Lãnh đạo TKV có sấp, ngửa?
Từ ngày 20/3/2018, Tạp chí Điện tử Thanh tra (thanhtravietnam.vn) khởi đăng loạt bài “Nhận diện sai phạm “không thể khủng hơn” tại TKV”. Trong đó, Kỳ I: Đầu tư vào ngành nghề kinh doanh chính: Mất vốn, không hiệu quả (ngày 20/3/2018); Kỳ II: Đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính: Lỗ, không còn khả năng thanh toán (ngày 21/3/2018).
Đây chỉ là 2 bài trong loạt bài bao gồm 9 kỳ, tập trung vào những sai phạm đã được chỉ ra đối với Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) (chưa bao gồm các bài về 4 tổng công ty và một số đơn vị thành viên thuộc TKV) trong Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ tại TKV và một số đơn vị thành viên số 2810 ngày 9/11/2017 của Thanh tra Chính phủ.
Sau khi đăng tải đến kỳ II, lãnh đạo TKV - Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Hoàng Trung - đã ký Công văn số 1291/TKV-VP ngày 21/3/2018 v/v đề nghị dừng đăng tin bài về các nội dung liên quan đến kết luận của Thanh tra Chính phủ tại TKV gửi Tạp chí Điện tử Thanh tra, trong đó có đoạn: … “Để tránh thông tin dư luận gây ảnh hưởng đến tâm lý và khí thế lao động sản xuất của cán bộ và người lao động ngành Than - Khoáng sản và ảnh hưởng đến uy tín của TKV, TKV kính đề nghị Tạp chí Điện tử Thanh tra tạo điều kiện giúp gỡ các bài viết về TKV đã đăng trên quý báo ngày 20 và 21/3/2018 và dừng việc đăng tin bài về các nội dung có liên quan đến kết luận của Thanh tra Chính phủ”.
Xuất phát từ quan điểm tạo điều kiện để ngành Than - Khoáng sản khắc phục hậu quả sai phạm, tiếp tục tháo gỡ khó khăn để ổn định, phát triển sản xuất, kinh doanh; dù nội dung phản ánh không sai, lãnh đạo Tạp chí Điện tử Thanh tra vẫn cho dừng xuất bản 2 bài viết này.
Tuy nhiên, bất chấp thiện chí của lãnh đạo Tạp chí Điện tử Thanh tra; lãnh đạo TKV đã có công văn gửi tới Ban Tuyên giáo Trung ương phản ánh về vụ việc. Theo đó, tại cuộc giao ban báo chí diễn ra ở Ban Tuyên giáo Trung ương hôm thứ 3 tuần trước (ngày 27/3/2018), lãnh đạo cơ quan chức năng đã đề cập đến việc Tạp chí Điện tử Thanh tra đăng tải bài viết liên quan đến TKV (theo công văn) có nhiều nội dung thiếu khách quan, gây hiểu lầm, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của TKV và tâm lý người lao động ngành Than - Khoáng sản.
Lãnh đạo TKV gửi văn bản đề nghị Tạp chí tạo điều kiện gỡ bài, dừng thông tin liên quan đến TKV
Thật sự, chúng tôi rất lấy làm bất ngờ vì hành động có vẻ sấp, ngửa này của lãnh đạo TKV. Bởi vì, một mặt lãnh đạo TKV gửi văn bản đề nghị Tạp chí tạo điều kiện gỡ bài, dừng thông tin liên quan đến TKV, trong đó hoàn toàn không có chi tiết nào cho rằng Tạp chí thông tin thiếu khách quan, gây hiểu lầm. Mặt khác, cũng chính số văn bản đó (số 1291/TKV-VP ngày 21/3/2018), lãnh đạo TKV lại “tố” Tạp chí “có nhiều nội dung thiếu khách quan…”.
Chúng tôi không rõ 2 công văn này có phải là 1 hay không vì trong văn bản gửi Tạp chí, nơi nhận còn có Vụ Báo chí xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương… Hay cùng 1 số công văn nhưng nội dung 2 văn bản còn có chỗ khác nhau?
Mà, điều này, nếu xảy ra, có lẽ cũng không khó hiểu vì trước đó, vẫn với Văn bản số 1291/TKV-VP ngày 21/3/2018, vẫn do Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Hoàng Trung ký đã “trân trọng cám ơn quý Báo Thanh tra” thay vì “Tạp chí Thanh tra” như đề nơi “kính gửi”. Chỉ đến khi Tạp chí phản ứng thì lãnh đạo TKV mới có văn bản khác thay thế (cùng số, cùng ngày, cùng người ký, chỉ khác ở chỗ “trân trọng cám ơn Tạp chí Điện tử Thanh tra” và thêm chi tiết “tạo điều kiện giúp” trước phần “gỡ các bài viết…”).
