Qua khảo sát và ghi nhận thực tế tại nhiều xã thuộc huyện Chương Mỹ cho thấy, trên địa bàn hiện tồn tại thực trạng nhiều diện tích lớn đất nông nghiệp lên tới hàng chục nghìn mét vuông hiện đang bị lấn chiếm và xây dựng trái phép.

Như tại khu vực đồi Tiên Phương (xã Tiên Phương); giá đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm tại đây có thời điểm đã từng được chào bán lên đến cả chục triệu đồng/m². Được biết, phần lớn diện tích đất tại khu vực đồi Tiên Phương đều thuộc nhóm đất nông nghiệp, trồng cây lâu năm và đất công trình tôn giáo. Thế nhưng không hiểu vì lý do gì mà tình trạng rao bán các diện tích đất tại khu vực để làm biệt thự nghỉ dưỡng, làm homestay thời gian qua diễn ra rất nhiều và dường như không có dấu hiệu “hạ nhiệt”.

Các công trình xây dựng trên đất nông nghiệp đã tồn tại nhiều năm tại địa bàn nhiều xã thuộc huyện Chương Mỹ, tuy nhiên sự vào cuộc kiểm tra, xử lý của chính quyền địa phương là “khá mờ nhạt”.

Tại nhiều khu đất trên địa bàn xã Tiên Phương cũng đã và đang có dấu hiệu được chia lô, một số nơi đang tiến hành việc xây dựng dở dang. Trên con đường dẫn lên đồi Tiên Phương, nhiều bức tường gạch được xây tạm để khoanh đất, nhiều lô đất được san phẳng, trơ trọi không một bóng cây.

Đối chiếu với Bản đồ Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện Chương Mỹ theo tỷ lệ tỷ lệ 1/10.000 được UBND TP Hà Nội phê duyệt ngày 3/6/2015 và Bản đồ tỷ lệ 1/25.000, khu vực đồi Tiên Phương (xã Tiên Phương) đa phần là nhóm đất nông nghiệp, trồng cây lâu năm và đất công trình tôn giáo…

Tương tự như vậy là địa bàn thôn Vôi Đá (xã Trần Phú), nhiều công trình nhà xưởng, nhà kho có diện tích từ vài trăm mét vuông trở lên; cùng hàng loạt trạm trộn bê tông với công suất nhỏ, xưởng sản xuất gạch không nung, cơ sở đúc bê tông khuôn mẫu..., cũng đều được xây dựng trên diện tích đất nông nghiệp. Theo phản ánh của người dân, những công trình này đã gây ô nhiễm môi trường sống trong khu vực.

Cụ thể, tại xóm 5 thôn Vôi Đá hiện đang tồn tại các công trình nhà xưởng có diện tích từ vài trăm cho tới hàng nghìn mét vuông, nhiều trạm trộn bê tông (công suất nhỏ) đang hoạt động vào mục đích sản xuất gạch coric, gạch không nung, đúc bê tông khuôn mẫu... Các công trình này có một đặc điểm chung đó là đều có dấu hiệu không bảo đảm yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, nguy cơ xảy ra hỏa hoạn bất cứ lúc nào. Tại đây có từ 4 đến 5 đơn vị đang sản xuất như Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Vân Sơn, Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Hải Dương...

Ghi nhận tại địa bàn xã Phụng Châu, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, tự ý chuyển đổi mục đích đất nông nghiệp thành nhà ở, nhà xưởng, trải thảm bê tông... cũng diễn ra vô cùng nhức nhối, gây bức xúc dư luận, phá vỡ quy hoạch chung, ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của người dân địa phương.

Nhiều vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng đã và đang diễn ra tràn lan, ngang nhiên tại địa bàn xã Tiên Phương cùng nhiều xã khác thuộc huyện Chương Mỹ.

Nằm cách cổng trụ sở UBND  xã Phụng Châu chưa đầy 2 km, hàng chục ngôi nhà kiên cố mọc lên san sát nhau trên diện tích đất nông nghiệp tại khu bãi Đìa Đình và khu ruộng Gốc Xi. Các diện tích đồng ruộng ở khu vực này hiện còn hình bóng người nông dân hàng ngày cày cấy, vun xới nữa mà thay vào đó là cảnh ngổn ngang xi măng, gạch đá nằm chờ xây dựng.

Hàng loạt nhà xưởng khung thép rộng hàng trăm mét vuông được quây tôn kín mít, quạt thông gió chạy ro ro “mọc” lên nhan nhản giữa cánh đồng. Bên trong, đầy đủ thiết bị máy công nghiệp, sơn xi tĩnh điện..., như một xưởng công nghiệp sản xuất cơ khí.

