1. Những kết quả đạt được trong hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật ở nước ta thời gian qua và một số vấn đề đặt ra

 Là một trong những chức năng quan trọng của Quốc hội, trong các nhiệm kỳ qua, cùng với quá trình đẩy mạnh công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước, công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật ở nước ta đã có nhiều đổi mới, tiến bộ rõ rệt.

Tổng kết, đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XII về mặt pháp luật, Đại hội XIII khẳng định: “Hệ thống pháp luật được hoàn thiện một bước cơ bản. Vai trò của pháp luật và thực thi pháp luật ngày càng được chú trọng trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước và đời sống xã hội”⁽²⁾. Thể hiện trên các khía cạnh sau:

Một là, hệ thống pháp luật đã cơ bản đầy đủ. Có thể nói, kết quả tổng kết Nghị quyết số 48-NQ/TW về chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 cũng như qua thực tiễn báo cáo tổng kết của các cơ quan đã cho thấy: hệ thống pháp luật nước ta đã được hoàn thiện một bước cơ bản, bao quát được mọi mặt của đời sống xã hội. Đặc biệt, ngay sau khi Hiến pháp năm 2013 được ban hành, Quốc hội đã xem xét, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các đạo luật, Nghị quyết, hoàn thiện một bước quan trọng hệ thống pháp luật về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; về các lĩnh vực văn hoá, xã hội, y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học, công nghệ, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… đáp ứng yêu cầu của thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Theo đó, hệ thống pháp luật đã thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng, cụ thể hóa các quy định mới của Hiến pháp, bám sát yêu cầu của cuộc sống và đáp ứng các tiêu chí của hệ thống pháp luật về “tính đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai và minh bạch”⁽³⁾; xử lý tốt những vấn đề phức tạp của thực tiễn. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ cho việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước từ Trung ương đến cơ sở; phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ của Nhân dân; thúc đẩy nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tôn trọng quyền tự do kinh doanh, bình đẳng, theo pháp luật; bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường; thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân; đẩy mạnh cải cách tư pháp; tăng cường hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm; củng cố quốc phòng, bảo vệ chủ quyền, an ninh của đất nước, bảo vệ chế độ, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng⁽⁴⁾.

Không ngừng đổi mới, tìm tòi, cải tiến quy trình, thủ tục để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, ban hành pháp luật

Hai là, quy trình và kỹ thuật lập pháp ngày càng được đổi mới, hiện đại, khoa học. Thực tế cho thấy, quá trình xây dựng pháp luật đã ngày càng dân chủ, công khai, minh bạch; chú trọng và bảo đảm sự tham vấn đầy đủ của các chuyên gia, nhà khoa học; có sự nghiên cứu tổng kết thực tiễn, tham khảo chọn lọc kinh nghiệm quốc tế; sự phối hợp giữa các cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm định và quy trình ban hành luật; từng bước phát huy vai trò chủ động, tích cực của các đại biểu Quốc hội, ý kiến phản biện xã hội của Mặt trận tổ quốc Việt Nam và ý kiến đóng góp của Nhân dân. Bên cạnh đó, trong quá trình soạn thảo, từng chính sách, pháp luật được đánh giá tác động kỹ, được các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội xem xét, đánh giá ở nhiều phương diện khác nhau nên ngày càng bảo đảm tính thực tiễn, phản ánh được nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân. Một số vấn đề có vướng mắc, chồng chéo trong quá trình triển khai thi hành đã được rà soát để sửa đổi cho phù hợp. Theo đó, chất lượng các dự án luật không ngừng được nâng lên, thể hiện tư duy tiếp cận mới, phù hợp với chuẩn mực chung của thế giới và thực tiễn mới của Việt Nam, bảo đảm tính khả thi cao hơn, đáp ứng yêu cầu của quá trình đẩy mạnh đồng bộ, toàn diện công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển. Thực tế cho thấy, ngày càng nhiều các luật bảo đảm tính thực thi ngay trong luật - một yêu cầu đặt ra trong xây dựng pháp luật hiện đại, chuyên nghiệp.

