Các đại biểu thực hiện nghi thức động thổ xây dựng công trình

Dự lễ khởi công có các đồng chí: Đại tướng Lê Hồng Anh - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư; Lê Hồng Quang - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy An Giang; Mai Văn Huỳnh - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kiên Giang; đại diện lãnh đạo Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam, Ban Thanh niên xung phong TW Đoàn; Ban liên lạc TNXP Miền Nam...

Nhìn lại lịch sử, tuyến đường 1C được hình thành trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ đầy cam go ở miền Tây Nam bộ. Con đường này tiếp nối đường Hồ Chí Minh trên bộ, từ miền Đông Nam bộ đi qua đất bạn Campuchia, qua biên giới Việt Nam tại Vĩnh Điều (nay thuộc huyện Giang Thành), băng qua rừng tràm Hà Tiên, vượt kinh Tám Ngàn, qua lộ Cái Sắn về đến Cái Nứa, Ba Đình rồi đến tận mũi Cà Mau. Tại đây, Ban Chỉ huy Liên đội 1 được thành lập giữa tháng 7/1967 do đồng chí Bùi Tấn Sĩ (Bí danh Năm Đoàn) làm Liên đội trưởng. Có hơn 500 TNXP rồi dần tăng lên đến gần 800 cán bộ chiến sĩ ở độ tuổi từ 15 đến ngoài 20 tuổi với hơn 2/3 là nữ, làm nhiệm vụ vận chuyển vũ khí, lương thực, đón bộ đội từ miền Bắc vào chi viện chiến trường miền Tây Nam Bộ từ năm 1967 tới ngày thống nhất đất nước.

Các đại biểu tham gia lễ động thổ, khởi công

Cung đường vận chuyển chủ yếu là từ tỉnh Kam Pốt, Campuchia và trên tuyến đường 1C từ kinh Vĩnh Tế, Hà Tiên, Kiên Lương, Hòn Đất, Cái Sắn, Ba Đình qua sông Cái Lớn về đến Cà Mau. Lực lượng TNXP tuyến đường 1C vừa phải bảo vệ hàng, đảm bảo an toàn cho cán bộ, bộ đội qua tuyến đường này, vừa phải luôn sát cánh chiến đấu cùng bộ đội, phải đảm bảo bằng mọi giá, người và hàng không thể lọt vào tay giặc và kịp đưa về cho chiến trường. Tuyến đường này từng bị kẻ thù phát hiện và tìm mọi cách hủy diệt, ác liệt đến mức được ví như “Nơi sắt thép chảy tan ra nhưng con người đã đi qua được”. Chính những chàng trai, cô gái TNXP anh dũng ấy đã tạc nên huyền thoại con đường 1C lịch sử bằng tuổi thanh xuân và xương máu của mình. Cùng với chiến tranh ác liệt, địch còn tiến hành chiến tranh tâm lý, ngày đêm chúng phát loa chiêu hồi; chúng gọi đúng tên tuổi, quê hương của một số đồng chí để chiêu hồi, nhưng lực lượng TNXP của ta vẫn bền gan, vững chí, quyết bám chiến trường phục vụ và chiến đấu. Sự thông minh, mưu trí, anh dũng của các LLVT ND và TNXP trên tuyến đường 1C đã góp phần cùng với cả nước làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất đất nước. Lực lượng TNXP miền Tây Nam bộ, những người đã đem tuổi thanh xuân vượt qua chiến tranh ác liệt để thực hiện lý tưởng “Tuổi trẻ sống ngang tầm thời đại”, cống hiến tất cả xương máu mình, “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, đã làm nên sức mạnh và linh hồn của tuyến đường huyền thoại ấy.
Hơn 2.000 ngày hoạt động trên tuyến đường bom đạn ác liệt, chiến đấu cả ngày lẫn đêm, 399 TNXP hy sinh, 327 đồng chí bị thương tật, đơn vị TNXP Liên đội 1 đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Năm 1997, để tưởng nhớ sự hy sinh, mất mát và những chiến công thầm lặng của lực lượng TNXP đã từng hoạt động trên Tuyến đường 1C đoạn đường từ biên giới Việt Nam - Campuchia đến vùng U Minh - Cà Mau, nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho nhân dân, cho các thế hệ trẻ, UBND tỉnh Kiên Giang đã cho phép xây dựng Bia tưởng niệm TNXP Tuyến đường 1C tại ấp Tà Êm, xã Vĩnh Điều, huyện Giang Thành. Bia tưởng niệm khởi công vào ngày 26/3/1997, hoàn thành ngày 26/5/1997, đến năm 2009, có trùng tu lại Bia do xuống cấp. Năm 2018 được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh.
Qua nhiều năm, khu vực bia tưởng niệm có nhiều hạng mục xuống cấp, quy mô công trình chưa tương xứng với tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của một công trình tưởng niệm ghi dấu ấn lịch sử hào hùng của LLVTND và TNXP miền Nam trong cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.

Đại tướng Lê Hồng Anh đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng công trình

Nắm bắt được tâm nguyện đó, Đại tướng Lê Hồng Anh - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng cùng đồng chí Nguyễn Minh Triết- Bí thư Trung ương Đoàn đã chỉ đạo, vận động xã hội hóa từ các doanh nghiệp, nhà tài trợ trong và ngoài tỉnh; lực lượng TNXP, đoàn viên và các tổ chức, cá nhân, đặc biệt là Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng Donacoop (Đồng Nai) để xây dựng công trình. 

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang Mai Văn Huỳnh phát biểu tại buổi lễ

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kiên Giang Mai Văn Huỳnh gửi lời cảm ơn chân thành đến Đại tướng Lê Hồng Anh - người đã khởi xướng, vận động kinh phí xây dựng công trình thiêng liêng này. Đồng thời, cảm ơn sự quan tâm, hỗ trợ của lãnh đạo Trung ương Đoàn, Hội TNXP Việt Nam, Ban TNXP Trung ương Đoàn, Ban Liên lạc TNXP Việt Nam, Miền Nam và Khu đoàn Tây Nam bộ. Đặc biệt là ông Bùi Thanh Trúc- Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Donacoop đã dành những tình cảm hết sức đặc biệt cho quê hương Kiên Giang, bằng tấm lòng thành kính, tri ân các Anh hùng liệt sĩ, người có công, thanh niên xung phong qua việc đóng góp toàn bộ kinh phí xây dựng các công trình mang dấu ấn lịch sử trên địa bàn như: Đền thờ Anh hùng liệt sỹ và người có công tại thành phố Phú Quốc (khánh thành ngày 29/4/2022); Đền thờ Anh hùng liệt sỹ và người có công tại huyện Vĩnh Thuận (khánh thành ngày 6/1/2024) và hôm nay tại huyện biên giới Giang Thành là động thổ, khởi công, đặt gạch xây dựng công trình Đền thờ Anh hùng liệt sĩ lực lượng vũ trang nhân dân và Thanh niên xung phong hy sinh trên tuyến đường 1C.

Ông Bùi Thanh Trúc- Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Donacoop phát biểu tri ân các Anh hùng liệt sĩ

Đồng chí Mai Văn Huỳnh đề nghị Huyện ủy, UBND huyện Giang Thành và các đơn vị có liên quan phối hợp chặt chẽ, đảm bảo xây dựng công trình chất lượng, đúng tiến độ đề ra.
Tại lễ khởi công, ông Bùi Thanh Trúc - Chủ tịch HĐQT- Tổng Giám đốc Donacoop đã trao tặng huyện Giang Thành 500 triệu đồng để thực hiện công tác an sinh xã hội.