Thông tin trên Hệ thống mạng đầu thầu quốc gia của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, gói thầu xây dựng Trường mầm non xã Lai Thành với hạng mục nhà lớp học 2 tầng 12 lớp và các hạng mục phụ trợ được sử dụng nguồn vốn ngân sách xã và nguồn vốn huy động hợp pháp khác.
Trường mầm non xã Lai Thành ở khu vực trung tâm xã. Ảnh: Kiên Giang
Hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi trong nước. Thời gian phát hành hồ sơ mời thầu từ 8 giờ ngày 23/3 đến 8 giờ ngày 7/4/2018. Mở thầu ngay sau khi đóng thầu 60 phút (lúc 9 giờ sáng thứ bảy, ngày 7/4). Phương thức lựa chọn nhà thầu là một giai đoạn một túi hồ sơ. Giá bán 1 bộ hồ sơ mời thầu là 2 triệu đồng và số tiền bảo đảm dự thầu là 140 triệu đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng là 12 tháng.
Mới bán hồ sơ mấy ngày, nửa gói thầu đã thi công xong
Khảo sát thực địa tại khuôn viên trường mầm non ngay gần trụ sở UBND xã Lai Thành, dù mới chính thức phát hành hồ sơ mời thầu chưa đầy một tuần, 2 công trình thuộc hạng mục phụ trợ đã được thi công gần xong cùng ngổn ngang vật liệu xây dựng, gỗ cốp pha... được tập kết ngay sau khu nhà 2 tầng đang được các giáo viên và học sinh trường này sử dụng. Tại khu vực sân chơi của học sinh cũng có nhiều gạch xây được đổ tại đây.
Một khu nhà ăn kiên cố với bệ bếp, tường bao, sàn nhà được ốp gạch men trắng cùng một khu vệ sinh đã đươc xây dựng cơ bản xong. Tất cả đã được trát xi măng chỉ chờ sơn hoàn thiện sóng đôi cùng khu lớp học, nhà ăn, nhà vệ sinh cũ đang dùng.
Khu nhà ăn gồm bếp và các phòng ăn đã được xây dựng gần xong. Ảnh: Kiên Giang
Làm việc với phóng viên chiều 29/3, ông Mai Xuân Hải - Chủ tịch UBND xã Lai Thành thừa nhận 2 hạng mục trên đã được một doanh nghiệp xây dựng tại Ninh Bình bỏ tiền mua vật liệu, thuê nhân công thực hiện. Doanh nghiệp này là một nhà thầu quen thuộc, trước đây đã thi công một ngôi trường khác trong xã.
Ông Mai Xuân Hải cho biết, dù đang trong thời gian mời thầu rộng rãi trên cả nước, các doanh nghiệp xây dựng đang tới để tìm hiểu gói thầu, mua hồ sơ, xã vẫn cho một doanh nghiệp trên địa bàn vào thi công; việc làm này đã có sự thống nhất của Đảng ủy và lãnh đạo UBND xã.
Đáng ngại hơn, Chủ tịch này còn tiết lộ một thông tin khá bất ngờ: Khi bán hồ sơ mời thầu, các doanh nghiệp sẽ được thông báo là kinh phí cho gói thầu hơn chục tỷ đồng này chưa có, xã cũng chưa biết chính xác nguồn vốn sẽ lấy từ đâu và doanh nghiệp nào muốn tham gia phải cam kết tự bỏ vốn để xây dựng.
Vi phạm pháp luật về đấu thầu có thể bị xử lý hình sự
Luật sư Lê Minh Tuấn, Giám đốc Công ty Luật Hà Đô cho biết, Điều 222 Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực thi hành từ 1/1/2018 đã quy định, nếu các cá nhân, tổ chức không tuân thủ quy định của pháp luật về đấu thầu có thể bị xử lý hình sự.
Người nào thực hiện một trong những hành vi như: thông thầu; gian lận trong đấu thầu; cản trở hoạt động đấu thầu; vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn đến nợ đọng vốn của nhà thầu… gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
Ông Nguyễn Văn D - Giám đốc một doanh nghiệp xây dựng có trụ sở tại Hà Nội băn khoăn: Liệu có mấy doanh nghiệp dám tham gia đấu thầu khi mà chưa mua được hồ sơ mời thầu đã có doanh nghiệp khác thi công trước. Việc làm này có dấu hiệu của việc chỉ định thầu còn thông báo đấu thầu rộng rãi chỉ là hình thức. Chưa kể việc bị nợ đọng vốn, bị chậm thanh toán như lời Chủ tịch xã nói. Số tiền doanh nghiệp xây dựng của Ninh Bình đã bỏ ra cho 2 hạng mục nhà ăn, nhà vệ sinh sẽ được xử lý ra sao nếu họ bị trượt thầu và sẽ là không công bằng cho các doanh nghiệp xây lắp khi rơi vào tình huống dở khóc dở cười này.
Ngày 10/4, trao đổi với Tạp chí Điện tử Thanh tra, ông Đỗ Hùng Sơn - Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn cho biết, huyện đã nắm được thông tin hai hạng mục phụ trợ của Dự án xây dựng Trường mầm non xã Lai Thành đã được thi công xong trước khi mở thầu đúng như phóng viên phản ánh.
Lãnh đạo huyện đã yêu cầu chủ đầu tư dừng việc mở thầu vào ngày 7/4 như đã thông báo và điều chỉnh hồ sơ mời thầu theo hướng những hạng mục nào đã hoàn thành không được đưa vào hồ sơ, thời gian bán hồ sơ mời thầu mới được kéo dài thêm 1 tuần.
Huyện sẽ giám sát quá trình đấu thầu dự án này và kiểm tra nguyên nhân xảy ra việc này là do “yếu kém về chuyên môn hay có thủ đoạn”, ông Đỗ Hùng Sơn chia sẻ.
Thái Minh - Kiên Giang