Ba là, việc nội luật hóa các điều ước quốc tế được thực hiện đầy đủ. Trong quá trình hội nhập, cùng với việc nội luật hóa, hệ thống pháp luật của Việt Nam đã từng bước khắc phục được sự khác biệt, từng bước nội luật hóa và tiệm cận với các điều ước quốc tế.

Bốn là, tinh thần thượng tôn Hiến pháp và pháp luật luôn được đề cao. Được quán triệt sâu sắc trong thực tiễn triển khai thi hành pháp luật; kỷ cương, kỷ luật, tính nghiêm minh trong thực thi pháp luật được nâng lên.

Mặc dù vậy, so với thực tiễn phát triển đất nước, công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật vẫn còn một số bất cập, hạn chế. Những điều này đã được nhấn mạnh trong các báo cáo nghiên cứu, tổng kết, các văn kiện Đại hội của Đảng, nhất là trong Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII. Đó là, hệ thống pháp luật hiện nay còn cồng kềnh, chồng chéo “còn một số quy định chưa thống nhất, chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn”⁽⁵⁾. Chất lượng của một số luật đã ban hành còn thấp; tính khả thi không cao. Có hiện tượng một số nội dung của luật ban hành sau mâu thuẫn, xung đột với luật ban hành trước. Vẫn còn tồn tại việc ban hành pháp lệnh hoặc nhiều nội dung phải quy định bằng luật nhưng hiện nay Quốc hội vẫn ủy quyền cho Chính phủ ban hành Nghị định, hoặc thậm chí các bộ ban hành thông tư; tình trạng “luật ống”, “luật khung” vẫn còn làm giảm hiệu lực, hiệu quả của pháp luật...  “Tổ chức thi hành pháp luật vẫn bị xem là khâu yếu, tồn tại dai dẳng qua nhiều nhiệm kỳ, chưa khắc phục được; thực trạng chấp hành pháp luật nhìn chung chưa nghiêm; kỷ cương, phép nước có nơi còn bị xem nhẹ; xử lý vi phạm pháp luật chưa kịp thời, chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe; còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, trên thì xử lý quyết liệt, dưới thì xuê xoa, dĩ hòa vi quý”⁽⁶⁾.

Thực tế trên đòi hỏi tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đổi mới tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

2. Yêu cầu của Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đối với việc đổi mới hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật

Trên cơ sở đánh giá 10 năm thực hiện cương lĩnh xây dựng đất nước (bổ sung, phát triển năm 2011), 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020, 30 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991, 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII đã xác định mục tiêu tổng quát, đó là: “Phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Các mục tiêu cụ thể, đó là: (i) Đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước: Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; (ii) Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; (iii) Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao.⁽⁷⁾ Theo đó, Đại hội đề ra mục tiêu đối với hoạt động xây dựng và hoàn thiện pháp luật như sau: “Xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp làm trọng tâm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh, bền vững”⁽⁸⁾.

Để thực hiện mục tiêu đó, Đảng ta yêu cầu công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật cần phải tiếp tục quán triệt sâu sắc, tập trung thể chế hóa các nội dung, yêu cầu định hướng, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng; bám sát 3 đột phá chiến lược, 6 nhiệm vụ trọng tâm và 12 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu mà Đại hội đã xác định. Cụ thể là:

^-          Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng quy trình lập pháp, “xây dựng được hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, có sức cạnh tranh quốc tế”⁽⁹⁾

-         Công tác xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thi hành pháp luật phải phục vụ xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển nhanh và bền vững đất nước, trọng tâm và trước hết là thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Qua đó, tháo gỡ những điểm nghẽn, tạo điều kiện để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho phát triển, nhất là các nguồn lực đất đai, tài chính, con người; tạo đột phá phát triển, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, công bằng cho mọi chủ thể xã hội, mọi thành phần kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

-          Trong bối cảnh đất nước chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, cần “hoàn thiện hệ thống pháp luật phù hợp với những điều ước quốc tế và cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ am hiểu sâu về luật pháp quốc tế, thương mại, đầu tư quốc tế, có khả năng làm việc trong môi trường quốc tế, trước hết là cán bộ trực tiếp làm công tác hội nhập kinh tế quốc tế, giải quyết tranh chấp quốc tế”⁽¹⁰⁾.

Trước các yêu cầu trên, việc tăng cường hơn nữa chất lượng hoạt động lập pháp, nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật trong bối cảnh tình hình mới là yêu cầu cấp bách đang đặt ra.