Kết luận của Thanh tra Chính phủ còn nguyên giá trị
Nhân đây, chúng tôi cũng xin trao đổi thêm rằng: Nội dung các bài viết đã đăng (2 kỳ, đã gỡ, như đã đề cập ở trên) và sẽ đăng đều là theo kết luận của Thanh tra Chính phủ. Cho dù, TKV có đề cập đến văn bản ban hành ngày 5/1/2018 của Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình thì đây cũng không phải là chỉ đạo dừng thực hiện nội dung kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ hay có kết luận khác thay thế kết luận ban hành ngày 9/11/2017 của Thanh tra Chính phủ.
Mà, ngay tại Thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ tại TKV và một số đơn vị thành viên ký ngày 16/1/2018 (sau thời điểm chỉ đạo ngày 5/1/2018 của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đến 11 ngày) bởi Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Bùi Ngọc Lam (đến thời điểm này vẫn đang đăng tải trên Cổng Thông tin Điện tử Thanh tra Chính phủ - thanhtra.gov.vn) cũng không có chi tiết nào nói rằng Kết luận số 2810 ngày 9/11/2017 của Thanh tra Chính phủ không còn giá trị hoặc sẽ bị thay thế.
Thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ tại TKV và một số đơn vị thành viên ký ngày 16/1/2018 vẫn còn hiện hữu trên Cổng Thông tin Điện tử Thanh tra Chính phủ. Ảnh chụp ngày 4/4/2018
Thông báo ký ngày 16/1/2018 của Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Bùi Ngọc Lam nêu rõ (trích nguyên văn):
… Phần II: Ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ tại Thông báo số 08/TB-VPCP ngày 05/01/2018 về nội dung kết luận thanh tra.
Ngày 05/01/2018, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 08/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ tại TKV và một số đơn vị thành viên, nội dung chính như sau:
Đồng ý cơ bản với nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ tại Văn bản số 2810/KL-TTCP ngày 09/11/2017 của Thanh tra Chính phủ. Các Bộ: Tài chính, Công thương, Tài nguyên và Môi trường, Công an; UBND tỉnh Lào Cai và TKV theo chức năng nhiệm vụ, thực hiện các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ và gửi Thanh tra Chính phủ về kết quả thực hiện kết luận thanh tra để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Việc chấp hành chính sách pháp luật về đất đai tại TKV chưa tốt để xảy ra vi phạm cần phải chấn chỉnh, khắc phục. Giao Bộ Tài nguyên và Môi trưởng kiểm tra, xử lý và hướng dẫn giải quyết dứt điểm những vướng mắc, tồn tại và sai phạm trong việc cấp giấy phép khai thác khoáng sản.
Về 14 trường hợp Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển cơ quan điều tra: Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Cơ quan Điều tra thuộc Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao rà soát kỹ để thống nhất biện pháp xử lý.
Về việc xử lý đối với khoản tiền chênh lệch về thuế tài nguyên và khoản tiền khuyến khích sản lượng, chất lượng đối với các đơn vị khai thác than: Giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ xác định rõ đối tượng nộp thuế tài nguyên, giá tính thuế tài nguyên, xác định chính xác nghĩa vụ thuế tài nguyên phải nộp ngân sách Nhà nước; đồng thời Bộ Tài chính kiểm tra chặt chẽ, xác định rõ bản chất về các hợp đồng khai thác giữa TKV với các công ty con và việc khai thác, tiêu thụ tài nguyên để bảo đảm thu đúng, thu đủ, thống nhất kiến nghị biện pháp xử lý đối với khoản tiền chênh lệch về thuế tài nguyên theo quy định.
Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ thống nhất về phương pháp tính toán, nghiệm thu, thanh toán khối lượng vận chuyển đất, đá; đồng thời khẩn trương ban hành văn bản quy định, hướng dẫn cụ thể về các hệ số (tải trọng vận chuyển, tỷ trọng, hệ số nở rời) để áp dụng trong nghiệm thu, thanh toán khối lượng vận chuyển đất, đá tại các mỏ khai thác lộ thiên để khắc phục những tồn tại, bất cập như hiện nay. Trên cơ sở kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, Bộ Công Thương chủ trì, đề xuất xử lý đối với khoản tiền 8.320,851 tỷ đồng, báo cáo kết quả đến Thanh tra Chính phủ để Thanh tra Chính phủ tổng hợp báo cáo Thủ tướng chính phủ trong tháng 02 năm 2018.
Như vậy, có thể khẳng định những kết luận, kiến nghị của Thanh tra Chính phủ đến thời điểm này vẫn hoàn toàn có giá trị và chưa bị thay thế bởi bất cứ văn bản nào. Vì thế, để rộng đường dư luận, Tạp chí Điện tử Thanh tra sẽ khởi đăng lại loạt bài “Nhận diện sai phạm “không thể khủng hơn” tại TKV” và tiếp tục theo dõi, thông tin về việc xử lý sau thanh tra khi có diễn biến mới.
Bằng An