Theo UBND tỉnh Hà Giang, từ đầu năm đến nay, các vụ việc tham nhũng phát sinh có số lượng không nhiều, đa số được phát hiện qua quá trình điều tra, xác minh của cơ quan điều tra; trong khi số vụ việc phát hiện qua công tác thanh tra, kiểm tra hành chính còn hạn chế. Công tác phát hiện tham nhũng qua hoạt động tự kiểm tra nội bộ của các cơ quan, đơn vị và qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, hoạt động giám sát còn nhiều hạn chế. Công tác thanh, kiểm tra đột xuất hiệu quả chưa cao, chưa tạo ra sự răn đe trong phòng ngừa các hành vi tham nhũng, nhất là trong một số lĩnh vực nhạy cảm dễ phát sinh tham nhũng.

Các lĩnh vực như quản lý sử dụng đất đai, sử dụng tài chính, ngân sách, đầu tư xây dựng cơ bản, khai thác khoáng sản; thực hiện chính sách an sinh xã hội, tín dụng, ngân hàng, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước và các hành vi tham ô, hối lộ, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ để trục lợi, nhũng nhiễu, gây phiền hà trong giải quyết thủ tục hành chính của người dân, doanh nghiệp... tiếp tục là những lĩnh vực nhạy cảm dễ xảy ra các hành vi tham nhũng cần phải tập trung các giải pháp phòng ngừa và phát hiện kịp thời, xử lý kiên quyết, nghiêm minh đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa chung.

Tăng cường tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật về PCTN

Trong 9 tháng đầu năm 2023, UBND tỉnh đã chỉ đạo các Sở, ngành; UBND các huyện, thành phố tiếp tục tuyên truyền phổ biến, quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về PCTN và thực hành tiết kiệm chống lãng phí gắn với việc đẩy mạnh "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" trong cán bộ, công chức, viên chức và trong nhân dân bằng nhiều hình thức. Trong đó, tập trung chỉ đạo tuyên truyền, quán triệt Luật PCTN năm 2018; Luật Tố cáo năm 2018; Nghị định số 59/2019/NĐ-CP; Nghị định số 31/2019/NĐ-CP; Nghị định số 130/2020/NĐ-CP. Cụ thể, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tuyên truyền Luật PTCN và các văn bản liên quan được 1.655 lớp với 124.159 lượt người tham gia.

Ngoài ra, UBND tỉnh và các cơ quan, đơn vị địa phương đã ban hành 161 văn bản chỉ đạo, chỉ đạo liên quan đến công tác PCTN. Trong đó, riêng UBND tỉnh đã ban hành 31 văn bản chỉ đạo, triển khai liên quan đến công tác PCTN.

Các cấp, các ngành, tiếp tục triển khai thực hiện công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, đơn vị, chú trọng công khai, minh bạch những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng. Qua đó, đã có 122 cơ quan, tổ chức, đơn vị được kiểm tra việc thực hiện các quy định về công khai minh bạch về tổ chức và hoạt động trong 09 tháng năm 2023.

Hội nghị sơ kết công tác nội chính và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh Hà Giang 6 tháng đầu năm 2022. Ảnh: PV

Phát hiện, xử lý tham nhũng qua hoạt động giám sát, kiểm tra và tự kiểm tra nội bộ

Thực hiện Luật PCTN và các văn bản hướng dẫn thi hành, các quy định có liên quan, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị đã thường xuyên theo dõi, đôn đốc và tổ chức việc kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý của mình nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi tiêu cực, tham nhũng; chủ động tổ chức kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của người có chức vụ, quyền hạn do mình quản lý nhất là các vị trí công tác trực tiếp giải quyết các công việc của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và công dân.

Người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị thường xuyên quan tâm đôn đốc, chỉ đạo việc quán triệt, triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về PCTN cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý. Đẩy mạnh thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng để kịp thời phát hiện, xử lý theo thẩm quyền và kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị mình. Phổ biến, tuyên truyền các nội dung của pháp luật về việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người phản ánh, tố cáo, tố giác, báo tin, cung cấp thông tin về hành vi tham nhũng; tổ chức tiếp nhận, xử lý những phản ánh, báo cáo, tố cáo, tố giác, tin báo về hành vi tham nhũng; cung cấp thông tin và thực hiện yêu cầu của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền trong quá trình phát hiện, xử lý tham nhũng. Gương mẫu, liêm khiết; chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật về PCTN, quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, văn hóa kinh doanh.