3. Một số nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật ở nước ta trong thời gian tới

Thể chế hóa Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII của Đảng, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội đã nghiêm túc quán triệt, xây dựng kế hoạch và triển khai kịp thời chương trình hành động, nghiên cứu, tham mưu trình Bộ Chính trị định hướng chương trình lập pháp cho cả nhiệm kỳ. Với chủ trương, tinh thần “lập pháp chủ động”, lần đầu tiên Bộ Chính trị có ban hành Kết luận số 19-KL/TW về định hướng xây dựng pháp luật cho cả một nhiệm kỳ. Đây là “định hướng hết sức quan trọng để Quốc hội và các cơ quan chủ động hơn, vào cuộc từ sớm, từ xa, phối hợp chặt chẽ bảo đảm tiến độ, chất lượng xây dựng pháp luật”⁽¹¹⁾.

Để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật ở nước ta trong thời gian tới theo tinh thần văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII, thực hiện thắng lợi Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đề nghị lãnh đạo các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương, các đại biểu Quốc hội cần quan tâm lưu ý một số nhiệm vụ trọng tâm như sau⁽¹²⁾:

Một là, chú trọng nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lập pháp. Trong xây dựng pháp luật, cần phải ưu tiên cao nhất cho chất lượng, kiên quyết không chạy theo số lượng, cố gắng khắc phục cơ bản những tồn tại, bất cập đã được các cơ quan nhận diện và chỉ ra trong quá trình tổng kết, xây dựng Đề án.

Hai là, không ngừng đổi mới, tìm tòi, cải tiến quy trình, thủ tục để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, ban hành pháp luật; tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức tham gia quy trình lập pháp để nâng cao chất lượng các dự án luật, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội.

Ba là, trong quá trình nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới luật, pháp lệnh, nghị quyết theo yêu cầu của các nhiệm vụ lập pháp, cần siết chặt kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tuân thủ chặt chẽ quy trình, thủ tục luật định, nhất là trong việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị đưa dự án luật vào chương trình xây dựng pháp luật, công tác soạn thảo, lấy ý kiến và tiếp thu ý kiến của cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, đối tượng chịu sự tác động.

Bốn là, quan tâm triển khai nghiên cứu, thực hiện các nhiệm vụ lập pháp, đặc biệt là trong năm 2022, có thể coi là năm bản lề triển khai thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị. Theo tiến độ xác định trong Đề án đã được Bộ Chính trị thông qua, có 95/137 nhiệm vụ lập pháp cần phải hoàn thành việc rà soát, nghiên cứu trong thời gian từ tháng 11/2021 đến hết năm 2022, trong đó có 40 nhiệm vụ phải hoàn thành trước ngày 30/6/2022, 55 nhiệm vụ phải hoàn thành trước ngày 31/12/2022. Có thể nói, đây là một thách thức không nhỏ, vì trong thời gian ngắn (khoảng hơn 1 năm) Quốc hội cũng như các cơ quan có liên quan phải hoàn thành số lượng nhiệm vụ rà soát, nghiên cứu rất lớn, chiếm 69% tổng số nhiệm vụ lập pháp được xác định của cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Để hoàn thành khối lượng công việc rất đồ sộ này, bảo đảm chất lượng, hiệu quả, đúng tiến độ, các cơ quan, nhất là người đứng đầu, cần trực tiếp chỉ đạo và khẩn trương triển khai ngay các nhiệm vụ lập pháp được giao. Hiện nay, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, 2022 đều đã được Quốc hội thông qua, nhưng số lượng các dự án trình Quốc hội còn khá khiêm tốn, nhất là các dự án “gối đầu” cho năm tiếp theo. Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan hữu quan quan tâm chỉ đạo, bảo đảm hoàn thành công tác rà soát, nghiên cứu đúng tiến độ, nếu được thì đẩy nhanh tiến độ hoàn thành để kịp thời đề xuất bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và cho việc lập Chương trình năm 2023, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Cùng với việc chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ trên để triển khai có hiệu quả Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, chúng tôi cho rằng, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật cần có những đổi mới nhất định. Cụ thể là:

