Tham nhũng đã và đang trở thành một vấn đề nan giải đối với nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Ecuador. Theo các khảo sát Latinobarómetro từ năm 2018 đến 2021, niềm tin của người dân vào các cơ quan công quyền tại quốc gia này ngày càng suy giảm. Điều này tạo ra nhu cầu cấp thiết về việc thúc đẩy văn hóa liêm chính công để khôi phục sự tin tưởng của công chúng, đồng thời nâng cao chất lượng đời sống kinh tế và xã hội.

Liêm chính công là việc tuân thủ nghiêm ngặt các giá trị đạo đức, nguyên tắc và chuẩn mực chung nhằm ưu tiên lợi ích công lên trên lợi ích cá nhân trong khu vực công. Để xây dựng văn hóa liêm chính, không chỉ có sự tham gia của khu vực công, mà cả khu vực tư nhân, tổ chức xã hội dân sự và các cá nhân đều phải cùng chung tay.

Ecuador đã và đang thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường trách nhiệm chung của xã hội, bao gồm việc xây dựng hướng dẫn để hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện liêm chính, và tổ chức các chiến dịch nâng cao nhận thức cho công dân, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, mức độ mất niềm tin vào các cơ quan công quyền cùng với nhận thức về tham nhũng ngày càng tăng đã cho thấy cần có những bước tiến xa hơn. Cụ thể, cần cải thiện sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước và sự hợp tác giữa khu vực công với các tác nhân khác, cũng như tăng cường sự tham gia của các bên liên quan trong quá trình xây dựng chính sách và nâng cao khả năng truyền đạt các thông tin về liêm chính công tới công chúng.

Ecuador nỗ lực thu hút sự tham gia của toàn xã hội vào quá trình thúc đẩy liêm chính công. (Ảnh: OECD)

Nỗ lực của Ecuador trong việc thúc đẩy liêm chính công

Báo cáo do Hợp tác Kỹ thuật Đức tài trợ tại Ecuador đã phân tích các nỗ lực của quốc gia này trong việc thúc đẩy văn hóa liêm chính công. Ecuador đang cố gắng thu hút sự tham gia của các tổ chức tư nhân, tổ chức xã hội dân sự và các cá nhân vào quá trình phát triển và thực hiện các chính sách liêm chính công. Báo cáo cũng đưa ra các khuyến nghị cụ thể để hỗ trợ khu vực công của Ecuador trong việc lan tỏa văn hóa liêm chính trong toàn xã hội.

Theo khuyến nghị của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) về liêm chính công, các chính phủ nên khuyến khích sự tham gia của công dân, các tổ chức xã hội dân sự và khu vực tư nhân trong mọi giai đoạn của quá trình chính sách. Sự tham gia này giúp đảm bảo rằng những thách thức và vấn đề của xã hội được các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ và có giải pháp phù hợp.

Tăng cường các phương pháp tiếp cận toàn diện

Để thúc đẩy văn hóa liêm chính, Chính phủ Ecuador đã tiến hành các cuộc tham vấn công khai với sự tham gia của các cơ quan nhà nước, đảng phái chính trị và các tổ chức xã hội. Quá trình này đã thu thập ý kiến đóng góp từ nhiều tầng lớp trong xã hội, bao gồm cả các tổ chức phi chính phủ, giới học thuật, các phương tiện truyền thông, và các hiệp hội doanh nghiệp.

Trong quá trình phát triển Chiến lược Chống tham nhũng quốc gia (ENA), Ecuador đã tổ chức các buổi hội thảo và phỏng vấn đại diện của các cơ quan công quyền và các tổ chức xã hội. Những đóng góp từ các cuộc hội thảo này được sử dụng để xây dựng các phương hướng chiến lược chính cho ENA, giúp định hình phương pháp tiếp cận toàn diện đối với việc phòng, chống tham nhũng và thúc đẩy liêm chính.

Tuy nhiên, theo các cuộc phỏng vấn trong quá trình nghiên cứu, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc thực hiện quá trình tham gia của công chúng. Một số ý kiến cho rằng quá trình này vẫn mang tính hình thức khi các ý kiến đóng góp không được phản ánh đầy đủ trong bản chiến lược cuối cùng.

Sự cần thiết của sự phối hợp và cam kết từ các bên liên quan

Để khắc phục tình trạng này, Ecuador cần tăng cường cơ chế phối hợp giữa các cơ quan nhà nước và các bên liên quan khác nhằm tạo ra một kế hoạch hành động toàn diện hơn. Việc thiết kế các phương pháp thúc đẩy sự tham gia tích cực từ công chúng và các tổ chức sẽ góp phần tạo ra một nền tảng vững chắc cho việc xây dựng văn hóa liêm chính.

Ngoài ra, với sự đa dạng về văn hóa, dân tộc và địa lý, Ecuador cần đa dạng hóa các kênh và cơ chế tham gia của công dân. Các cơ chế mới này không chỉ giúp tăng cường sự tham gia của các nhóm xã hội khác nhau mà còn đảm bảo rằng tiếng nói của những người bị thiệt thòi, chẳng hạn như người dân bản địa, được lắng nghe và phản ánh trong quá trình phát triển chính sách.

Thúc đẩy văn hóa liêm chính công là một nhiệm vụ đầy thách thức nhưng cần thiết để phục hồi niềm tin của công chúng và xây dựng một xã hội công bằng, phát triển bền vững. Những nỗ lực của Ecuador trong việc thu hút sự tham gia của toàn xã hội vào quá trình này là một bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu cuối cùng, cần có sự cam kết mạnh mẽ hơn từ tất cả các bên liên quan, đồng thời cải thiện cơ chế phối hợp và truyền thông về các chính sách liêm chính.