Theo kết luận thanh tra (KLTT), Công ty Cổ phần Gạch men Sa Ha Do (Sa Ha Do) là chủ đầu tư Cụm công nghiệp vật liệu xây dựng (CCN) Tân An, diện tích hơn 501.000m² tại xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai.

Qua thanh tra phát hiện, Công ty Sa Ha Do chưa thực hiện xây dựng nhà điều hành tại CCN và là cổ đông của Công ty Cổ phần Gạch men Phương Nam (Công ty Gạch men Phương Nam) nên sử dụng 1 phần văn phòng và nhân sự của Công ty Gạch men Phương Nam để phục vụ hoạt động của công ty tại CCN.

Về lĩnh vực đất đai, Công ty Sa Ha Do chưa lập thủ tục đăng ký biến động cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) theo quy định đối với việc cho Công ty Gạch men Phương Nam thuê lại diện tích hơn 26.000m² theo Hợp đồng thuê lại đất số 2019/PLHĐ ngày 6/9/2019; chưa hoàn tất thủ tục đất đai nhưng đã đưa đất vào sử dụng đối với diện tích khoảng 500m² để làm đường giao thông và diện tích khoảng hơn 14.400m² cho Công ty Liên Ngọc Phát mượn để sử dụng hoạt động sản xuất gạch (thuộc một phần thửa đất số 24 tờ bản đồ số 28 xã Tân An). Theo quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 được duyệt, vị trí khu đất này thuộc quy hoạch đất nhà máy và phần đất giao thông.

Trong khi đó, tiến độ thực hiện dự án đối với các khu đất quy hoạch xây dựng nhà điều hành dịch vụ, đất bãi xe, đất trồng cây xanh, đất công trình đầu mối, các tuyến đường giao thông D3, D1, N3, N4 đã được Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) ký hợp đồng cho thuê từ năm 2012, 2016, 2018, 2019 là chậm so với so với Giấy chứng nhận đầu tư số 8146475382 (đăng ký lần đầu), thay đổi lần 1 ngày 27/9/2016.

Cụm Công nghiệp VLXD Tân An nởi xảy ra sai phạm (Ảnh: QP)

Đến thời điểm thanh tra, Công ty chưa triển khai xây dựng là chậm tiến độ sử dụng đất theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013. Theo quy định, trường hợp Công ty chậm tiến độ sử dụng đất thì được phép gia hạn sử dụng đất 24 tháng. 

Cũng theo KLTT, Công ty Sa Ha Do cho Công ty Phương Nam thuê lại diện tích khoảng 9.800m² thuộc một phần các thửa đất số 981, 998, 999, 1000 tờ bản đồ số 27 và thử đất số 279, 50, 285, 1010 tờ bản đồ số 28 xã Tân An (từ tháng 1/2020) để sử dụng làm kho chứa than và trạm cấp khí. Tuy nhiên, theo quy hoạch, vị trí khu đất này thuộc quy hoạch đất đầu mối, đất giao thông và đất cây xanh.

Đây là phần đất Công ty phải thực hiện đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật chung của CNN theo quy định tại khoản 6, 9 Điều 2 và khoản 1 Điều 18 Nghị định số 68/2017/NĐ-CP ngày 25.5.2017 của Chính phủ. Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu đã xử phạt về lĩnh vực xây dựng tại Quyết định số 707/QĐ-XPHC ngày 27/3/2023 đối với Công ty Phương Nam.

Ngoài ra, Công ty Sa Ha Do tự ý xây dựng công trình nhà xưởng trên khu đất trồng cây xanh mà không có giấy phép xây dựng theo quy định và không phù hợp quy hoạch chi tiết 1/500 của CNN đã được UBND tỉnh phê duyệt. Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu đã xử phạt tại Quyết định số 8403/QĐ-XPHC ngày 19/9/2022; trong đó, có yêu cầu biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phá dỡ công trình vi phạm theo quy định tại điểm s khoản 15 Điều 16 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28.1.2022 của Chính phủ. Tuy nhiên, đến nay Công ty chỉ mới thực hiện phá dỡ một phần công trình xây dựng.

Về lĩnh vực môi trường, Công ty Sa Ha Do chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền về môi trường kiểm tra, cấp giấy xác nhận theo quy định tại khoản 6 Điều 2 Quyết định số 1352/QĐ-UBND ngày 9/4/2007 của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai; chưa hoàn thành xây dựng các hố ga và tuyến thu gom nước mưa từ các cơ sở đang hoạt động trong CCN.

KLTT cũng xác định, tại CCN, DNTN Thương mại Cao Hùng đã và đang hoạt động ngành nghề hoạt động sản xuất màng PE công nghiệp bọc thực thực phẩm, hàng hóa. Tuy nhiên, ngành nghề này không có trong nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt tại Quyết định số 1352/QĐ-UBND ngày 9/4/2007 của UBND tỉnh Đồng Nai.

Với hàng loạt vi phạm nêu trên, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu Công ty Sa Ha Do chấm dứt việc cho Công ty Gạch men Phương Nam thuê lại đất công trình đầu mối, đất giao thông, đất cây xanh để làm kho chứa và trạm cấp khí; tổ chức thực hiện đúng các quy định liên quan đến lĩnh vực đất đai, tài nguyên nước…

Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND huyện Vĩnh Cửu chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, rà soát làm rõ trách nhiệm đối với việc cấp thủ tục môi trường cho DNTN Thương mại Cao Hùng. Đồng thời, đề nghị UBND huyện Vĩnh Cửu và UBND xã Tân An tổ chức thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả theo các quyết định xử phạt đã ban hành đối với Công ty Sa Ha Do.