5 lần điều chỉnh kế hoạch vốn, chi không đúng nguồn, không đúng đối tượng

Đáng chú ý nhất trong kết luận thanh tra số 190/KL-TTR ngày 27/12/2024 là việc UBND huyện Thanh Trì đã thực hiện điều chỉnh, bổ sung kế hoạch vốn tới 5 lần trong năm 2023, gồm 4 lần nguồn vốn ngân sách huyện và 1 lần nguồn vốn ngân sách thành phố.

Theo đoàn thanh tra, việc điều chỉnh kế hoạch vốn quá nhiều lần đã dẫn đến tình trạng công tác xây dựng kế hoạch vốn, dự toán không sát thực tế và khả năng thực hiện. Kết quả là cuối năm, UBND huyện phải hủy nhiều dự toán và kế hoạch vốn, với con số lên tới hơn 41 tỷ đồng, cụ thể: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hủy kế hoạch vốn trên 40,5 tỷ đồng; phòng Kinh tế hủy dự toán hơn 744 triệu đồng.

Kết luận cũng chỉ ra rằng, công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư chưa đảm bảo cân đối đủ nguồn vốn, dẫn đến trong năm UBND huyện phải điều chỉnh kế hoạch vốn nhiều lần trên.

Vi phạm nghiêm trọng khác được nêu trong kết luận thanh tra là việc phòng Tài chính - Kế hoạch đã tham mưu UBND huyện cấp kinh phí hỗ trợ chi thường xuyên đối với chức danh Đội trưởng, Đội phó Đội dân phòng cho 16 xã, thị trấn với tổng số tiền lên đến gần 3 tỷ đồng.

Khoản chi này được xác định là chưa phù hợp với quy định tại điểm 2.4 khoản 2 mục IV Phụ lục 03 Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách thành phố Hà Nội và tỷ lệ phần trăm nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.

Trụ sở UBND huyện Thanh Trì. Ảnh: ITN

Bên cạnh đó, Văn phòng HĐND & UBND huyện đã sử dụng ngân sách nhà nước (nguồn kinh phí không tự chủ) chi hỗ trợ cho đoàn viên công đoàn Văn phòng HĐND - UBND huyện với tổng số tiền 287,6 triệu đồng cho các hoạt động như chi quà tặng, khám sức khỏe, thuê xe ô tô đi thực tế ở tỉnh Hà Nam nhân ngày 08/3/2023. Theo đoàn thanh tra, việc chi này không đúng điểm c Điều 42 Luật Ngân sách nhà nước, quy định về nguyên tắc quản lý, sử dụng ngân sách.

Ngoài ra, Phòng Giáo dục và Đào tạo cũng bị chỉ ra sai phạm khi sử dụng tổng số tiền 101,3 triệu đồng cho:

Kinh phí sửa học đường đã hết nhiệm vụ chi, số tiền 374.596 đồng.

Ký hợp đồng phối hợp với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì "trong việc tổ chức hội nghị triển khai các văn bản chỉ đạo và hướng dẫn công tác dạy nghề phổ thông, đôn đốc các trường nộp báo cáo, kiểm tra quá trình dạy và học nghề phổ thông tại các trường THCS trên địa bàn Huyện là: 10.000 đồng/01 học sinh/năm học", với số kinh phí 101.020.000 đồng để chi công tác kiểm tra dạy và học, phối hợp kiểm tra việc thu, chi sử dụng quỹ học thêm, công tác tổ chức dạy nghề, chi họp ngoài giờ với mức chi từ 50.000 đồng đến 200.000 đồng/buổi.

Theo kết luận thanh tra, việc thu, chi này không có cơ sở pháp lý theo quy định.

Nhiều vi phạm trong thực hiện dự án đầu tư công

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra rằng, tại huyện Thanh Trì còn 13 dự án thi công chậm tiến độ, trong đó 12 dự án khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng và 1 dự án quy hoạch chậm tiến độ do phụ thuộc vào tiến độ Thành phố phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch.

Đáng chú ý, công tác lập, trình thẩm tra phê duyệt quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành chưa đảm bảo thời gian quy định tại Điều 47 Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ, như dự án Cải tạo, nâng cấp trường tiểu học Duyên Hà và Cải tạo, nâng cấp Trường THCS Đồng Mỹ.

