Giám sát việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo của UBMTTQVN thành phố Bà Rịa đối với UBND phường Phước Trung. Ảnh: Cổng TTĐTBR

Theo UBND tỉnh, trong 9 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh đã giải quyết được 1.454 vụ khiếu nại thuộc thẩm quyền, 422 vụ thụ lý mới so với cùng kỳ; số vụ đến hạn phải giải quyết là 1.135 vụ; đã giải quyết 1.072/1.135 vụ, đạt 94,45%. Khiếu nại chủ yếu là về lĩnh vực hành chính, trong đó về đất đai, nhà cửa (chiếm 93,55%), còn lại là lĩnh vực khác (chiếm 6,45%). Cùng thời gian, cũng đã giải quyết 44/44 vụ tố cáo đến hạn phải giải quyết đạt 100%, trong tổng số 60 vụ thuộc thẩm quyền. Nội dung tố cáo vẫn chủ yếu đối với hành vi hành chính của công chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ, chiếm 85,77%.

Qua công tác giải quyết khiếu nại, các ngành, các cấp trong tỉnh đã kiến nghị trả lại cho tổ chức, cá nhân 1.340m² đất; bồi thường bổ sung số tiền hơn 40 tỷ đồng; tiến hành khảo sát giá đất cụ thể để tính bồi thường vào thời điểm thu hồi đất; đồng thời, tiếp tục tính toán bồi thường bổ sung đối với các vụ công nhận đơn.

Nguyên nhân của tình hình KN,TC đều xuất phát từ việc thu hồi đất để thực hiện nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, cùng với việc giá trị quyền sử dụng đất liên tục biến động theo hướng tăng cao như hiện nay làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và đời sống của người dân dẫn đến phát sinh KN,TC. Cùng với đó, việc định giá đất để bồi thường bằng tiền còn có sự chênh lệch lớn về giá thực tế trên thị trường, dẫn đến người dân không đồng thuận, KN yêu cầu được bồi thường bằng đất ...

Ngoài ra, quá trình thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án còn nhiều sai sót trong quá trình tính toán, đền bù, giải phóng mặt bằng ở một số địa phương; qua đó, chưa giải quyết đầy đủ quyền lợi cho người dân, dẫn đến phát sinh KN. Công tác quản lý đất đai, xây dựng thời gian trước đây chủ yếu tại thành phố Vũng Tàu chưa được quản lý chặt chẽ dẫn đến người dân xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp, xây dựng nhà ở không có giấy phép, sai phép; người dân tự ý phân lô, bán nền cho người khác,... cũng dẫn đến phát sinh khiếu nại.

Có thể thấy, trong thời gian qua, số vụ việc tham mưu giải quyết KN,TC đã được đẩy nhanh, tuy nhiên vẫn còn vụ việc tham mưu giải quyết KN,TC quá hạn. Điều đó xuất phát do vụ việc có yếu tố phức tạp, xử lý những vấn đề đã xảy ra cách đây nhiều năm; hồ sơ, tài liệu phân tán dẫn đến việc thu thập gặp nhiều khó khăn; có vụ việc UBND tỉnh phải tổ chức họp để nghe báo cáo và cho ý kiến thống nhất hướng giải quyết. Bên cạnh đó, số vụ thụ lý mới tăng cao so với cùng kỳ ở cả 2 cấp nên phần nào ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết.

Trong các tháng cuối năm, tình hình KN,TC của công dân trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ còn phát sinh nhiều, tiềm ẩn yếu tố phức tạp. Khiếu nại đông người, vượt cấp có thể phát sinh ở những nơi không làm tốt công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, không quan tâm, chú trọng đúng mức đến công tác vận động, thuyết phục, giải quyết kịp thời ngay từ cơ sở. Việc tiếp tục triển khai các dự án để phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ lợi ích cộng cộng, cùng với đó là sự gia tăng giá trị quyền sử dụng đất đã có phần ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân; công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để thực hiện các dự án nếu không được thực hiện đúng quy định là nguyên nhân chủ yếu phát sinh KN,TC.

Để triển khai nhiệm vụ và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, công dân, giải quyết căn bản tình hình KN,TC phức tạp, kéo dài, không để hình thành “điểm nóng” về KN,TC, nhằm góp phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cần xác định những nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các văn bản quy phạm pháp luật về công tác tiếp công dân và giải quyết KN,TC.

Hai là, thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân thường xuyên, định kỳ, đột xuất; các đề xuất, kiến nghị, phản ánh của công dân tại các kỳ tiếp dân phải được tiếp nhận, xem xét, xử lý, giải quyết kịp thời. Làm tốt công tác nhận, phân loại, xử lý, giải quyết đơn, tập trung giải quyết dứt điểm các vụ KN,TC mới phát sinh; chủ động nắm tình hình các vụ đông người, phức tạp trên địa bàn để kịp thời giải quyết. Trước mắt, các đơn vị cần tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ việc thuộc thẩm quyền (các vụ việc đang xác minh, các vụ việc UBND tỉnh giao rà soát hoặc có văn bản đôn đốc). Đối với đơn đã giải quyết đúng thẩm quyền, đúng quy định nhưng công dân vẫn tiếp tục có đơn mà không có tình tiết mới, không có căn cứ thì ban hành thông báo không thụ lý công khai theo quy định pháp luật. Tổ chức thi hành nghiêm túc các quyết định, kết luận giải quyết KN,TC; có biện pháp đề xuất, tháo gỡ, giải quyết đối với các quyết định, kết luận còn vướng mắc.

Ba là, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền của tỉnh liên quan đến lĩnh vực quản lý tài nguyên và môi trường, nhất là quy định về thu hồi đất, bồi thường, giá đất thực hiện bồi thường, bố trí tái định cư khi thu hồi đất; tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, hoàn thiện hồ sơ địa chính ở các cấp.

Đồng thời, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra việc thi hành công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thuộc quyền quản lý; nâng cao chất lượng giải quyết công việc; khắc phục những tồn tại trong việc tiếp nhận, giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai. Thực hiện đầy đủ các quy định về công khai, minh bạch trong các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh KN,TC; xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà, khó khăn đối với người dân, doanh nghiệp nhằm hạn chế phát sinh đơn thư KN,TC.

Bốn là, tiếp tục thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định pháp luật của các cơ quan, đơn vị trực thuộc, thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC của công dân. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, các văn bản hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ về tiếp công dân, giải quyết KN,TC; khai thác, sử dụng hiệu quả Hệ thống Cơ sở dữ liệu Quốc gia về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN,TC; thực hiện tốt chế độ thông tin báo cáo về tiếp công dân, giải quyết KN,TC.

Năm là, Thanh tra tỉnh, Ban Tiếp công dân tỉnh duy trì công tác theo dõi, nắm chắc tình hình tiếp công dân, giải quyết KN,TC trên địa bàn tỉnh; kịp thời phối hợp, báo cáo, đề xuất biện pháp giải quyết những vụ việc phức tạp, kéo dài; đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các quyết định, kết luận giải quyết KN,TC.

Ngoài ra, định kỳ hàng tháng, Ban Tiếp công dân tỉnh rà soát, đôn đốc các vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND tỉnh còn tồn đọng quá hạn; hàng quý, tham mưu UBND tỉnh văn bản chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị giải quyết các vụ việc còn tồn đọng.