Theo đơn tố cáo của Chị L.T.T.T (Duy Thành, Duy Xuyên, Quảng Nam), vừa qua chị có vay tiền tại Ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên có địa chỉ: 142 Điện Biên Phủ, Thị trấn Nam Phước, với số tiền là 650.000.000 triệu đồng. Chị L.T.T.T cho biết tại thời điểm vay, chị được ông Minh- một nhân viên ngân hàng tư vấn và hỗ trợ. Lúc này, ông Minh yêu cầu chị L.T.T.T phải mua Bảo hiểm khoản vay với số tiền là 2.925.000 triệu đồng (Pv-Phí Bảo hiểm tiền vay lúc đầu nhân viên đưa ra yêu cầu chị Thủy phải nộp là 4.225.000 triệu đồng), phí nhờ xử lý chứng từ sổ sách là 2.100.000 triệu đồng và một số chi phí khác tổng cộng là 5.885.000 triệu đồng.

Anh L.V.T (Duy Thành, Duy Xuyên, Quảng Nam) cũng vay tiền tại Ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên với số tiền là 600.000.000 triệu đồng. Anh L.V.T cũng được ông Minh- nhân viên ngân hàng tư vấn sau đó yêu cầu anh phải mua Bảo hiểm tiền vay (khung thấp nhất) là 3.450.000 triệu đồng, các loại phí như phí nhờ xử lý chứng từ chứng minh thu nhập là 2.300.000 triệu đồng và các loại chi phí khác tổng cộng là 6.665.000 triệu đồng.

Hàng loạt khách hàng đã gửi đơn tố cáo đến Phóng viên Tạp chí Thanh tra Việt Nam về việc họ bị nhân viên thuộc ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam (địa chỉ: 142 Điện Biên Phủ, Thị trấn Nam Phước) tự “vẽ” ra hàng loạt chi phí bắt buộc khách hàng phải chi trả (vì bảo mật thông tin nên đã che mờ một số thông tin người gửi đơn). Ảnh Đ.S

Hoàn cảnh không khác gì chị L.T.T.T và anh L.V.T, anh L.C.S (Duy Thành, Duy Xuyên, Quảng Nam) khi vay tại Ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên 300.000.000 triệu đồng, tại thời điểm trên anh cũng được nhân viên ngân hàng yêu cầu phải nộp tổng 4.075.000 triệu đồng cho phí bảo hiểm tiền vay và các loại chi phí khác nhau như phí nhờ xử lý chứng từ, chứng minh doanh thu, chi phí, lợi nhuận…

Chị L.T.T.T (Duy Thành, Duy Xuyên, Quảng Nam) sau khi vay vốn đã nộp số tiền theo yêu cầu nhân viên ngân hàng , số tiền trên Chị cho biết chuyển vào tài khoản cá nhân?  (ảnh người tố cáo cung cấp)

Tất cả những khoản chi phí trên sẽ được chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản cá nhân của ông Minh- nhân viên Ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên, những người đi vay trên cũng cho hay, “vì không hiểu biết các quy định cụ thể của Ngân hàng Đông Á nên họ đã hỏi ý kiến từ một số ngân hàng khác thì đều nhận được câu trả lời rằng “Bảo hiểm khoản vay là không bắt buộc”, khách hàng có thể mua hoặc không. Còn khoản chi phí chạy chứng từ chứng minh thu nhập mà Ngân hàng Đông Á chi nhánh Duy Xuyên đưa ra là không có căn cứ”.

Khi khách hàng gặp ông Minh đề nghị giải thích thì ông Minh vẫn xác nhận với khách hàng rằng đây là quy định riêng của Ngân hàng Đông Á áp dụng cho tất cả các khách hàng từ xưa đến nay nếu muốn được vay giải ngân. Không những thế, khi được hỏi rõ hơn về những khoản tiền chứng từ thì nhân viên ngân hàng khẳng định tất cả khách hàng, phía ngân hàng làm hồ sơ rất kỹ vì sau này không những có kiểm soát về kiểm tra thường xuyên mà Thanh tra nhà nước kiểm tra về hồ sơ và hoạt động cho vay tại chi nhánh ngân hàng.

Đoạn hội thoại được cho là giữa nhân viên ngân hàng và khách hàng khẳng định mọi chi phí áp dụng đối với mọi khách hàng. Ảnh người tố cáo cung cấp

Tại bộ hồ sơ vay vốn của khách hàng gửi về, PV ghi nhận, trong quá trình giao dịch, nhân viên Ngân hàng Đông Á chi nhánh Duy Xuyên không hề xuất hóa đơn các khoản vay mà chỉ đưa cho khách hàng một tờ giấy viết tay thể hiện các chi phí khách hàng phải nộp. Như trường hợp anh L.V.T nhân viên ngân hàng có ghi: phí xóa + đăng ký thế chấp: 700.000 đồng; phí Bảo hiểm tiền vay (khung thấp nhất): 3.450.000 đồng; phí chạy chứng từ chứng minh doanh thu, chi phí, lợi nhuận: 2.300.000 đồng; phí giải ngân tiền vay (chuyển khoản tiền vay): 215.000 đồng.

Tuy nhiên, anh T cho biết, ngay sau nhận phản ứng gay gắt và không đồng tình với những khoản phí như trên, nhân viên ngân hàng đã đến trực tiếp nhà của anh T thương thảo lại về việc các khoản phí mà nhân viên này khi trong tờ giấy trước đó và ngõ ý nhờ anh T ghi giấy xác nhận, kèm theo lời nói rằng số tiền Bảo hiểm tiền vay anh T sẽ không cần phải đóng, chỉ cần đóng những chi phí khác.

