    |
 |
| TS. Nguyễn Quốc Văn, Viện trưởng Viện Chiến lược Thanh tra, Thanh tra Chính phủ. Ảnh: K. Dung |
Sáng ngày 6/12/2024, Viện Chiến lược và Khoa học Thanh tra, Thanh tra Chính phủ phối hợp với UNDP Việt Nam, Cục Phòng chống Ma túy và Thực thi Pháp luật Quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tổ chức Hội thảo khoa học “Đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng tại Việt Nam nhằm thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc” trong khuôn khổ phi dự án “Nâng cao năng lực thực thi Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng tại Việt Nam giai đoạn 2022 - 2024”.
Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Văn, Viện trưởng Viện Chiến lược Thanh tra cho biết: Tháng 9/2015, Chương trình Nghị sự 2030 với 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDG) đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua. Tại Việt Nam, ngày 10/5/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030, trong đó đề ra 17 mục tiêu phát triển bền vững với 115 mục tiêu cụ thể. 17 mục tiêu phát triển bền vững là những mục tiêu lớn, bao trùm liên kết với nhau nhằm giải quyết những thách thức phát triển lớn mà người dân Việt Nam và trên thế giới phải đối mặt. Theo đó, phòng, chống tham nhũng là một trong những yếu tố bảo đảm tiên quyết để có thể đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.
|
 |
| Quang cảnh tại Hội thảo. Ảnh: K. Dung |
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tham gia nhiều ý kiến đánh giá về công tác phòng, chống tham nhũng tại Việt Nam và đề xuất một số vấn đề trọng tâm mang tính khoa học, đa chiều và toàn diện về bối cảnh của công tác phòng, chống tham nhũng của Việt Nam hiện nay và những thuận lợi, khó khăn, thách thức, cơ hội.
Trong đó có các vấn đề về thực trạng tham nhũng, tiêu cực, hậu quả của nó và những dự báo trong thời gian tới; về thành tựu, kết quả đạt được và những hạn chế, bất cập, khó khăn trên các mặt công tác phòng, chống tham nhũng.
Đồng thời các đại biểu cũng đề xuất các quan điểm, giải pháp, sáng kiến về: tăng cường sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong công cuộc phòng, chống tham nhũng; về hoàn thiện thể chế trên các lĩnh vực quản lý nhà nước nhằm phòng, chống tham nhũng; nâng cao hiệu quả quản lý điều hành và tổ chức thực thi chính sách - pháp luật về phòng, chống tham nhũng; về nâng cao hiệu quả của các thiết chế chuyên trách phòng, chống tham nhũng.
Tiếp đó là các vấn đề về phát huy vai trò của xã hội và hợp tác công tư trong phòng, chống tham nhũng; lồng ghép giới trong chính sách và thực tiễn phòng, chống tham nhũng; nâng cao hiệu quả quản trị nhà nước và quản trị xã hội nhằm phòng, chống tham nhũng; giáo dục liêm chính phòng, chống tham nhũng trong hoạt động công vụ và trong nhân dân; hợp tác quốc tế và vận dụng kinh nghiệm quốc tế về phòng, chống tham nhũng phù hợp với thực tiễn Việt Nam; tiêu chí, phương pháp đo lường, đánh giá tham nhũng và công tác phòng, chống tham nhũng; về phát huy vai trò của giới trẻ, “Đoàn kết với giới trẻ trong phòng, chống tham nhũng: Định hình tương lai liêm chính” theo chủ đề Ngày quốc tế Chống tham nhũng 09/12 năm nay; nghiên cứu lý luận - tổng kết thực tiễn về kiểm soát quyền lực - phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…
Những bước chuyển biến, đột phá mạnh mẽ về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực
Nhìn lại những kết quả đạt được, đến nay, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Việt Nam đã có những bước chuyển biến, đột phá mạnh mẽ. Năm 2024, nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, nhất là các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi được tích cực đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra.
Theo Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024, các Cơ quan điều tra trong lực lượng Công an nhân dân đã thụ lý điều tra hơn 1,5 nghìn vụ án/gần 4 nghìn bị can phạm tội tham nhũng. Tổng số tài sản thiệt hại trong các vụ án đang thụ lý, điều tra gần 5 nghìn tỷ đồng, gần 50 nghìn m2 đất và gần 140 ha đất; đã thu hồi gần 700 tỷ đồng, gần 17 nghìn m2 đất và gần 1 nghìn ha đất; tạm giữ, kê biên, phong tỏa, ngăn chặn giao dịch gần 1,2 nghìn tỷ đồng và nhiều bất động sản, tài sản có giá trị khác. Đã kết thúc điều tra, đề nghị truy tố gần 900 vụ án/gần 2.700 bị can.