Công tác thẩm định, phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành chưa loại trừ hết những sai sót trong việc lập dự toán công trình. Qua công tác thanh tra đã phát hiện chênh lệch giảm giá trị khối lượng một số chi phí đầu tư với số tiền 238,2 triệu đồng.

Đoàn thanh tra đã kiểm tra 7 dự án tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và đã kiến nghị đối với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện phải nộp trả ngân sách khoản tiền trên.

Trong 63 dự án đã phê duyệt quyết toán, có 18 dự án phát sinh công nợ phải thu với tổng số tiền 348,8 triệu đồng tính đến thời điểm 31/12/2023. Mặc dù số tiền này không lớn nhưng cần được xử lý dứt điểm theo quy định.

Mặt khác, Kết luận thanh tra chỉ ra rằng, huyện Thanh Trì còn chậm trong việc thực hiện các kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm toán. Cụ thể, đối với kiến nghị của cơ quan Kiểm toán Nhà nước về việc UBND xã Tân Triều hoàn trả nguồn kinh phí cải cách tiền lương ngân sách xã của các năm trước còn thiếu với tổng số tiền 803.257.310 đồng theo Thông báo kết luận số 780/TB-KTNN ngày 15/09/2023 của Kiểm toán nhà nước khu vực I, đến nay mới hoàn trả được gần 537 triệu đồng và còn phải tiếp tục hoàn trả số tiền 266,2 triệu đồng.

Đáng lưu ý, báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023 của huyện chưa đánh giá tình hình thực hiện Chuyên đề số 10 theo Quyết định số 3986/QĐ-UBND ngày 21/8/2021 của UBND Thành phố về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước; mua sắm, quản lý tài sản công trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025.

Ngoài ra, một số đơn vị ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023 chưa căn cứ Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của huyện Thanh Trì năm 2023, như UBND các xã: Đồng Mỹ, Vạn Phúc, Ngọc Hồi.

Yêu cầu hoàn trả ngân sách số tiền chi sai

Thanh tra Sở Tài chính Hà Nội đã có 9 kiến nghị đối với UBND huyện Thanh Trì, trong đó yêu cầu UBND huyện tiếp tục tăng cường chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu quản lý, điều hành thu, chi ngân sách; khai thác các nguồn thu trên địa bàn, đôn đốc thu hồi các khoản nợ đọng thuế và công nợ phải thu.

Đoàn thanh tra cũng kiến nghị chỉ đạo Phòng Tài chính - Kế hoạch tham mưu thực hiện phân bổ, giao dự toán chi cho các cơ quan, đơn vị đảm bảo đúng quy định hiện hành của Nhà nước và định mức quy định của HĐND Thành phố.

Đặc biệt, đối với khoản hỗ trợ chi thường xuyên cho chức danh Đội trưởng, Đội phó Đội dân phòng thiếu cơ sở pháp lý, đoàn thanh tra yêu cầu UBND huyện chỉ đạo Văn phòng HĐND - UBND huyện và các đơn vị có liên quan hoàn trả ngân sách huyện số tiền chi trên.

Đoàn thanh tra cũng yêu cầu UBND huyện phải xây dựng Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm, trong đó cần quy định thời gian nộp và cơ quan tiếp nhận để tổng hợp Báo cáo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của các đơn vị trực thuộc.

Kết luận thanh tra tại UBND huyện Thanh Trì là bài học cho công tác quản lý tài chính, ngân sách tại các địa phương. Việc tuân thủ nghiêm các quy định về quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách.

Năm 2023, huyện Thanh Trì thu ngân sách đạt được kết quả tích cực với tổng thu ngân sách trên địa bàn thực hiện đạt 101% so với dự toán Thành phố và dự toán Huyện giao. Nhiều khoản thu đạt và vượt dự toán như thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 112%, thu phí và lệ phí đạt 201%, thu tiền thuê đất, mặt nước đạt 118%.

Tuy nhiên, những vi phạm được chỉ ra trong kết luận thanh tra cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng ngân sách cần phải khắc phục. Đặc biệt là việc lập, điều chỉnh kế hoạch vốn, quản lý sử dụng ngân sách đúng mục đích, đúng đối tượng và đảm bảo tính kiểm soát chặt chẽ nguồn chi từ ngân sách nhà nước.