Một trong những hồ sơ  vay của khách hàng đã được phê duyệt, tuy nhiên nhân viên ngân hàng lúc đầu vẽ ra nhiều chi phí "lạ" khiến khách hàng vay bức xúc (ảnh người tố cáo cung cấp)

Nhân viên Ngân hàng viết ra giấy đối với từng hồ sơ vay, từng khoản phí mà khách hàng phải chi trả khi hoàn thành một bộ hồ sơ vay (ảnh người tố cáo cung cấp)

Trao đổi qua điện thoại với ông Tấn Minh – Nhân viên ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cho biết, đối với những trường hợp có những kiến nghị về việc thu những khoản chi phí không đúng, ông đã liên hệ gặp gia đình khách hàng để giải quyết và hoàn trả lại số tiền đã thu không đúng quy định. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề hoàn trả, mà nếu hoàn trả chỉ là  đối với những người đã mạnh dạn dám tố cáo, còn "từ xưa đến nay" như anh Minh nêu thì liệu ông Minh có thể hoàn trả?

Vay với số tiền trăm triệu đã phát sinh các khoản phí lên đến tiền triệu, nếu như khách hàng vay với số tiền hàng tỷ đồng và “từ xưa đến nay” như vậy thì tiền phí khách hàng phải nộp sẽ là bao nhiêu? Chắc chắn đó là một con số khổng lồ!. Số tiền này sẽ vào tay những ai trong hệ thống của Ngân hàng Đông Á như ông Minh đã xác nhận? Trong khi điều khoản và điều kiện cấp tín dụng của ngân hàng Đông Á không đề cập đến những khoản thu “vô lý” như trên, vậy những ai là người đứng sau cho phép nhân viên ngân hàng (ông Minh) thực hiện? Tương tự đối với Hợp đồng Bảo hiểm, khách hàng phản ánh khi muốn vay vốn giải ngân, nhân viên ngân hàng sẽ “ép” khách hàng của mình mua bảo hiểm thay vì đây là hình thức tự nguyện và hầu hết không có ai mong muốn mua.

Ngân hàng Đông Á chi nhánh huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam (địa chỉ: 142 Điện Biên Phủ, Thị trấn Nam Phước) bị khách hàng tố cáo?

Ngân hàng Nhà nước đã có Văn bản số 6535/NHNN-TTGSNH ngày 16/9/2022 gửi các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài về một số vấn đề trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Trong đó, yêu cầu các tổ chức tín dụng nghiêm túc chấp hành quy định pháp luật về hoạt động kinh doanh, đại lý bảo hiểm; không được tự ý kê khai thông tin cho bên bán bảo hiểm khi chưa có sự đồng ý của bên mua bảo hiểm; nghiêm cấm hành vi "ép" khách hàng mua bảo hiểm.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, pháp luật về kinh doanh bảo hiểm đã có các quy định nhằm bảo đảm việc tham gia bảo hiểm là tự nguyện, trên cơ sở nhu cầu và khả năng tài chính của khách hàng, nghiêm cấm việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhằm ép buộc khách hàng giao kết hợp đồng bảo hiểm.

Cụ thể: Khoản 4 Điều 10 Luật Kinh doanh bảo hiểm đã nghiêm cấm hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ định, yêu cầu, ép buộc, ngăn cản tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm; khoản 2 Điều 3 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP quy định không tổ chức, cá nhân nào được phép can thiệp trái pháp luật đến quyền lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài của bên mua bảo hiểm; Khoản 3 Điều 38 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP quy định doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài không được ép buộc các tổ chức, cá nhân mua bảo hiểm dưới mọi hình thức.

Khách hàng vay vốn đặt câu hỏi: "Tình trạng này diễn ra từ nhiều năm nay. Khách hàng vay tiền ngân hàng luôn ở thế yếu, họ không thể không mua nhưng lại chẳng biết kêu ai? Bây giờ nếu đã có chủ trương cấm ngân hàng  ép khách mua bảo hiểm thì ai sẽ giám sát, ai sẽ xử lý các ngân hàng vi phạm? Khi khách hàng bị ép mua thì họ sẽ kêu ai và lấy gì đảm bảo là khách hàng sẽ không bị gây khó dễ khi đứng ra tố cáo? Đề nghị phải có cơ chế rõ ràng cho vấn đề nhức nhối này".

Sự việc hàng loạt khách hàng tố cáo bị nhân viên Ngân hàng Đông Á chi nhánh Duy Xuyên “vẽ” ra nhiều loại phí vô lý, “ép” mua bảo hiểm khi vay vốn đang rất nóng, dư luận bất bình phản đối. Đây là những biểu hiện, hành vi tiêu cực, “tham nhũng vặt”, nếu sự việc diễn ra trên hệ thống của Ngân hàng Đông Á, hệ lụy của khách hàng sẽ ra sao? Ngân hàng có còn thực sự là cơ chế đoàn bẩy thúc đẩy doanh nghiệp phát triển hay không? Cá nhân ông Minh và Ngân hàng Đông Á có vi phạm nghiêm trọng quy định tại Điều 78, 79 của Luật Phòng, chống tham nhũng số 36/2018/QH14 ngày 20/11/2018; Điều 53 về thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước tại Nghị định số 59/2019/NĐ-CP ngày 01/7/2019 của Chính phủ hay không, rất cần sự lên tiếng, vào cuộc của Ban Kiểm soát nội bộ của Ngân hàng Đông Á, Thanh tra Ngân hàng và các đơn vị có thẩm quyề, trách nhiệm liên quan.

Tạp chí Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về sự việc!./.