Không những thế, trong năm 2024, còn có những bước chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng và hoàn thiện thể chế về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; về thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực; về đẩy mạnh hoạt động của các cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Đặc biệt, liên quan đến công tác hợp tác quốc tế trong phòng, chống tham nhũng, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiều hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống tham nhũng, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác đối ngoại và phòng, chống tham nhũng, chẳng hạn như: Tham dự các cuộc họp trong khuôn khổ Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng; Tham dự Cuộc họp Mạng lưới các Cơ quan Chống tham nhũng và Thực thi pháp luật của APEC (ACT-NET) lần thứ 11; Tham dự Hội nghị “Tăng cường chính sách liêm chính và thúc đẩy khuôn khổ phòng, chống tham nhũng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương” và Diễn đàn Chống tham nhũng và Liêm chính Toàn cầu 2024; Tham dự Hội nghị Nhóm các Cơ quan Phòng, chống tham nhũng ASEAN lần thứ 19; …
Phát huy vai trò của giới trẻ trong việc định hình tương lai liêm chính
Những kết quả đạt được trong thời gian qua là minh chứng khẳng định quyết tâm thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam: “Nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai, và không chịu sự tác động, sức ép của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào” trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Điều này đã để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao, cộng đồng quốc tế ghi nhận và góp phần bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, đến nay công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vẫn còn có nhiều khó khăn, vướng mắc, trong bối cảnh tham nhũng, tiêu cực vẫn được nhìn nhận là một trong những nguy cơ đe dọa sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam như:
(1) Việc khắc phục những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến các lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu, đất đai, tài nguyên khoáng sản, xây dựng, đấu thầu, đấu giá, xây dựng pháp luật... còn chậm so với yêu cầu thực tiễn đặt ra.
(2) Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được triển khai thực hiện toàn diện. Một số nơi, người đứng đầu chưa quan tâm thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động công vụ.
(3) Việc truy bắt đối tượng bỏ trốn ra nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn. Công tác giám định, định giá tài sản có chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn một số trường hợp chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và tiến độ.
(4) Giá trị tài sản phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, tiêu cực còn tồn đọng lớn, nhiều tài sản có tranh chấp quyền sở hữu chưa được các cơ quan có thẩm quyền làm rõ về pháp lý, gây khó khăn cho thi hành án…
Nhận thức sâu sắc về nguy cơ, rủi ro tham nhũng; nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay, Đảng và Nhà nước Việt Nam xác định phải tiếp tục kiên quyết, kiên trì, không ngừng, không nghỉ, đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong bối cảnh Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới của nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và cam kết theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc; và đặc biệt là trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, thực hiện yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ phát triển mới, hoàn thành sớm việc tinh gọn tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị; tập trung thực hiện các giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt về thể chế phát triển…
|
 |
| Bà Sabina Stein - Trợ lý Đại diện Thường trú, Trưởng phòng Quản trị và Tham gia, UNDP Việt Nam. Ảnh: K. Dung |
Đồng tình với TS. Nguyễn Quốc Văn, Viện trưởng Viện Chiến lược Thanh tra, Thanh tra Chính phủ, bà Sabina Stein - Trợ lý Đại diện Thường trú, Trưởng phòng Quản trị và Tham gia, UNDP Việt Nam cho biết: Mỗi năm, tham nhũng làm tổn hại, giảm đi 5% GDP của toàn cầu, làm tăng giá các thiết bị nguồn lực cung cấp cho các trường học, tước mất quyền của người trẻ được đến trường, tạo sự bất bình đẳng trong xã hội, ảnh hưởng đến cơ hội phát triển kinh tế và việc làm của người lao động, nhất là người trẻ. Bà Sabina Stein cho rằng, người trẻ có thể thay đổi vận mệnh của một quốc gia và tương lai của một đất nước phải dựa trên thực tài của những người trẻ. Như vậy, giới trẻ sẽ tham gia như thế nào, sẽ phát huy năng lực, sức trẻ như thế nào để tăng cường sự minh bạch, công bằng của một quốc gia? - Điều đó phụ thuộc rất nhiều vào nỗ lực của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân trong công cuộc phòng, chống tham nhũng tại Việt Nam hiện nay và sự đóng góp của thế hệ trẻ trong tương lai.
K. Dung