Chúng ta cần khẳng định rằng: “Văn kiện trình Đại hội XIII lần này đã được tiến hành rất công phu, chu đáo, bài bản, qua nhiều lần, nhiều vòng, từng bước hoàn thiện, có nhiều đổi mới quan trọng về nội dung và phương pháp. Quán triệt sâu sắc nguyên tắc kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn, giữa kiên định và đổi mới, giữa kế thừa và phát triển, trên cơ sở phát huy dân chủ rộng rãi, dự thảo các văn kiện thực sự là sản phẩm kết tinh trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta”¹. Đây là công cụ tư tưởng, kim chỉ nam cho hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học ở các trường chính trị, các nhà khoa học, người làm công tác giảng dạy, nghiên cứu.

Trường chính trị với chức năng “tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở, cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương về lý luận chính trị - hành chính; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức và chuyên môn, nghiệp vụ về công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; kiến thức về một số lĩnh vực khác; tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị ở địa phương”². Đây là đơn vị giảng dạy và nghiên cứu khoa học về tư tưởng, lý luận của Đảng, nghiên cứu tiếp cận kịp thời, toàn diện, sâu sắc và vận dụng Nghị quyết Đại hội XIII vào công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học vừa là trách nhiệm, vừa là nhu cầu tự thân, khách quan, tất yếu với mỗi giảng viên trường chính trị. Do vậy, đội ngũ giảng viên phải là những người tiên phong trong việc nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng trong thực tế; đồng thời, từ hoạt động thực tiễn phát hiện những vấn đề nảy sinh mới để góp phần đóng góp, bổ sung đường lối của Đảng cho phù hợp với sự vận động, biến đổi của thực tiễn. Việc vận dụng Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào giảng dạy và nghiên cứu khoa học ở các trường chính trị hiện nay nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu khoa học đáp ứng yêu cầu giảng dạy lý luận chính trị trong tình hình mới, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, giảng viên trường chính trị không chỉ có kiến thức chuyên môn phong phú, phương pháp giảng dạy hiện đại mà còn biết vận dụng quan điểm, đường lối, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước vào từng nội dung bài giảng cho phù hợp, từ đó gắn lý luận với thực tiễn và định hướng chính trị cho người học. Đây là quá trình biện chứng giữa nghiên cứu, học tập, quán triệt và trực tiếp tham gia tuyên truyền Nghị quyết của Đảng. Vì vậy, mỗi giảng viên giảng dạy lý luận cần quán triệt tư tưởng chỉ đạo “là công việc thường xuyên, phải được thực hiện một cách nghiêm túc, bài bản, khoa học trong suốt cả nhiệm kỳ”³. Điều này cũng đòi hỏi giảng viên cần chú ý hai phương diện: Thứ nhất, quán triệt tinh thần của Nghị quyết vào việc đổi mới chương trình, nội dung phương pháp và xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên. Thứ hai, quán triệt nội dung của Nghị quyết vào từng bài giảng các môn lý luận chính trị và đưa các vấn đề nghiên cứu khoa học theo hướng quán triệt và vận dụng tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII vào thực tiễn giảng dạy và nghiên cứu. Cả hai phương diện đều quan trọng và cần được thực hiện đồng bộ. Trong đó, phương diện thứ nhất cần phải có thời gian và là cả một quá trình thường xuyên, liên tục; phương diện thứ hai có thể trực tiếp vận dụng ngay những nội dung của Nghị quyết vào từng bài giảng và công trình nghiên cứu khoa học.

Để nâng cao hiệu quả vận dụng Nghị quyết Đại hội XIII vào giảng dạy ở các trường chính trị, cần tập trung vào một số vấn đề sau:

Trước hết, Nhà trường phải xác định rõ vị trí và nhận thức đầy đủ về chức năng, nhiệm vụ của trường chính trị cấp tỉnh theo tinh thần Quy định số 09-QĐi/TW ngày 13-11-2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XII). Với vị trí, chức năng như vậy, trường chính trị có vai trò quan trọng trong công tác bảo vệ và phát huy những giá trị cao đẹp, trường tồn của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Cán bộ, giảng viên trường chính trị cấp tỉnh là lực lượng tiên phong trong lĩnh vực này.

