Tất cả chuyên mục

Lý giải ý nghĩa câu nói “Trời đánh tránh bữa ăn”

Thứ ba, 11/04/2017 - 11:00 (GMT+7)

(ThanhtraVietnam) - Người ta vẫn thường nói:“Trời đánh tránh bữa ăn”. Câu nói này bắt nguồn từ câu nói “Lôi Công không đánh người đang ăn cơm”. Nhưng nguồn gốc và hàm ý của cách nói đó trong giáo dục cũng như đời sống từ xưa đến nay ít người hiểu được.

Dưới đây là lý giải cụ thể về câu nói “Trời đánh tránh bữa ăn”

Lôi Công và Thánh mẫu là ai?

Lôi Công, hay còn gọi là Lôi Thần, Lôi sư… là nhân vật trong chuyện thần thoại xưa. Ông là một vị thần cai quản việc nổ sấm xuống nhân gian. Lôi Công có thân hình vạm vỡ trông giống như một đại lực sĩ, ngực và lưng để trần, ở trên lưng của ông còn có một đôi cánh dài, tay chân thì có móng vuốt như đại bàng, bên người treo rất nhiều trống, hễ đánh trống là có tiếng sấm nổ vang trời.

Thê tử của Lôi Công là Điện Mẫu, bà là một vị tiên nữ trông coi việc đánh sét, tên còn gọi là Kim Quang Thánh Mẫu, Thiểm Điện nương nương. Bà có hình tượng đoan trang thanh nhã, nên người đời vì thế mà gọi là Điện Mẫu Tú Thiên Quân. Điện Mẫu ngoài việc đánh sét, thì nghe nói trong khi bà và Lôi Công cãi nhau, bầu trời cũng sẽ xuất hiện sấm sét vang dội.

Lôi công và thánh mẫu

Trước kia công việc của Lôi Công và Điện Mẫu là tạo ra sấm sét, nhưng từ thời tiên Tần lưỡng Hán, nhiệm vụ của họ đã từng bước có sự thay đổi. Dân chúng đã giao cho họ một công việc đặc biệt có ý nghĩa, đó là trừng trị cái ác, tuyên dương điều thiện. Sấm sét lúc này có ý nghĩa thay trời hành đạo, trừng trị những kẻ ác, Đạo giáo cũng bởi vậy mà có cùng nhận thức với người xưa, coi Lôi Công Điện Mẫu là Thần linh.

Sấm sét còn có ý nghĩa thay trời hành đạo, trừng trị những kẻ ác.

Nguồn gốc câu “Trời đánh tránh bữa ăn”

Câu nói “Lôi công không đánh người đang ăn cơm” có liên quan đến câu chuyện cổ xảy ra trong một gia đình có 3 người gồm bố mẹ và con gái. Một ngày nọ, hai vợ chồng nhà này ra đồng làm ruộng. Cô con gái ở nhà nấu cơm. Bởi vì cô bé nghĩ cha mẹ làm lụng vất vả, vì thế chỉ gạn nước cơm uống, còn cơm trắng nhường hết cho cha mẹ ăn. Tuy nhiên, không ngờ rằng, cô mới vừa uống xong, bầu trời xuất hiện một tia chớp, lôi cô bé ra quỳ ở ngoài sân.

Khi cha mẹ trở về thấy con gái quỳ trên đất, chưa kịp hiểu chuyện gì thì đột nhiên từ trên trời bay xuống một tờ giấy, trên đó ghi rằng cô bé không có lương tâm, đã uống hết nước cơm. Bởi vậy trời truyền thư xuống, nói rằng đợi đến buổi trưa sẽ xử phạt. Cô con gái bèn kể lại sự việc cho cha mẹ nghe, cha mẹ cô biết con mình hiếu thảo, nhưng bởi vì thiên mệnh không thể làm trái nên chỉ có thể lẳng lặng chờ đợi.

