Ngày 15/4/2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng ký Quyết định 766/QĐ-TTg, phê duyệt Đề án “Chuyển đổi số trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2025-2030”. Với mục tiêu đổi mới toàn diện, Đề án hứa hẹn mang lại sự thuận tiện, chính xác và tương tác cao, kết hợp công nghệ số với các phương thức truyền thống để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong việc tiếp cận thông tin pháp luật.

Pháp luật trong tầm tay mọi người

Đề án đặt ra mục tiêu tổng quát là đổi mới căn bản công tác quản lý và tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật. Công nghệ số được ưu tiên ứng dụng để cung cấp thông tin pháp luật nhanh chóng, chính xác, và tiện lợi. Hơn thế, Đề án hướng đến việc tăng cường tương tác, tối ưu chi phí, và đáp ứng tối đa nhu cầu học tập pháp luật của người dân, doanh nghiệp. Tinh thần cốt lõi là đảm bảo pháp luật không còn là những điều khoản khô khan, mà trở thành kiến thức dễ tiếp cận, gần gũi với mọi tầng lớp xã hội.

Giai đoạn 1 (2025-2027) tập trung vào nền tảng pháp lý và hạ tầng số. Chính phủ sẽ hoàn thiện thể chế, chính sách, đặc biệt là nghiên cứu sửa đổi Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật để tạo hành lang pháp lý đồng bộ, hiệu quả. Cùng với đó, Cổng Thông tin điện tử Phổ biến, giáo dục pháp luật quốc gia sẽ được nâng cấp, trở thành trung tâm cung cấp thông tin pháp luật chính thống. Một kho dữ liệu số dùng chung sẽ được xây dựng, liên thông và đồng bộ với các cổng thông tin của các bộ, ngành, địa phương. Mục tiêu cụ thể là đảm bảo ít nhất 80% người dân ở thành thị và 60% ở nông thôn tiếp cận pháp luật qua các nền tảng số.

Sang giai đoạn 2 (2028-2030), Đề án đặt kỳ vọng nâng tầm Cổng Thông tin điện tử quốc gia, biến nó thành địa chỉ không thể thiếu cho người dân và doanh nghiệp. Tỷ lệ tiếp cận pháp luật qua công nghệ số được nâng lên 90% ở thành thị và 70% ở nông thôn. Đặc biệt, 100% cán bộ, công chức, chiến sĩ lực lượng vũ trang, báo cáo viên và tuyên truyền viên pháp luật sẽ được đào tạo về kỹ năng chuyển đổi số, đảm bảo đội ngũ này trở thành cầu nối vững chắc trong việc lan tỏa kiến thức pháp luật.
Công nghệ AI: Đột phá trong phổ biến pháp luật

Một điểm nhấn đáng chú ý của Đề án là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong phổ biến, giáo dục pháp luật. Từ năm 2025, các dự án thí điểm sẽ triển khai AI để cung cấp thông tin pháp luật mới ban hành, xây dựng hệ thống hỏi đáp pháp luật tự động trong một số lĩnh vực. Đáng chú ý, hệ thống này sẽ hỗ trợ đa ngôn ngữ, bao gồm cả ngôn ngữ của các dân tộc thiểu số, nhằm đảm bảo mọi người dân, đặc biệt là những nhóm đối tượng đặc thù, đều có thể tiếp cận thông tin pháp luật một cách dễ dàng.

AI không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin mà còn được tích hợp để tra cứu, tư vấn pháp luật, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả tương tác giữa nhà nước và người dân. Các ứng dụng AI hiện có của các bộ, ngành sẽ được khai thác, đảm bảo tính đồng bộ và tối ưu hóa nguồn lực. Đây là bước đi tiên phong, đưa pháp luật Việt Nam tiến gần hơn đến mô hình quản lý thông minh, hiện đại trên thế giới.
Cổng thông tin: Ngôi nhà số của pháp luật
Cổng Thông tin điện tử Phổ biến, giáo dục pháp luật quốc gia là “trái tim” của Đề án.

