PV: Xin bác sĩ chia sẻ cơ duyên nào đã đưa ông đến với ngành y?

TS. Phạm Như Hùng: Nó cũng rất đời thường chứ không có gì to tát cả. Đầu tiên có lẽ là yếu tố gia đình. Ông nội tôi là người không thích chiến tranh, nên ông hướng các con cháu trong gia đình lựa chọn hai ngành nghề chính là bác sĩ và giáo viên. Rồi thời nhỏ, tôi nghĩ rằng học y ra sẽ được làm đúng chuyên ngành y, không như một số ngành nghề khác mà nhiều người không được làm đúng những gì mình học. Cuối cùng, thời tôi đi học, ngành y đang thiếu nhân lực khá nhiều, nên khi ra trường, khả năng tôi có việc làm.

PV: Điều gì đã thôi thúc ông lựa chọn chuyên ngành tim mạch, một lĩnh vực đòi hỏi cả kiến thức chuyên sâu và lòng tận tâm?

TS. Phạm Như Hùng: Thời tôi mới ra trường, chuyên ngành tim mạch là một lĩnh vực đang thời thượng nhất lúc bấy giờ. Khá nhiều chuyên ngành mới được mở ra trong tim mạch thời kỳ đó, như tim mạch can thiệp - chuyên ngành mà về sau tôi đã theo đuổi. Tôi là người hơi lãng mạn một chút, nên tôi cũng yêu thích trái tim.

PV: Ông có thể chia sẻ đôi nét về hành trình học tập, công tác cũng như động lực cá nhân để đạt được thành công?

TS. Phạm Như Hùng: Tôi may mắn được học tập dưới sự hướng dẫn của những người đầu tiên xây dựng chuyên ngành, những giáo sư hàng đầu của Việt Nam như Giáo sư Trần Đỗ Trinh, Giáo sư Phạm Gia Khải, Giáo sư Nguyễn Lân Việt. Tôi học được từ các thầy sự bền bỉ, sáng tạo và cẩn thận - những điều này giúp ích cho tôi rất nhiều trong khi hành nghề. Nhưng điều quan trọng nhất mà các thầy truyền đạt đến tôi là sự tận tâm với bệnh nhân. Điều này khiến tôi luôn day dứt với từng ca bệnh.

Số phận cũng may mắn với tôi khi tôi được làm việc trong thời kỳ đất nước mở cửa. Tôi có cơ hội học tập tại Hoa Kỳ - nơi có trình độ tim mạch đứng đầu thế giới - và được gặp gỡ, trao đổi với những giáo sư hàng đầu tại đó.

TS. Phạm Như Hùng - Phó Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội. Ảnh: NVCC

PV: Ông có thể nêu một số kỹ thuật điều trị đặc biệt mà ông và đội ngũ của ông đã thực hiện, và có ca bệnh nào để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng ông không?

TS. Phạm Như Hùng: Tôi là người khá thích các kỹ thuật mới, nên nhiều kỹ thuật tiên tiến đã được thực hiện lần đầu tiên tại Bệnh viện Tim Hà Nội, như tạo nhịp bó His, đốt rung nhĩ bằng năng lượng nhiệt lạnh, đốt rối loạn nhịp ngoại mạc cho hội chứng Brugada… Nhưng ca bệnh để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng tôi là một đứa bé 5 tuổi bị rối loạn nhịp liên tục với tim nhanh thất đa hình. Bé có nguy cơ tử vong rất cao, gia đình lại rất khó khăn, và bé là con của một gia đình hiếm muộn.

Tại Việt Nam lúc đó, chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm về ca này. Cuối cùng, sau khi trao đổi với một số giáo sư hàng đầu thế giới, chúng tôi quyết định cấy một máy chống rung cho bé. Giải pháp này khá đắt tiền và kỹ thuật rất khó khăn ở trẻ nhỏ. Nhưng nhờ sự giúp đỡ của các nhà hảo tâm, sự quyên góp của cán bộ bệnh viện cùng quyết tâm của gia đình, chúng tôi đã chữa trị thành công cho cháu. Hiện nay, cháu đã hơn 10 tuổi và khỏe mạnh.

Tôi vẫn nhận được mỗi năm vài kilogram lạc từ gia đình cháu gửi tặng vào dịp Tết.

PV: Làm việc trong một bệnh viện chuyên khoa hàng đầu, đâu là những thách thức lớn nhất mà ông và đội ngũ phải đối mặt, và giải quyết chúng ra sao?

TS. Phạm Như Hùng: Có rất nhiều thách thức trong công tác chăm sóc sức khỏe tim mạch hiện nay. Trước hết là con người. Bệnh viện Tim Hà Nội luôn cố gắng đào tạo nhân sự tốt nhất về chuyên môn và y đức. Nếu nhân viên bệnh viện không đáp ứng được cả chuyên môn lẫn y đức, họ sẽ bị loại bỏ khỏi bệnh viện. Chúng tôi cũng không quên đào tạo cho các tuyến, vì chỉ khi các tuyến phát triển tốt, Bệnh viện Tim Hà Nội mới có thể phát triển các kỹ thuật của mình.