Vậy là ba người họ cùng nhau ăn cơm, người cha thương con gái nên đã nhường cơm cho con ăn. Trời bỗng dần dần tối sầm lại, người cha nghĩ chắc thời khắc đã tới, nhưng họ vẫn đang ăn cơm. Bỗng một trận gió thổi bay tới một tờ giấy, trên đó nói rằng bởi vì thời gian ăn cơm trùng với thời gian xử phạt, nay đã qua giờ xử phạt. Lôi Công không đánh người đang ăn cơm, cho nên sẽ không trừng phạt cô con gái nữa, cho cô được sống.

Từ đó tồn tại câu nói “Lôi Công không đánh người đang ăn cơm”. Dân gian quan niệm Lôi Công thay trời hành đạo, nên cũng nói thành “Trời không đánh người đang ăn cơm”, sau đó rút gọn thành “Trời đánh tránh bữa ăn”.

Thực tế, ông trời vốn rất công bằng, thiện niệm hay ác niệm xuất từ tâm con người đều có thể nhìn thấy hết. Vậy thì tình cảm của gia đình 3 người họ làm sao có thể lọt khỏi mắt ông? Mặt khác, cha mẹ trong câu chuyện, khi nhận được văn tự từ trời, không lập tức quát mắng con cái, mà phải hỏi lại con cặn kẽ đầu đuôi, hiểu rằng con gái bị oan, cũng càng thương con hơn.

Thế nên, người hiểu lý lẽ thì trời không thể không hành theo Đạo, cô con gái hiếu thảo đã không phải chết oan dưới tia sét của Lôi Công, việc “không đánh người đang ăn cơm” âu cũng chỉ là cái cớ. Nên cũng nói, ông trời mượn câu chuyện này để truyền thụ cho con người thông điệp nhân văn rằng Thần Phật uy nghiêm nhưng cũng rất từ bi, thiện có thiện báo, ác có ác báo, không sai một ly, quả báo trước sau sớm muộn đều đã được sắp đặt rất tường tận. Làm người trong đời cứ dùng thiện tâm mà đối đãi với nhau thì trời sẽ không phụ bạc.

Đồng thời, câu nói này cũng là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng đối với các bậc cha mẹ khi giáo dục trẻ nhỏ. Trong thực tế cuộc sống, các bậc cha mẹ thường vào các bữa cơm lại la mắng, phê bình trẻ nhỏ. Cách giáo dục này đã phá hỏng đi không khí ấm cúng và vui vẻ của bữa cơm gia đình, đặc biệt ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của trẻ nhỏ. Vậy nên người ta thường dùng câu “trời đánh tránh bữa ăn”, ngụ ý để nhắc nhở người lớn rằng, trong bữa ăn không nên trách mắng trẻ nhỏ. Cần phải có lý trí và thiện tâm, như vậy mới hy vọng giáo dục con trẻ được tốt!

PV

Từ khóa:

Ý kiến bình luận:

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.

Hiện chưa có bình luận nào, hãy trở thành người đầu tiên bình luận cho bài biết này!

Số hóa tài liệu lưu trữ: Hướng đi tất yếu trong chuyển đổi số quốc gia

(ThanhtraVietNam) - Việc ban hành Thông tư quy định nghiệp vụ lưu trữ tài liệu lưu trữ số tạo nền tảng pháp lý vững chắc để ngành lưu trữ quốc gia bắt nhịp chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả bảo quản, khai thác tài liệu trong thời đại công nghệ số bùng nổ.

Dương Nguyễn

Môi giới lâu năm: “The S-Vista là sản phẩm đáng tiền nhất để ở kết hợp đầu tư”

Trong bối cảnh nguồn cung căn hộ tiếp tục sụt giảm, The S-Vista tại Vinhomes Ocean Park 1 nổi lên như một “ngôi sao” của thị trường BĐS phía Đông Hà Nội, khi hội tụ hàng loạt ưu điểm đắt giá, trở thành sản phẩm để ở kết hợp đầu tư đáng tiền đến từng mét vuông.

