Ngày 28/2/2025, Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Nghị định số 43/2025/NĐ-CP, quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Văn bản pháp lý này đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong việc tổ chức và vận hành của Bộ, với cơ cấu mới gồm 25 đơn vị được áp dụng từ ngày 1/3/2025.
Nghị định mới thay thế quy định trước đó được ban hành vào năm 2023 (Nghị định số 01/2023/NĐ-CP), đồng thời làm rõ hơn vai trò, trách nhiệm của Bộ trong bối cảnh quản lý nhà nước ngày càng đòi hỏi sự đổi mới và hiệu quả.
Vai trò và chức năng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là một cơ quan trực thuộc Chính phủ, đóng vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực then chốt của đời sống xã hội. Theo Nghị định số 43/2025/NĐ-CP, Bộ chịu trách nhiệm quản lý các lĩnh vực bao gồm văn hóa, gia đình, thể dục thể thao, du lịch, báo chí, phát thanh truyền hình, thông tấn, xuất bản, thông tin điện tử, thông tin cơ sở và thông tin đối ngoại trên phạm vi toàn quốc. Đây đều là những ngành, lĩnh vực có tác động sâu rộng đến đời sống văn hóa, tinh thần và kinh tế của người dân Việt Nam.
Không chỉ dừng lại ở vai trò quản lý hành chính, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch còn đảm nhận nhiệm vụ giám sát và phát triển các dịch vụ công thuộc các ngành, lĩnh vực nằm trong phạm vi chức năng của mình. Điều này phản ánh sự mở rộng và nâng cao trách nhiệm của Bộ trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của xã hội, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch – những ngành mũi nhọn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước ra thế giới.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của Nghị định số 43/2025/NĐ-CP là việc xác định cơ cấu tổ chức mới của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với tổng cộng 25 đơn vị trực thuộc. Các đơn vị này được chia thành hai nhóm chính, phục vụ các mục đích khác nhau trong hoạt động quản lý và vận hành của Bộ.
    |
 |
| Trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ảnh: Chinhphu.vn |
Nhóm đầu tiên bao gồm 20 đơn vị hành chính, có nhiệm vụ hỗ trợ Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Danh sách cụ thể như sau:
• Vụ Tổ chức cán bộ
• Vụ Kế hoạch, Tài chính
• Vụ Pháp chế
• Vụ Khoa học công nghệ, Đào tạo và Môi trường
• Văn phòng Bộ
• Thanh tra Bộ
• Cục Di sản văn hóa
• Cục Nghệ thuật biểu diễn
• Cục Điện ảnh
• Cục Bản quyền tác giả
• Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện
• Cục Hợp tác quốc tế
• Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm
• Cục Thể dục thể thao Việt Nam
• Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam
• Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam
• Cục Báo chí
• Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử
• Cục Xuất bản, In và Phát hành
• Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại
Các đơn vị này đóng vai trò quan trọng trong việc tham mưu, xây dựng chính sách, giám sát và triển khai các hoạt động quản lý nhà nước ở từng lĩnh vực cụ thể. Từ việc bảo tồn di sản văn hóa, phát triển nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, đến quản lý du lịch quốc gia và các hoạt động báo chí, truyền thông – tất cả đều được tổ chức một cách chặt chẽ và chuyên nghiệp dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng.
Nhóm thứ hai gồm 5 đơn vị sự nghiệp công lập, có nhiệm vụ phục vụ chức năng quản lý nhà nước của Bộ, bao gồm:
• Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam
• Báo Văn hóa
• Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật
• Trung tâm Chuyển đổi số Văn hóa, Thể thao và Du lịch
• Trường Cán bộ quản lý văn hóa, thể thao và du lịch
Các đơn vị này tập trung vào nghiên cứu, đào tạo, truyền thông và ứng dụng công nghệ số, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển bền vững các lĩnh vực thuộc phạm vi của Bộ. Đặc biệt, sự xuất hiện của Trung tâm Chuyển đổi số Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho thấy xu hướng hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ vào quản lý và phát triển các ngành mũi nhọn này.
Đánh dấu một bước tiến quan trọng
Cơ cấu tổ chức mới không chỉ dừng lại ở việc liệt kê các đơn vị trực thuộc mà còn mang đến một số thay đổi đáng chú ý, thể hiện sự điều chỉnh phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Theo đó, tăng cường năng lực nội bộ: Vụ Kế hoạch - Tài chính và Vụ Tổ chức cán bộ – hai đơn vị quan trọng trong việc lập kế hoạch và quản lý nhân sự – đều được tổ chức với 4 phòng trực thuộc. Điều này cho thấy Bộ đang chú trọng vào việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu quản lý ngày càng phức tạp.
Bên cạnh đó, phân quyền rõ ràng: Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được trao quyền trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các đơn vị sự nghiệp công lập khác trực thuộc Bộ (ngoài 25 đơn vị đã nêu). Đồng thời, Bộ trưởng cũng có thẩm quyền quy định chi tiết chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ.
Điều này giúp đảm bảo tính linh hoạt và chủ động trong quá trình triển khai thực hiện.
Nghị định mới chính thức có hiệu lực từ ngày 1/3/2025, chỉ vài ngày sau khi được ban hành, cho thấy sự khẩn trương của Chính phủ trong việc hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.
Việc ban hành Nghị định số 43/2025/NĐ-CP và áp dụng cơ cấu tổ chức mới đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình cải cách, hiện đại hóa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh hội nhập quốc tế, phát triển kinh tế du lịch, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc và ứng dụng công nghệ số, cơ cấu mới này được kỳ vọng sẽ giúp Bộ hoạt động hiệu quả hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của xã hội và định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Với 25 đơn vị trực thuộc, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch không chỉ đảm bảo quản lý chặt chẽ các lĩnh vực truyền thống như văn hóa, thể thao, du lịch mà còn mở rộng sang các lĩnh vực hiện đại như thông tin điện tử, chuyển đổi số và hợp tác quốc tế. Đây là minh chứng cho sự thích nghi kịp thời của Bộ trước những thay đổi nhanh chóng của thời đại, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của văn hóa, thể thao và du lịch trong chiến lược phát triển toàn diện của Việt Nam./.