Từ một nền tảng đơn thuần, cổng thông tin sẽ được nâng cấp thành trung tâm cung cấp thông tin pháp luật đáng tin cậy, nơi người dân và doanh nghiệp có thể tra cứu mọi văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn thực thi, và giải đáp thắc mắc. Đặc biệt, một Cổng Thông tin điện tử hỗ trợ pháp lý dành riêng cho doanh nghiệp sẽ được xây dựng, nâng cấp từ Trang thông tin hiện có của Bộ Tư pháp.

Cổng thông tin này không chỉ là kho dữ liệu mà còn là nơi lưu trữ các vụ việc, vướng mắc pháp lý của doanh nghiệp, cùng các văn bản tư vấn từ mạng lưới tư vấn viên pháp luật. Các bộ, ngành, địa phương cũng sẽ cập nhật thường xuyên các chuyên mục hỗ trợ pháp lý, tạo nên một hệ sinh thái số toàn diện, giúp doanh nghiệp dễ dàng giải quyết các vấn đề pháp lý, từ đó thúc đẩy môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi.

Chuyển đổi số trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2025-2030

Mười nhiệm vụ, một quyết tâm

Để hiện thực hóa các mục tiêu, Đề án đưa ra 10 nhóm nhiệm vụ và giải pháp cụ thể:

• Nâng cao nhận thức: Đẩy mạnh tuyên truyền để cả hệ thống chính trị và người dân hiểu rõ vai trò của chuyển đổi số trong phổ biến pháp luật.

• Hoàn thiện thể chế: Xây dựng khung pháp lý đồng bộ, tạo nền tảng cho các hoạt động số hóa.

• Quản lý nhà nước số: Ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát công tác phổ biến pháp luật.
• Phục vụ người dân, doanh nghiệp: Chuẩn hóa kho dữ liệu số, phát triển các cổng thông tin, và ứng dụng AI để tăng tính tương tác.

• Hỗ trợ địa phương: Thí điểm chuyển đổi số tại một số tỉnh, thành, tạo mô hình mẫu để nhân rộng.

• Phát triển nhân lực: Đào tạo đội ngũ cán bộ thành thạo kỹ năng số hóa.

• Học hỏi kinh nghiệm: Nghiên cứu các mô hình thành công trong và ngoài nước.

• Đảm bảo hạ tầng: Đầu tư công nghệ, kết nối dữ liệu liên thông.

• An toàn, an ninh mạng: Bảo vệ dữ liệu và thông tin trong quá trình số hóa.

• Đánh giá hiệu quả: Sơ kết, tổng kết để điều chỉnh kịp thời các giải pháp.

Mỗi nhiệm vụ đều được thiết kế để bổ trợ lẫn nhau, tạo nên một hệ thống vận hành chặt chẽ, từ chính sách đến thực thi. Trong đó, việc hỗ trợ địa phương và phát triển nhân lực được nhấn mạnh, nhằm đảm bảo chuyển đổi số không chỉ tập trung ở trung ương mà còn lan tỏa đến từng vùng miền, đặc biệt là khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

Đề án 766/QĐ-TTg không chỉ là kế hoạch hành chính mà còn mang trong mình khát vọng lớn, đưa pháp luật trở thành một phần không thể tách rời trong đời sống số của người dân. Bằng cách kết hợp công nghệ AI, kho dữ liệu liên thông, và các cổng thông tin hiện đại, Đề án hứa hẹn tạo ra một hệ sinh thái pháp luật thông minh, nơi mọi người đều có thể tiếp cận kiến thức pháp luật một cách dễ dàng, từ thành thị đến nông thôn, từ doanh nghiệp lớn đến hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Hành trình từ nay đến năm 2030 sẽ không ít thách thức, nhưng với quyết tâm từ Chính phủ và sự đồng hành của người dân, doanh nghiệp, pháp luật số hóa sẽ không chỉ là công cụ quản lý mà còn là cầu nối xây dựng một xã hội công bằng, minh bạch và nhân văn hơn./.