Hòa Bình triển khai Kế hoạch thanh tra, kiểm tra thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2025

(ThanhtraVietNam) - UBND tỉnh Hòa Bình yêu cầu tổ chức thanh tra, kiểm tra kỳ thi tốt nghiệp THPT bảo đảm khách quan, trung thực, đúng quy định, không gây cản trở hoạt động của các đơn vị liên quan. Công tác kiểm tra được triển khai khoa học, không chồng chéo, không bỏ sót.

Phương Thảo

Động lực cho nhà giáo trong hệ thống giáo dục công lập

(ThanhtraVietNam) - Dự thảo Thông tư quy định chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập do Bộ Giáo dục và Đào tạo soạn thảo, trong đó những đề xuất quan trọng đảm bảo quyền lợi và tạo động lực cho đội ngũ nhà giáo.

Lan Anh

Gia đình, điểm tựa yêu thương trong thế giới biến động

(ThanhtraVietNam) - Ngày Quốc tế Gia đình 15/5 vừa qua là dịp để cả thế giới tôn vinh vai trò của gia đình như một điểm tựa yêu thương, nơi nuôi dưỡng những giá trị nhân văn và sự gắn kết giữa con người.

Song Anh

Nữ chủ xe thích xê dịch: Từ khi có VF 7, những chuyến đi hứng khởi và nhiều trải nghiệm đáng nhớ hơn

Từ ngày chuyển sang VinFast VF 7, chị Hương Giang cảm thấy những chuyến đi xa trở nên hứng khởi hơn bao giờ hết vì trải nghiệm vận hành thú vị, an toàn và không tốn một đồng nhiên liệu.

“Summer House” Asia Vibe: Giải bài toán an cư, đầu tư chỉ trong một nước đi

Khi kinh tế và du lịch bùng nổ mạnh mẽ, Móng Cái bước vào thời kỳ vàng của phát triển đô thị và thu hút đầu tư. Song, giữa làn sóng tăng trưởng, thành phố vẫn “khát” các dự án đồng bộ, hiện đại để đáp ứng nhu cầu sống ngày càng cao cấp của tầng lớp cư dân mới. Sự xuất hiện của Vinhomes Golden Avenue chính là lời giải trọn vẹn cho cơn khát ấy.

Biến thể XBB.1.16 lây nhanh, Bộ Y tế khuyến cáo khẩn

(ThanhtraVietNam) - Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ gia tăng ca mắc COVID-19 tại Việt Nam sau kỳ nghỉ lễ 30/4 và 01/5 do biến thể phụ XBB.1.16 lây lan nhanh, dù chưa ghi nhận ca nặng. Trên thế giới, Thái Lan đối mặt đợt bùng phát với hơn 53.000 ca từ đầu năm, trong khi số ca toàn cầu giảm mạnh.

Lan Anh

Đồng Tháp: Tăng cường hậu kiểm các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm

(ThanhtraVietNam) - UBND tỉnh Đồng Tháp vừa có văn bản chỉ đạo các sở, ngành, huyện, thanh phố thuộc tỉnh tăng cường quản lý sản xuất, lưu thông thực phẩm.

Đình Thuyết

Tăng cường kiểm tra chống thực phẩm hàng giả

(ThanhtraVietNam) - Trước tình hình thực phẩm giả, kém chất lượng có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, UBND tỉnh Vĩnh Phúc vừa ban hành công văn chỉ đạo các sở, ngành và địa phương đồng loạt ra quân, siết chặt quản lý an toàn thực phẩm. Trọng tâm của đợt này là quyết liệt ngăn chặn thực phẩm giả, nhất là sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, thông qua việc tăng cường thanh tra, kiểm tra toàn diện thị trường.

PV

Đẩy mạnh phòng, chống lãng phí thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

(ThanhtraVietNam) - Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long vừa ban hành Kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025.

Đình Thuyết

Ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý rủi ro lũ lụt

(ThanhtraVietNam) - Ngày 13/5/2025 - Hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai năm 2025, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai phối hợp cùng tổ chức Plan International Việt Nam và Viện Chuyển đổi Môi trường và Xã hội (ISET) tổ chức hội thảo quốc gia với chủ đề “Ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý rủi ro lũ lụt tại Việt Nam” tại TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.

M. Phương

Xem thêm