Trước đó, vào cuối năm 2021, việc một hộ gia đình ông Vũ Doãn Duy cho Công ty Hà Nội Foods thuê đất để xây dựng nhà máy, nhà điều hành với tổng diện tích 1.320m² trong khi mới có giấy phép xây dựng khoảng hơn 93m2 tại thôn Phương Bản (xã Phụng Châu) cũng đã khiến người dân địa phương vô cùng bức xúc.

Thời điểm đó, chính quyền địa phương từng khẳng định rằng, Công ty CP Hà Nội Foods tiến hành việc thi công, xây dựng hoàn thiện thủ tục pháp lý theo kiểu “vá hồ sơ”, dần hợp thức sai phạm. Doanh nghiệp này sử dụng đất không đúng mục đích, lấn chiếm đất công để mở cổng cho ô tô, phương tiện ra vào nhà máy. Không đảm bảo an toàn môi trường trong quá trình hoạt động sản xuất, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân xung quanh nhà máy.

Theo người dân địa phương, trước đây, khi mới đi vào hoạt động, con đường dẫn vào nhà máy của Công ty Hà Nội Foods là con đường ngõ nhỏ, hiện nay công ty đã tự ý lấn chiếm đất khu vực giếng làng cũ, san lấp, đổ bê tông làm ngõ vào nhà máy cho thuận tiện. Các hoạt động xây dựng tại cũng đã diễn ra trong một thời gian khá dài, vị trí nhà máy nằm sát nhà dân, nhưng cho đến khi chủ đầu tư hoàn thành công trình, sự vào cuộc kiểm tra, xử lý của các cơ quan chức năng huyện Chương Mỹ là khá “mờ nhạt”.

Tương tự, hàng loạt công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp cũng xuất hiện ồ ạt tại địa bàn các xã Ngọc Hòa, xã Quảng Bị và xã Thượng Vực… Những công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp này đều có diện tích lớn, lại nằm gần những trục đường chính, tuy nhiên vẫn ngang nhiên tồn tại, không thấy có dấu hiệu bị chính quyền kiểm tra, xử lý.

UBND TP Hà Nội đã yêu cầu UBND huyện Chương Mỹ vào cuộc kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng tại địa bàn nhưng tình trạng này hiện vẫn tái diễn, chưa được ngăn chặn và xử lý dứt điểm.

Liên quan đến công tác quản lý sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Chương Mỹ, trước đó, ngày 8/12/2023, Văn phòng UBND TP. Hà Nội đã ban hành văn bản số 14735/VP-ĐT yêu cầu kiểm tra, xử lý các vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Chương Mỹ. Văn bản gửi các Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, cùng huyện Chương Mỹ.

Theo đó, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Trọng Đông chỉ đạo UBND huyện Chương Mỹ khẩn trương, nghiêm túc chỉ đạo xử lý nghiêm các vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng theo đúng quy định của pháp luật; xem xét trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra vi phạm theo đúng chỉ đạo của Chủ tịch UBND Thành phố tại Văn bản số 3963/UBND-TTĐT ngày 22/11/2023.

Đồng thời tiếp tục tổ chức kiểm tra, rà soát trên toàn địa bàn để chấn chỉnh kỷ cương trong công tác quản lý, phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp có vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng; báo cáo UBND Thành phố kết quả thực hiện. Giao các Sở Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường phối hợp, hướng dẫn, đôn đốc, giám sát quá trình UBND huyện Chương Mỹ triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao nêu trên; báo cáo UBND thành phố kết quả thực hiện.

Đáng chú ý, dù UBND TP. Hà Nội đã có văn bản chỉ đạo rất quyết liệt như vậy, nhưng trên thực tế, phía UBND huyện Chương Mỹ hiện chưa có động thái vào cuộc kiểm tra và xử lý dứt điểm; khiến các vi phạm về đất đai, vi phạm trật tự xây dựng tại địa phương này liên tục tái diễn.

Thực tế này làm dấy lên dấu hỏi lớn về việc liệu có hay không sự buông lỏng quản lý đất đai và xây dựng trên địa bàn huyện Chương Mỹ, khi tình trạng sử dụng đất sai mục đích và xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, vi phạm trật tự xây dựng diễn ra suốt nhiều năm qua chưa được chính quyền huyện này ngăn chặn và kiểm tra, xử lý dứt điểm; khiến các vi phạm trở thành những “vết dầu loang” ngày càng trầm trọng, nhức nhối?

Được biết, hiện lãnh đạo phụ trách lĩnh vực đất đai, xây dựng tại huyện Chương Mỹ là ông Trịnh Duy Oai - Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ. Trước khi trở thành Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ, ông Trịnh Duy Oai đã có nhiều năm giữ chức Trưởng phòng Quản lý và Đô thị huyện.