Trong bối cảnh đó, Khung kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPEF) và Văn phòng Liên hợp quốc về ma túy và tội phạm (UNODC) đang hợp tác để tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm và liêm chính, nhằm thúc đẩy một môi trường kinh doanh công bằng và bền vững.

Tham nhũng: Rào cản đối với phát triển và hội nhập kinh tế

Tham nhũng không chỉ làm xói mòn niềm tin của công chúng mà còn cản trở đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời chuyển hướng các nguồn lực quan trọng khỏi các ưu tiên phát triển, gây khó khăn cho tiến bộ xã hội. Để đạt được thịnh vượng lâu dài, việc đối đầu trực diện với tham nhũng là điều bắt buộc, tạo ra một môi trường tin cậy và công bằng, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và thành công chung.

Các biện pháp chống tham nhũng mạnh mẽ và tính minh bạch cao hơn sẽ giảm thiểu sự bất ổn và thúc đẩy thương mại và đầu tư. Các quốc gia có quy định rõ ràng, mức độ tham nhũng thấp và các chính sách nhất quán thường nổi lên như các trung tâm thương mại và đầu tư thịnh vượng. Những môi trường này thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, thúc đẩy sự đổi mới và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Bằng cách đảm bảo sự công bằng và giảm thiểu tranh chấp, những điều kiện như vậy thiết lập sự ổn định, mang lại lợi ích cho cả nền kinh tế trong nước và các đối tác quốc tế. Điều này trở thành xúc tác sự phát triển bền vững và thúc đẩy sự hội nhập kinh tế toàn cầu sâu sắc hơn, đảm bảo rằng sự thịnh vượng vừa mang tính bao trùm vừa bền vững.

IPEF: Sáng kiến xây dựng nền kinh tế công bằng và bền vững

IPEF, một sáng kiến do Hoa Kỳ khởi xướng vào năm 2022 với 13 quốc gia đối tác, bao gồm Úc, Brunei Darussalam, Fiji, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, New Zealand, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam, nhằm mục đích "tạo ra một nền kinh tế mạnh mẽ hơn, công bằng hơn và kiên cường hơn cho các gia đình, người lao động và doanh nghiệp".

14 quốc gia đối tác IPEF chiếm 40% GDP toàn cầu và 28% thương mại hàng hóa và dịch vụ toàn cầu, biến việc giải quyết tham nhũng trở thành ưu tiên quan trọng để đảm bảo cạnh tranh công bằng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và tăng cường sự tin tưởng giữa các nhà đầu tư và các bên liên quan quốc tế.

Pillar IV của IPEF, được gọi là Trụ cột Kinh tế công bằng, tập trung vào chống tham nhũng, thuế, xây dựng năng lực và đổi mới, hợp tác, hợp tác bao trùm và minh bạch. Theo Trụ cột này, các quốc gia đối tác nỗ lực thực hiện hiệu quả và đẩy nhanh tiến độ thực hiện Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng (UNCAC). Như một phần của Pillar IV, Thỏa thuận Kinh tế công bằng – có hiệu lực vào tháng 10 năm 2024 – tập trung vào các biện pháp chống tham nhũng và các sáng kiến thuế để thúc đẩy thương mại và hỗ trợ môi trường kinh tế công bằng, với Fiji, Malaysia, New Zealand, Thái Lan và Hoa Kỳ là các quốc gia ký kết hiện tại.

Các quốc gia đối tác IPEF phải đối mặt với nhiều thách thức và hạn chế trong việc ngăn chặn và giải quyết tham nhũng, được định hình bởi khuôn khổ pháp lý, quy phạm và chính trị xã hội riêng biệt của họ. Việc thực hiện UNCAC và tiến bộ trong việc giải quyết các khuyến nghị theo Cơ chế Rà soát Thực hiện UNCAC không đồng đều trên 14 quốc gia IPEF.

Bà Nguyễn Nguyệt Minh, Phụ trách Văn phòng quốc gia của cơ quan Phòng, chống ma tuý và tội phạm của Liên hợp quốc tại Việt Nam (Ảnh: D. Nguyễn)

UNODC: Hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cán bộ chống tham nhũng

UNODC đóng vai trò then chốt trong việc giúp các quốc gia đối tác IPEF đáp ứng các cam kết của họ theo Pillar IV. Với tư cách là người bảo vệ UNCAC, UNODC có vị thế đặc biệt để cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tăng cường năng lực thể chế và thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia để giải quyết những thách thức này. Để bồi dưỡng năng lực của các quốc gia đối tác IPEF trong các lĩnh vực chống tham nhũng quan trọng, chẳng hạn như hối lộ nước ngoài, mua sắm công và thu hồi tài sản, UNODC đã đào tạo hơn 170 cán bộ chống tham nhũng. Các cuộc thảo luận kỹ thuật này đã cho phép những người tham gia xác định các lỗ hổng chung, sắp xếp các ưu tiên, chia sẻ các phương pháp hay nhất và cùng nhau định hình các bước tiếp theo để xem xét theo IPEF Pillar IV.

Thông qua những nỗ lực này, UNODC đang trao quyền cho các đối tác IPEF để tăng cường các biện pháp chống tham nhũng, xây dựng một tương lai minh bạch và có trách nhiệm hơn, đồng thời đóng góp vào các nỗ lực chống tham nhũng toàn cầu.

Vào tháng 11 năm 2024, UNODC đã khởi động một quan hệ đối tác mới với Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT) để tăng cường các nỗ lực chống tham nhũng giữa các đối tác IPEF. Sự hợp tác này tập trung vào việc thúc đẩy thực hiện UNCAC bằng cách lập bản đồ tiến độ, cung cấp xây dựng năng lực có mục tiêu và thu hút các tác nhân phi nhà nước để thúc đẩy tính minh bạch và trách nhiệm. Bằng cách giải quyết các thách thức cụ thể của khu vực, quan hệ đối tác này nhằm mục đích đẩy nhanh việc đạt được các mục tiêu của IPEF’s Pillar IV, củng cố các nền kinh tế công bằng và bình đẳng trên khắp Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Một nghiên cứu của UNODC đã cung cấp một cái nhìn tổng quan và phân tích cấp cao về ba lĩnh vực để tăng cường hợp tác trong cuộc chiến chống tham nhũng trong các đối tác IPEF, với trọng tâm là việc thực hiện các điều khoản UNCAC có liên quan: Hối lộ trong hoạt động kinh doanh, Giải quyết tham nhũng trong mua sắm công, và Rửa tiền và thu hồi tài sản do tội phạm.

Công việc này có thể thực hiện được nhờ sự hỗ trợ của Cục Phòng chống ma túy và Thực thi pháp luật quốc tế (INL) thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.

Sự hợp tác giữa IPEF và UNODC mang lại hy vọng cho việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và có trách nhiệm ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Với các nỗ lực phối hợp và chiến lược, các quốc gia đối tác có thể vượt qua những thách thức về tham nhũng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và đảm bảo một tương lai thịnh vượng cho tất cả.