Đến năm 2030, giảm 50% thiệt hại về người do lũ quét, sạt lở đất so với 10 năm trước

Trên cơ sở kế thừa Chiến lược Quốc gia về phòng chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020, tiếp tục thực hiện chủ trương, chính sách và sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về công tác PCTT, góp phần từng bước xây dựng quốc gia có khả năng quản lý rủi ro thiên tai, cộng đồng, xã hội an toàn trước thiên tai, ngày 17/3/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 379/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược Quốc gia về phòng chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Với quan điểm chỉ đạo PCTT là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm và nghĩa vụ của toàn dân, toàn xã hội, gồm ba giai đoạn: Phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Chiến lược đặt ra mục tiêu là “Chủ động PCTT, thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tổn thất về người và tài sản của nhân dân và nhà nước; từng bước xây dựng quốc gia có khả năng quản lý rủi ro thiên tai, cộng đồng, xã hội an toàn trước thiên tai, tạo điều kiện phát triển bền vững kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng”.

Mục tiêu đến năm 2030, sẽ giảm thiệt hại do thiên tai gây ra, giảm 50% thiệt hại về người do lũ quét, sạt lở đất so với giai đoạn 2011-2020; thiệt hại về kinh tế do thiên tai không vượt quá 1,2% GDP; hoàn thiện Hệ thống pháp luật, chính sách về PCTT bảo đảm đồng bộ, thống nhất; tổ chức, lực lượng làm công tác PCTT được kiện toàn theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả; 100% cơ quan chính quyền các cấp, tổ chức và hộ gia đình được tiếp nhận đầy đủ thông tin và hiểu biết kỹ năng phòng tránh thiên tai; 100% tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đảm bảo các yêu cầu theo phương châm “4 tại chỗ”. Tiếp đó, năng lực theo dõi giám sát, dự báo, cảnh báo, phân tích thiên tai được nâng ngang tầm với các quốc gia hàng đầu trong khu vực. Cơ sở dữ liệu phục vụ chỉ đạo điều hành PCTT được hình thành theo hướng đồng bộ, liên thông, theo thời gian thực. Người dân được bảo đảm an toàn trước thiên tai, nhất là bão, lũ, sạt lở đất, lũ quét. Cuối cùng là khả năng chống chịu cơ sở hạ tầng, công trình PCTT được nâng cao, bảo đảm an toàn trước thiên tai theo mức thiết kế.

Biến đối khí hậu ngày càng gây ra các hình thái thời tiết cực đoan và ảnh hướng đến đời sống xã hội của người dân, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ để ứng phó. Ảnh: O.H

Tạo môi trường pháp lý đầy đủ, phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống thiên tai

Để thực hiện được các mục tiêu nêu trên, Chiến lược đề ra các nhóm nhiệm vụ và giải pháp chung bao gồm: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về PCTT bảo đảm đồng bộ, thống nhất, minh bạch, khả thi trong đó tập trung việc rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về PCTT và các quy định pháp luật khác có liên quan đến công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai bảo đảm đồng bộ, thống nhất, tạo môi trường pháp lý đầy đủ, phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ PCTT.

Tiếp đó, nâng cao nhận thức về thiên tai, rủi ro thiên tai, tăng cường quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng; nâng cao năng lực PCTT và cứu hộ cứu nạn; xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch, kế hoạch PCTT và phương án ứng phó thiên tai, lồng ghép nội dung PCTT vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, kinh tế - xã hội; nâng cao khả năng chống chịu, thích ứng với thiên tai.

Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế và khoa học công nghệ; ưu tiên bố trí nguồn lực từ ngân sách nhà nước, vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài, sử dụng hiệu quả quỹ PCTT và huy động nguồn lực từ xã hội hóa cho hoạt động PCTT và cứu hộ cứu nạn.

Nhóm nhiệm vụ và giải pháp cho từng vùng, miền cũng được Chiến lược đề cập đến, ứng với các loại hình thiên tai điển hình bao gồm: Vùng đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ; vùng miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ; vùng duyên hải miền Trung; vùng Tây Nguyên và Đông Nam Bộ; vùng đồng bằng sông Cửu Long; trên biển và hải đảo và các đô thị lớn.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương theo chức năng, nhiệm vụ quản lý thực hiện các nội dung, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Chiến lược. Trong thời gian tới, Ban chỉ đạo Trung ương về PCTT sẽ phối hợp, đôn đốc các bộ, ngành liên quan và các địa phương xây dựng kế hoạch, chương trình, đề án để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Chiến lược; xây dựng khung giám sát, đánh giá thực hiện Chiến lược; tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện Chiến lược hàng năm.

Mục tiêu của Chiến lược cũng đặt ra yêu cầu cần phải tổ chức lực lượng làm công tác PCTT được kiện toàn theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả. Lực lượng làm công tác PCTT được đào tạo, tập huấn, trang bị đầy đủ kiến thức và trang thiết bị cần thiết. Phương tiện, trang thiết bị phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tiên tiến, hiện đại, ngang tầm với các quốc gia hàng đầu trong khu vực.

Hệ thống pháp luật, chính sách về PCTT được hoàn thiện, bảo đảm đồng bộ, thống nhất, tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho quản lý, chỉ đạo, chỉ huy và triển khai công tác PCTT, cứu hộ cứu nạn.

Người dân được bảo đảm an toàn trước thiên tai, nhất là bão, lũ, sạt lở đất, lũ quét. Khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng, công trình PCTT, nhất là hệ thống đê điều, hồ đập, khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão được nâng cao, đảm bảo an toàn trước thiên tai theo mức thiết kế, không làm gia tăng nguy cơ rủi ro thiên tai.

Oanh Hữu