Việc lựa chọn biển số xe để bán đấu giá theo một quy trình chặt chẽ, nhất là công tác quản lý biển số xe sau khi trúng đấu giá. Câu hỏi đặt ra là, biển số xe trúng đấu giá có phải là tài sản hay không? Nếu xem biển số xe là tài sản thì sau khi trúng đấu giá chủ sở hữu được toàn quyền quyết định về việc chuyển nhượng, thừa kế, thế chấp, góp vốn,... theo quy định hay không? Nếu xem biển số xe là tài sản thì việc quản lý sẽ rất khó khăn, bởi biển số xe nó được xem là tài sản gắn liền với phương tiện và không nên tách rời với phương tiện. Người chủ sở hữu phương tiện phải đồng thời là chủ sở hữu biển số xe. Theo quan điểm của người viết, thì biển số xe phải gắn liền với phương tiện, là điều kiện đủ để phương tiện có thể lưu thông. Khi phương tiện lưu thông vi phạm pháp luật hoặc gây tai nạn giao thông thì truy tìm phương tiện sẽ thuận lợi hơn. Nếu chủ sở hữu biển số xe không đồng thời là chủ phương tiện, có nghĩa là người mua phương tiện nhưng không đăng ký biển số hoặc đấu giá biển số xe mà mua lại hoặc mượn biển số xe của người khác đã trúng đấu giá thì lúc này việc truy tìm chủ phương tiện sẽ rất khó khăn, phải thông qua chủ sở hữu biển số xe mới biết được chủ phương tiện.

Biển số xe đẹp cần được đấu giá để đảm bảo tính minh bạch. Ảnh: PV&BT

Bên cạnh đó, theo dự thảo, cơ quan đăng ký xe có quyền thu hồi biển số trúng đấu giá khi biển số được sử dụng không đúng quy định của pháp luật (xe gắn biển số trúng đấu giá vi phạm pháp luật bị tịch thu theo quy định)…. là chưa phù hợp. Bởi vì, như đã nói ở trên, biển số xe vừa là tài sản, vừa là phương tiện để quản lý và không tách rời với phương tiện. Nếu phương tiện vi phạm pháp luật bị tịch thu không có nghĩa là biển số xe vi phạm, do đó không thể tịch thu biển số xe. Trong nhiều trường hợp, biển số xe đẹp có giá trị đến hàng chục tỷ đồng, cao gấp nhiều lần so với phương tiện. Việc thu hồi biển số xe có giá trị với những lý do không thỏa đáng rất dễ phát sinh khiếu nại, khởi kiện của chủ sở hữu.

Ngoài ra, theo dự thảo, khi chuyển nhượng xe, người trúng đấu giá được quyền giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu (biển số đi theo người). Tuy nhiên, nếu người trúng đấu giá không gắn biển số xe vào phương tiện nữa mà giữ lại trong thời gian dài hoặc để làm kỷ niệm thì xử lý như thế nào? Do đó, cần phải xem xét lại quy định này, nếu biển số không đăng ký gắn vào phương tiện trong một thời hạn nhất định thì phải bị tịch thu (Ví dụ: giữ biển số quá 02 năm nhưng không gắn vào phương tiện thì bị tịch thu).

Mặc dù, mới xin chủ trương cho thí điểm nhưng xoay quanh nội dung đấu giá biển số xe cần phải dự liệu hết những vấn đề pháp lý phát sinh, nhất là phải làm rõ biển số xe là tài sản hay là phương tiện quản lý hay vừa là tài sản, vừa là phương tiện quản lý. Nếu biển số là tài sản thì phải đảm bảo mọi quyền lợi của chủ sở hữu như có quyền tháo ra để gắn vào phương tiện khác; có thể cho người khác mượn biển số xe; khi phương tiện bị hư hỏng hoặc họ muốn bán hoặc đổi phương tiện mới thì có quyền giữ lại biển số xe; chủ sở hữu có quyền bán lại biển số xe cho người khác... Nếu biển số xe là phương tiện quản lý hoặc vừa là tài sản, vừa là phương tiện quản lý thì phải hạn chế quyền định đoạt của chủ sở hữu đối với biển số xe như chỉ cho phép chuyển nhượng biển số xe trong một số trường hợp; biển số xe bắt buộc phải gắn liền với phương tiện và không thể tách rời...

Đấu giá biển số xe là chủ trương hoàn toàn đúng, phù hợp với xu thế của các nước trên thế giới, qua đó góp phần tăng nguồn thu ngân sách, đáp ứng nhu cầu biển đẹp của người dân và hạn chế tiêu cực trong việc chọn biển số xe như hiện nay. Tuy nhiên, tổ chức đấu giá biển số xe là vấn đề mới cần phải nghiên cứu thận trọng, vừa làm vừa rút kinh nghiệm và tiến tới là hoàn thiện cơ sở pháp lý để thực hiện đồng bộ, thống nhất, hiệu quả, không để lãng phí "nguồn tài nguyên" như thời gian qua.