Nhìn chung, trong 9 tháng đầu năm 2023, với sự chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra Chính phủ cùng với sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường công tác quản lý nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và PCTN. Sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, cùng với nỗ lực, cố gắng của cán bộ công chức ngành Thanh tra, công tác quản lý nhà nước về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và PCTN được tăng cường, các tổ chức thanh tra đã chủ động đẩy nhanh tiến độ, tập trung và bám sát chương trình, kế hoạch năm 2023 được phê duyệt để triển khai, thực hiện nhiệm vụ đúng nội dung, thời gian theo quy định.

Các cơ quan, đơn vị, địa phương đã có nhiều cố gắng trong thực hiện công tác quản lý nhà nước về PCTN, triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, góp phần quan trọng vào nỗ lực chung của toàn tỉnh trong công tác PCTN. Nhận thức về công tác PCTN của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương ngày càng được nâng cao và chú trọng hơn, thể hiện qua sự quan tâm chỉ đạo đối với công tác này ở các khâu như: Xây dựng kế hoạch thực hiện công tác PCTN hằng năm; các nội dung về công khai minh bạch, chuyển đổi vị trí công tác; việc minh bạch tài sản, thu nhập được thực hiện khá nghiêm túc; sự phối hợp tích cực của các đơn vị trong việc cung cấp tài liệu chứng minh trong quá trình đánh giá công tác PCTN cũng góp phần giúp việc đánh giá hoàn thiện hơn....

Tuy nhiên, vẫn còn một số người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa thật sự coi trọng công tác PCTN trong nội bộ, chưa quyết tâm, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về PCTN thuộc lĩnh vực, địa bàn phụ trách. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa thật sự nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mình trong đấu tranh PCTN, lãng phí. Công tác phát hiện tham nhũng qua tự kiểm tra trong nội bộ của các cơ quan, đơn vị còn hạn chế. Vai trò của Mặt trận tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trong công tác đấu tranh PCTN chưa thật sự rõ nét, nhất là trong việc phản biện xã hội, giám sát về PCTN.

UBND tỉnh Hà Giang cho biết vẫn còn những tồn tại này là do công tác PCTN là một trong những lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp; hệ thống pháp luật đang dần hoàn thiện; việc hướng dẫn về công tác này có lúc chưa kịp thời, chưa thật cụ thể, rõ ràng dẫn đến khó khăn, thiếu thống nhất trong triển khai thực hiện. Công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng làm nhiệm vụ PCTN có lúc, có nơi chưa chặt chẽ và kịp thời. Chưa có hướng dẫn cụ thể trong thực hiện một số quy định về kiểm soát tài sản thu nhập còn có vướng mắc, nhiều cách hiểu khác nhau. Người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị chưa chú trọng quan tâm chỉ đạo sâu sát công tác PCTN theo chức trách, nhiệm vụ của mình.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của người đứng đầu đối với công tác PCTN

Nhận thức được những tồn tại, UBND tỉnh Hà Giang đã đưa ra nhiều nhiệm vụ cụ thể trong những tháng cuối năm để góp phần nâng cao hiệu quả công tác PCTN trên địa bàn.

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, đơn vị trong công tác quán triệt, phổ biến, tuyên truyền, tổ chức thực hiện các quy định pháp luật, văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy về công tác PCTN, nhất là Luật PCTN và các văn bản hướng dẫn thi hành gắn với việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025.

Thứ hai, tập trung chỉ đạo việc tổ chức thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa tham nhũng. Tăng cường công tác giáo dục, chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tác phong làm việc của cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên trên địa bàn gắn với việc thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị "Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Thứ ba, nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong công tác PCTN; theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện những quy định của pháp luật về PCTN; tập trung thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ cải cách TTHC nhằm phòng ngừa các vi phạm, tiêu cực trong việc giải quyết các công việc của người dân, doanh nghiệp.

Thứ tư, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền đối với công tác PCTN; kiên quyết xử lý người đứng đầu cơ quan, đơn vị không thực hiện tốt nhiệm vụ PCTN. Thường xuyên kiểm tra, giám sát; công tác tự kiểm tra PCTN, giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến tham nhũng. Chú trọng công tác bảo vệ, khen thưởng đối với người tố cáo hành vi tham nhũng. Đồng thời, tăng cường các biện pháp phát hiện các hành vi tham nhũng, nhất là tham nhũng vặt ở các lĩnh vực nhạy cảm. Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo dõi, chỉ đạo.

Thứ năm, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh thực hiện nghiêm túc các kế hoạch, chương trình hành động của Trung ương về công tác PCTN và Kế hoạch của UBND tỉnh triển khai thi hành Luật PCTN. Phát huy vai trò của các cơ quan dân cử, tổ chức đoàn thể và Nhân dân trong công tác PCTN./.