Trường Chính trị Tôn Đức Thắng. Nguồn: Internet

Thứ hai, bám sát định hướng chỉ đạo trong các Chỉ thị, Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban tuyên giáo trung ương; hướng dẫn của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, của tỉnh ủy về việc nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Trong thời gian qua, Đảng ta đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo việc quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đặc biệt Chỉ thị số 01-CT/TW, ngày 09/3/2021 đã chỉ rõ: “Việc nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng là công việc thường xuyên, phải được thực hiện một cách nghiêm túc, bài bản, khoa học trong suốt cả nhiệm kỳ. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2021, là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng để mỗi cán bộ, đảng viên đều nắm vững và thực hiện đúng đắn, sáng tạo Nghị quyết của Đảng, tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, thống nhất ý chí và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận cao trong Nhân dân; cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”⁴. Trên cơ sở định hướng chỉ đạo của Bộ Chính trị; hướng dẫn của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, cùng với sự chỉ đạo cụ thể của tỉnh ủy, Đảng ủy, ban giám hiệu nhà trường cần tiếp tục lãnh đạo thực hiện tốt công tác nghiên cứu, tuyên truyền, quán triệt nội dung Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, nhằm tạo sự thống nhất cao trong nhận thức, tư tưởng và hành động của mỗi cán bộ, giảng viên và học viên về các quan điểm, chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Văn kiện. Để từ đó cụ thể hóa thành các kế hoạch, chương trình hành động, giải pháp công tác cụ thể của Nhà trường, của mỗi cán bộ, giảng viên nhằm định hướng, hướng dẫn trực tiếp, sâu sát vào từng nội dung bài giảng, từng hoạt động nghiên cứu khoa học, bảo đảm tính thiết thực, rõ việc, rõ người, dễ hiểu và dễ triển khai.

Thứ ba, tập trung xây dựng, củng cố, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực toàn diện và uy tín của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”⁵. Mỗi một giảng viên lý luận chính trị phải thực sự là một tấm gương mẫu mực cả trong giảng dạy cũng như trong cuộc sống; có tri thức vững vàng trên cơ sở lập trường, quan điểm, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chủ động và gương mẫu học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; nghiêm chỉnh chấp hành kỷ luật do nhà trường và đơn vị đề ra… Để bản lĩnh chính trị, phẩm chất và năng lực đặc thù của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị được tăng cường và phát huy, cần không ngừng củng cố và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị, tạo sự tiếp nối liên tục, vững vàng giữa các thế hệ giảng viên. Ưu tiên tuyển chọn bổ sung vào đội ngũ giảng viên các sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc từ các trường. Tăng cường tổ chức cho giảng viên lý luận chính trị thực hiện các hoạt động thực tế, thực hành chính trị - xã hội, “về nguồn”… để góp phần tìm hiểu, kiểm nghiệm lý luận trong thực tiễn; từ thực tiễn bổ sung cứ liệu, điển hình tiên tiến trong thực hiện các quan điểm, luận điểm, lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng.

Thứ tư, mỗi cán bộ, giảng viên nhà trường phải tự giác học tập, nghiên cứu, cập nhật, bổ sung những nội dung của Nghị quyết vào từng bài giảng cụ thể; chủ động tiếp cận để nắm vững những quan điểm cơ bản, tư tưởng chỉ đạo, những nội dung cốt lõi và vấn đề mới trong các văn kiện Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp một cách đầy đủ, nghiêm túc, trách nhiệm. Đồng thời, so sánh với những nội dung của Đại hội XII, các đại hội Đảng và Hội nghị Trung ương trước đây để nhận thức rõ sự kế thừa, bổ sung, phát triển tư duy, lý luận của Đảng trên các phương diện lớn và các lĩnh vực cụ thể, cũng như trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn của Đảng. Để từ đó, việc vận dụng những nội dung của Văn kiện mới thực sự thuyết phục, sát với tình hình thực tế ở mỗi địa phương đơn vị trong từng bài giảng, tạo được niềm tin của cán bộ, đảng viên, học viên. Vì vậy, mỗi cán bộ, giảng viên cần xác định rõ trách nhiệm học tập, quán triệt Văn kiện không chỉ là thực hiện nhiệm vụ của người đảng viên, mà cao hơn là truyền thụ đường lối, quan điểm của Đảng đến người học, nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và biến quan điểm, đường lối thành hành động cách mạng cụ thể. Qua đó, góp phần củng cố niềm tin, uốn nắn những lệch lạc, đấu tranh làm thất bại luận điệu, quan điểm sai trái của các thế lực thù địch.

