Trước thực tế trên, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 4921/VPCP-V.I ngày 4/8/2022 của Văn phòng Chính phủ về việc giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành có liên quan thực hiện kiến nghị của Ban Nội chính TƯ nghiên cứu ban hành Nghị định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, Thanh tra Chính phủ đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu đề xuất các hành vi vi phạm bị xử phạt vi phạm hành chính và thẩm quyền xử phạm vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh để từ đó có cơ sở khoa học và thực tiễn trong việc nghiên cứu, đề xuất xây dựng Nghị định.

Đến nay, Thanh tra Chính phủ đã nhận được ý kiến của các bộ, ngành, địa phương. Để thống nhất các nội dung trước khi báo cáo với Thủ tướng Chính phủ, Ban Nội chính Trung ương, sáng ngày 16/11, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy đã chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành để xin ý kiến đóng góp về Báo cáo đề xuất xây dựng Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy chủ trì cuộc họp. (Ảnh: PV)

Theo Báo cáo tại cuộc họp, những ý kiến đề xuất của các bộ, ngành, địa phương về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh bị xử phạt và nghiên cứu các văn bản pháp luật có liên quan về xử phạt vi phạm hành chính, xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức tập trung vào 03 nhóm hành vi chính.

Cụ thể, nhóm thứ nhất bao gồm các hành vi tập trung đông người tại nơi tiếp công dân, cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo để la hét hoặc phát ra những âm thanh gây náo động, ùn tắc giao thông; đập phá các công trình, tài sản tại nơi tiếp công dân, cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo; mua chuộc, lôi kéo, dụ dỗ, cưỡng ép người khác để tụ tập đông người để khiếu nại, tố cáo sai sự thật... đây là biểu hiện của hành vi gây mất trật tự công cộng. Chế tài để xử lý các hành vi này đã được quy định tại Điều 7 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.

Nhóm thứ hai bao gồm các hành vi dùng cử chỉ, lời nói, hành động xúc phạm đến uy tín, danh dự, nhân phẩm, sức khỏe, tính mạng của cán bộ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Người có hành vi này nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội vu khống hoặc tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân (Điều 331 - Bộ luật hình sự). Trường hợp không đủ yếu tố cấu thành tội phạm sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 7 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy...

Nhóm thứ ba bao gồm các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức trong khi thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo. Các hành vi này đã được quy định tại Nghị định số 31/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo và Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại. Các nghị định này đã quy định chi tiết hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo có hành vi vi phạm pháp luật và có dẫn chiếu các quy định pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức để xử lý người có hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, khiếu nại, tố cáo là quyền con người, quyền công dân được ghi nhận tại Hiến pháp 2013. Việc đề xuất xây dựng Nghị định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh có thể gây hiểu nhầm và tạo dư luận xấu đối với các cơ quan nhà nước; đồng thời, ảnh hưởng đến các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước trong bối cảnh các thế lực thù địch chống phá, lợi dụng quyền tự do, dân chủ, quyền con người để xuyên tạc đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Do đó, tại cuộc họp liên ngành để xin ý kiến đóng góp về Báo cáo đề xuất xây dựng Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, đa số các đại biểu đều đống ý với đề xuất không xây dựng Nghị định quy định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, thay vào đó cần rà soát lại để đưa ra những sửa đổi, bổ sung các văn bản liên quan từ đó có thể bao quát được các hành vi vi phạm có thể phát sinh trong thời gian tới.

Kết luận tại cuộc họp, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy tiếp thu tất cả các ý kiến của các đại biểu, đồng thời khẳng định, các ý kiến tại cuộc họp đã làm rõ hơn tình hình, hành vi vi phạm trong thực tiễn về lĩnh vực này; vì vậy cần rà soát kỹ lại các hành vi vi phạm, nếu chưa quy định hết sẽ đề xuất Chính phủ giao các cơ quan liên quan chủ trì rà soát nhằm quy định bao quát các hành vi vi phạm trên thực tiễn trong thời gian tới.