- Hoạt động xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật phải gắn với yêu cầu của cách mạnh 4.0, bảo đảm tính thích ứng, điều chỉnh các quan hệ pháp luật mới với nhiều sự khác biệt so với hệ thống pháp luật truyền thống (như sự xuất hiện các hiện tượng kinh tế mới⁽¹³⁾, sự khác biệt về phạm vi không gian (phi biên giới; không gian mạng); thời gian (24/7); chủ thể (xuất hiện các chủ thể mới như robot, người máy thông minh…); nội dung các dự án luật cần ngắn gọn, thể hiện sự “phản ứng nhanh” trước những biến động của thực tiễn; áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (regulatory sandbox) đối với những lĩnh vực mới, chưa có tiền lệ và chưa có luật điều chỉnh; quy trình xây dựng, sửa đổi bổ sung các dự án luật cần theo hướng tăng cường quy trình rút gọn, áp dụng triệt để kỹ thuật “một luật sửa nhiều luật”, tăng cường áp dụng công nghệ dữ liệu vào việc rà soát, chỉnh sửa luật….

- Hoạt động tổ chức thi hành pháp luật cần được ứng dụng công nghệ thông tin trong việc phổ biến, giáo dục pháp luật, tổ chức bộ máy thực thi, giám sát, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật, xử lý vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, cần đầu tư, ứng dụng các công nghệ hiện đại để tổ chức thi hành pháp luật trên môi trường mạng, trong đó có việc xây dựng Chính phủ điện tử và Chính phủ số, phù hợp với yêu cầu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư ở Việt Nam là giải pháp vô cùng quan trọng.

Có thể nói, với những mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra trong hoạt động lập pháp, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đặt ra “bài toán hàm nhiều biến”, đa mục tiêu, nhiều “nghiệm số” và giao cho cơ quan lập pháp phải “giải”, tìm cho được những “nghiệm số” tối ưu trong nhiệm kỳ mới - Quốc hội khóa XV⁽¹⁴⁾. Tuy nhiên, với tinh thần “lập pháp chủ động”, trách nhiệm, đoàn kết, trí tuệ, sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ, thống nhất ý chí và hành động, chúng ta tin tưởng rằng Quốc hội khóa XV sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và cử tri, Nhân dân giao phó./.

Chú thích:

(1) (8) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tập I, tr. 174-175 và Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII tại Đại hội XIII, mục XIII.;

(2) Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, mục I.1;

(3) Xem thêm: Nghị quyết số 48-NQ/TW về chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020;

(4) Sách “Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam kế thừa, đổi mới và phát triển”, Nxb. Chính trị Quốc gia - sự thật, Hà Nội - 2016, trang 106; xem thêm: Quốc hội nước XHXHCN Việt Nam - thành tựu và những dấu ấn nổi bật. Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật. H. 2021, trang 39;

(5) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Tập I, tr. 89.;

(6) GS.TS Nguyễn Xuân Thắng - Định hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Tài liệu Hội thảo ngày 29/11/2021 tại Hà Nội.;

(7) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tập I, tr. 111-112;

(9) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tập I, tr. 285;

(10) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tập I, tr. 135-136;

(11) Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại cuộc họp triển khai Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV;

(12) Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại cuộc họp triển khai Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV;

(13) Tiền ảo, tài sản ảo (bitcoin)…

(14) Xem thêm: TS. Bùi Ngọc Thanh “ Đổi mới hoạt động lập pháp và giám sát tối cao của Quốc hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”, Tạp chí cộng sản điện tử, truy cập ngày 24/12/2021.

Tài liệu tham khảo

1.      Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tập 1,2. H. 2021;

2.      Nghị quyết số 48-NQ/TW về chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020.

3.      “Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam kế thừa, đổi mới và phát triển”, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội - 2016;

4.      “Quốc hội nước XHXHCN Việt Nam - thành tựu và những dấu ấn nổi bật”. Nxb Chính trị quốc gia Sự thật. H. 2021;

5.      Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khoá XV

6.      Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại cuộc họp triển khai Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV;

7.      Đề án số 292-ĐA/ĐĐQH15 ngày 20/10/2021 về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (2021-2026).  

8.      GS.TS Nguyễn Xuân Thắng - Định hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Tài liệu Hội thảo ngày 29/11/2021 tại Hà Nội;