâm tích hợp dữ liệu của tỉnh nên đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về bảo mật và an toàn thông tin. Do đặc thù quản lý của địa phương nên phần mềm phát triển theo hướng quản lý dạng thông tin dữ liệu chi tiết đến từng hộ gia đình, thôn, xã vùng dân tộc thay vì dạng quản lý chỉ tiêu như phần mềm của Ủy ban Dân tộc. Phần mềm xây dựng đáp ứng khung kiến trúc chính quyền điện tử tỉnh Quảng Nam, tích hợp hệ thống xác thực SSO và sử dụng danh mục dùng chung trên nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu của tỉnh. Tuy nhiên, phần mềm vẫn chưa xây dựng được hệ thống thông tin địa lý (GIS).
Phần mềm được xây dựng theo mô hình hướng dịch vụ (SOA) có thể đảm bảo kết nối, tích hợp với các hệ thống chia sẻ dữ liệu khác. Việc tổ chức khai thác dữ liệu về DTTS từ kết quả điều tra thu thập thông tin tình hình kinh tế - xã hội 53 DTTS năm 2019 tích hợp trên phần mềm báo cáo thống kê công tác dân tộc được khai thác tốt.
Khắc phục khó khăn, tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về công tác dân tộc
Cụ thể, việc đưa vào khai thác, vận hành sử dụng, ứng dụng, dịch vụ CNTT tại một số địa phương vùng DTTS và miền núi của tỉnh còn nhiều mặt hạn chế, chưa đồng bộ, song hành kịp thời so với vùng đồng bằng bởi một số nguyên nhân như: cơ sở hạ tầng CNTT và truyền thông còn thiếu, yếu; đội ngũ cán bộ, công chức chưa đồng đều trong khả năng tiếp cận, tuyên truyền, hướng dẫn cơ sở khai thác sử dụng...
Tỷ lệ người dân có máy vi tính, sử dụng điện thoại thông minh để tìm kiếm, khai thác thông tin từ Internet, mạng xã hội, báo điện tử.... còn thấp nên ít nhiều khó khăn trong công tác tiếp cận thông tin tuyên truyền thông qua các phương thức truyền thông này.
Đa số người dân, nhất là khu vực miền núi và đồng bào DTTS còn chưa quan tâm, sử dụng dịch vụ công trực tuyến do đã quen với hình thức nộp hồ sơ giấy trực tiếp tại Bộ phận tiếp nhận, trả kết quả các cấp. Nguyên nhân do việc triển khai cung cấp dịch vụ công trực tuyến còn có nhiều bất tiện, người dân có tâm lý ngại thay đổi thói quen...
Một số nội dung nhiệm vụ tại Quyết định 414/QĐ-TTg ngày 14/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ chưa thực hiện được do nguồn lực cân đối từ dự toán chi thường xuyên của địa phương có hạn; tính chất cần thiết chưa cao so với nhu cầu và thực tiễn của địa phương (ví dụ: Bộ Từ điển tiếng dân tộc điện tử...)
Từ những thành quả đã đạt được trong thời gian qua, UBND tỉnh Quảng Nam cần phải tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về công tác dân tộc, bảo đảm khả năng kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu phục vụ công tác quản lý Nhà nước và hỗ trợ đồng bào DTTS tiếp cận thông tin; xây dựng Thư viện điện tử về công tác dân tộc; tăng cường ứng dụng CNTT để đồng bào DTTS chủ động, không bị bất ngờ trong mọi tình huống gây mất an ninh, trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số./.
Ngô Tính