Thứ năm, giảng viên phải có kỹ năng lồng ghép có hiệu quả nội dung Văn kiện XIII của Đảng vào các chuyên đề giảng dạy, thảo luận. Cần xác định việc quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên và là thế mạnh của giảng viên. Giảng viên trường chính trị không chỉ là người cung cấp tri thức như những giảng viên ở các cơ sở đào tạo khác mà còn là người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng - lý luận của Đảng. Thông qua giảng dạy, giảng viên phải thực hiện tốt việc lồng ghép nội dung văn kiện XIII của Đảng trong các bài giảng ở tất cả các lớp, các loại hình đào tạo, bồi dưỡng. Trong quá trình giảng dạy, bên cạnh việc phân tích, giảng giải lấy ví dụ để học viên hiểu đúng, nắm rõ kiến thức bài học, giảng viên còn phải phân tích, so sánh, đánh giá để làm nổi bật giá trị bền vững về mặt lý luận và thực tiễn của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Từng bài giảng phải thể hiện được tính Đảng sâu sắc, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, toát lên niềm tin mãnh liệt vào sự nghiệp đổi mới do Đảng lãnh đạo. Đồng thời, phải tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng cường đối thoại, trao đổi, thảo luận để học viên được nêu lên quan điểm, suy nghĩ cá nhân, qua đó nắm bắt, định hướng kịp thời lập trường tư tưởng cho học viên. Trên cơ sở đó, tích cực tham gia vào việc xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của địa phương; tham gia góp ý và phản biện vào các quyết sách trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền các cấp, qua đó góp phần vào việc bảo vệ, phát triển nền tảng, tư tưởng của Đảng.

Ngoài ra, mỗi cán bộ, giảng viên cũng cần chủ động bổ sung, cập nhật vào bài giảng những quan điểm, nhận thức và định hướng mới của Đại hội XIII mà các chương trình, giáo trình còn thiếu hoặc chưa thể hiện đầy đủ; chủ động thay thế những nội dung đã lạc hậu, những nội dung không còn phù hợp; rà soát lại để chính xác hóa các khái niệm, các thuật ngữ, bảo đảm tính khoa học, tính hệ thống và sát với những nội dung, tinh thần của Đại hội XIII.

Giảng dạy lý luận chính trị là một nhiệm vụ trọng tâm trong công tác tư tưởng của Đảng. Thực hiện hiệu quả công tác này theo những nội dung mới trong quan điểm chỉ đạo của Đại hội XIII không chỉ góp phần giúp các nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ đào tạo mà Đảng, Nhà nước giao phó mà còn có ý nghĩa trực tiếp củng cố sự đoàn kết, thống nhất về nhận thức và hành động trong các Đảng bộ, tạo động lực hoàn thành mọi nhiệm vụ công tác khác. Vì lẽ đó, nghiên cứu, vận dụng Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vào thực tiễn cuộc sống là nhiệm vụ của tất cả các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị. Đặc biệt, đối với các trường chính trị thì việc nghiên cứu, vận dụng Nghị quyết của Đảng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Với những giải pháp đồng bộ và sáng tạo thì những tư tưởng cơ bản, quan điểm chỉ đạo, nội dung cốt lõi, những vấn đề mới của Văn kiện Đại hội XIII của Đảng sẽ được thấm nhuần và vận dụng có hiệu quả trong giảng dạy ở Nhà trường, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên./.

Tài liệu tham khảo:

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 2021, tr.19.

2. Quy định số 09-QĐi/TW, ngày 13/11/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

3. Ban Chấp hành Trung ương, Chỉ thị của Bộ Chính trị về nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Số 01-CT/TW, Hà Nội, ngày 09/3/2021.

4. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 1, trang 263, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.