Một vấn đề nữa từng là điểm nghẽn nhưng đã được giải quyết tốt ở Bệnh viện Tim Hà Nội là công tác đấu thầu vật tư y tế. Một số cơ sở y tế hiện nay, do lo lắng, thường mua trang thiết bị với giá thấp nhất, nhưng chúng tôi không cho rằng điều này là đúng.

Vì vậy, Bệnh viện Tim Hà Nội thường mua những trang thiết bị và vật tư tốt nhất để đảm bảo chất lượng phục vụ bệnh nhân. Cơ sở vật chất của bệnh viện cũng là một hạn chế trong những năm vừa qua, nhưng chúng tôi đang xây dựng một cơ sở mới và hy vọng cuối năm 2025 sẽ có một cơ sở hiện đại hàng đầu Việt Nam.

PV: Theo ông, ngành y tế nói chung và Bệnh viện Tim Hà Nội cần làm gì để chăm sóc tốt hơn sức khỏe của người dân?

TS. Phạm Như Hùng: May mắn là Việt Nam phát triển trên mô hình xã hội chủ nghĩa, nên chăm sóc sức khỏe được ưu tiên và giá thành chăm sóc sức khỏe tại nước ta rất thấp, giúp ích nhiều cho người bệnh nghèo. Nhưng kinh tế thị trường cũng phát triển ở nước ta, nên chúng ta có một bộ phận khá đông gia đình khá giả. Có lẽ mô hình đa dạng để phát triển y tế là cách tốt cho ngành y tế.

Thứ nữa, chúng ta nên phát triển mạnh hơn y tế cơ sở. Bệnh viện Tim Hà Nội luôn có rất nhiều chương trình đào tạo cho y tế cơ sở, vì chỉ khi đầu tư nhiều hơn vào y tế cơ sở, mới có thể đảm bảo chăm sóc sức khỏe cho người dân. Các chương trình quốc gia với những quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, giáo dục về chế độ ăn, các phương thức phòng tránh bệnh lý sẽ giúp giảm các bệnh tim mạch.

Ví dụ, tại Mỹ, chỉ cần giáo dục chế độ ăn giảm muối, họ đã giảm đáng kể bệnh lý tim mạch và tăng huyết áp.

PV: Trong thời gian tới, Bệnh viện Tim Hà Nội có những hướng phát triển gì về nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ mới và hợp tác quốc tế?

TS. Phạm Như Hùng: Nghiên cứu khoa học được xem là bắt buộc để phát triển Bệnh viện Tim Hà Nội. Hàng năm, chúng tôi yêu cầu các trung tâm, khoa phòng phải có xuất bản quốc tế, xuất bản trong nước và báo cáo tại các hội nghị tim mạch chuyên ngành trong và ngoài nước.

Bản thân tôi dù khá bận rộn, mỗi năm vẫn tham dự và báo cáo tại các hội nghị quốc tế chuyên ngành ít nhất 3-5 lần. Các kỹ thuật mới cũng được khuyến khích phát triển, tuy nhiên, một số quy trình mới đòi hỏi thời gian thẩm định, điều này đôi khi hạn chế việc phát triển các kỹ thuật mới. Tôi hy vọng điều này sẽ được cải thiện trong tương lai.

Bệnh viện Tim Hà Nội cũng tăng cường hợp tác quốc tế với hàng chục đoàn bác sĩ đến làm việc, hợp tác, trao đổi, học tập và cùng tham gia các nghiên cứu khoa học quốc tế. Chúng tôi cũng sẽ tổ chức một Hội nghị Quốc tế Tim mạch vào tháng 8 năm nay, dự kiến có gần 1500 bác sĩ tham dự.

PV: Cuối cùng, ông có nhắn nhủ điều gì với các bác sĩ trẻ ngày hôm nay?

TS. Phạm Như Hùng: Tôi muốn nói các bạn làm gì cũng phải có đam mê. Làm việc với trách nhiệm và lòng tốt sẽ mang lại tương lai tươi sáng cho các bác sĩ trẻ.

Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2025), xin gửi tới TS. BS Phạm Như Hùng lời chúc sức khỏe dồi dào, niềm vui trọn vẹn và tiếp tục tỏa sáng trên hành trình cao cả của mình. Chúc ông cùng đội ngũ Bệnh viện Tim Hà Nội luôn là ngọn lửa soi đường, mang lại nhịp đập khỏe mạnh cho hàng triệu trái tim Việt Nam. Xin cảm ơn ông vì những cống hiến không ngừng nghỉ, đúng với tinh thần “lương y như từ mẫu” mà Bác Hồ đã gửi gắm 70 năm trước.

TS. Phạm Như Hùng là một trong những bác sĩ tim mạch tiên phong trong lĩnh vực điện sinh lý học và tạo nhịp tim, được công nhận là một trong những chuyên gia hàng đầu tại Đông Nam Á. Ông hiện là Phó Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch Can thiệp Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch Hà Nội. Ông cũng là thành viên của Hội Tim mạch Hoa Kỳ và Hội Tim mạch Đông Nam Á.

Năm 2009, ông được tuyên dương tại Hội nghị Khoa học Thường niên của Hội Tim mạch Hoa Kỳ tại New Orleans, Florida. Với hàng chục đầu sách, bài báo xuất bản bằng tiếng Anh và hơn 100 bài báo trong các tạp chí chuyên ngành trong nước, ông còn là người thầy của nhiều bác sĩ tim mạch tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.