Thanh tra Chính phủ vừa có Kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 73/NQ-CP ngày 23.9.2019 và số 116/NQ-CP ngày 6.12.2019 của Chính phủ; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND TP Hải Phòng.

Tại Kết luận này, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều vi phạm ở Dự án đầu tư xây dựng Làng Việt kiều quốc tế tại phường Vĩnh Niệm (quận Lê Chân, Hải Phòng) do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Anh làm chủ đầu tư.

Dự án Làng Việt kiều Quốc tế tại phường Vĩnh Niệm được hình thành trên cơ sở hưởng ứng lời mời gọi đầu tư vào TP Hải Phòng của lãnh đạo thành phố khi tham dự Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Vương quốc Anh. Dự án được UBND Thành phố cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 021033000158 chứng nhận lần đầu ngày 8.1.2010, chứng nhận điều chỉnh 3 lần vào các ngày: 27.5.2010, 4.6.2013, 3.6.2014; được Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mã số 4385697667 chứng nhận thay đổi lần thứ tư ngày 25.12.2017.

Tổng diện tích khu đất thực hiện dự án là 92.233m2, bao gồm các hạng mục: Đất thương mại dịch vụ, đất ở, đất xây dựng biệt thự, đất xây dựng nhà vườn, đất cây xanh, đất giao thông.

Tổng mức đầu tư là 403.966 triệu đồng. Tiến độ thực hiện: Khởi công vào tháng 1.2016, hoàn thành dự án tháng 3.2022.

Phối cảnh dự án Làng Việt kiều quốc tế tại Hải Phòng. Ảnh minh hoạ: ITN

Đến thời điểm thanh tra, diện tích đã giao đất cho dự án là 82.582,4m2, trong đó diện tích xây nhà thương mại để bán là 44.656,5m2; đất thương mại trả tiền hàng năm là 8.005,6m2.

Dự án đã triển khai xây dựng khoảng 70% tổng khối lượng; đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 121 thửa đất cho hộ gia đình, cá nhân nhận chuyển nhượng tại dự án, với diện tích 31.062,1m2.

Qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ nhận thấy dự án không thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là vi phạm quy định. Tại thời điểm cấp Chứng nhận đầu tư, Khu đất thực hiện Dự án phù hợp với Đồ án quy hoạch tỉ lệ 1/2000 quận Lê Chân được thành phố phê duyệt nhưng không phù hợp với Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1448/QĐ-TTg ngày 19/6/2009 (khu đất quy hoạch đất cây xanh). Tuy nhiên, sau đó đã được cập nhật vào Quy hoạch chung của thành phố Hải Phòng được phê duyệt tại Quyết định 323/QĐ-TTg ngày 30/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ, khu đất có chức năng là đất ở đô thị.

Do có sự chồng lấn trong việc lập quy hoạch giữa đồ án quy hoạch giao thông và quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của Dự án, Sở Xây dựng đã ban hành Chứng chỉ quy hoạch 109/CCQH ngày 02/8/2010 để điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án mà không tham mưu để UBND Thành phố phê duyệt điều chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 là không đúng quy định tại khoản 16 Điều 3 Luật Quy hoạch đô thị năm 2009. Mặt khác, còn nhiều vấn đề hạn chế, thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất của dự án.

Ngày 12/5/2023, UBND quận Lê Chân tiếp tục có Quyết định số 826/QĐ-UBND phê duyệt điêu chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 của Dự án, điều chỉnh mật độ tầng cao của một số lô đất và diện tích đất giao thông của Dự án. Đến thời điểm thanh tra, UBND Thành phố chưa tính tiền sử dụng đất bổ sung do thay đổi quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của Dự án.

Bên cạnh đó, Kết luận cho biết, dự án đã chậm tiến độ đầu tư theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mã số 4385697667 chứng nhận thay đổi lần thứ tư ngày 25.12.2017, tiến độ đầu tư của dự án hoàn thành năm 2022. Có nguyên nhân do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, dẫn đến dự án bị chậm tiến độ. Tuy nhiên, chủ đầu tư chưa chủ động đề nghị gia hạn, Sở Kế hoạch và Đầu tư chưa thường xuyên giám sát, đôn đốc chủ đầu tư thực hiện thủ tục gia hạn đầu tư.

Dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật nhưng chủ đầu tư đã triển khai thi công xây dựng đến nay đạt khoảng 70% khối lượng là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 62 Luật Xây dựng 2003, khoản 1 Điều 89 Luật Xây dựng 2014.

Đối với dự án này, Thanh tra Chính phủ kiến nghị, để đảm bảo ổn định cho người dân mua nhà ở lâu dài, tránh phát sinh khiếu kiện phức tạp, đông người, UBND TP Hải Phòng căn cứ vào các quy định của pháp luật để rà soát các thủ tục pháp lý của dự án đảm bảo phù hợp với pháp luật và thực tiễn.

Rà soát lại nghĩa vụ tài chính đất đai, xác định lại tiền sử dụng đất đảm bảo tính đúng, tính đủ tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách Nhà nước.

Qua kiểm tra, rà soát và thực hiện Kết luận thanh tra, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định.

Đồng thời, kiến nghị UBND Thành phố chỉ đạo kiểm tra, rà soát, xác định lại và thu bổ sung về ngân sách nhà nước (nếu có) tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại các lần giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng làm thay đổi cơ cấu sử dụng đất, đảm bảo tính đúng, tính đủ, đúng thời điểm có hiệu lực pháp luật, không để thất thoát ngân sách nhà nước.