Ngày 19/2/2025, Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng đã ban hành Kết luận thanh tra số 01/KL-TTr về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong công tác cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã niên độ năm 2023-2024 tại Ủy ban nhân dân huyện Kiến Thụy. Đoàn thanh tra đã kiểm tra 1.537 hồ sơ trong giai đoạn từ 01/01/2023 đến 31/12/2024 và phát hiện nhiều vi phạm đáng chú ý.

Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân huyện, trong năm 2023 và 2024, phòng Tài chính - Kế hoạch huyện cử 01 chuyên viên trực tiếp trực tại Bộ phận một cửa để tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh và hợp tác xã trên địa bàn huyện. Trong kỳ, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện đã giải quyết 2.263 hồ sơ thủ tục hành chính về đăng ký hộ kinh doanh và hợp tác xã, bao gồm: 1.677 hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh, 210 hồ sơ thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, 54 hồ sơ cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, 41 hồ sơ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh, 03 hồ sơ tạm ngừng hoạt động hộ kinh doanh, 07 hồ sơ đăng ký thành lập hợp tác xã, 06 hồ sơ thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã và 01 hồ sơ tạm ngừng hoạt động hợp tác xã, thu hồi 264 Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Qua kiểm tra, Đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều vi phạm trong công tác cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh và hợp tác xã tại huyện Kiến Thụy.

Vi phạm nổi bật nhất là việc Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả không ghi nhận thẻ căn cước công dân của hộ kinh doanh đã nộp. Cụ thể, trong giai đoạn từ 01/01/2023 đến 30/6/2023, qua kiểm tra 239 bộ hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh, có đến 214 Giấy tiếp nhận chưa ghi nhận thẻ căn cước công dân của hộ kinh doanh đã nộp. Trong giai đoạn từ 01/07/2023 đến 31/12/2024, qua kiểm tra 934 bộ hồ sơ, có 90 giấy tiếp nhận ghi nhận thừa "Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình" (Hồ sơ lưu không có Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình; Giấy đề nghị ghi Chủ thể thành lập hộ kinh doanh là cá nhân).

Vi phạm thứ hai là việc không tuân thủ mẫu biểu trong cấp giấy chứng nhận. Đoàn thanh tra phát hiện nhiều Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh chưa đúng mẫu Phụ lục VI-1 Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT và Thông tư số 02/2023/TT-BKHĐT. Đặc biệt, các mục như "Địa điểm kinh doanh" (đúng mẫu "Địa chỉ trụ sở hộ kinh doanh"); Mục 6 ghi 02 dòng "Loại giấy tờ chứng thực cá nhân" và "Số giấy chứng thực cá nhân" (đúng mẫu "Loại Giấy tờ pháp lý của cá nhân" và "Số Giấy tờ pháp lý của cá nhân").

Đối với hồ sơ cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, Đoàn thanh tra phát hiện Giấy đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được lập theo Phụ lục III-6 Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT và 02/2023/TT-BKHĐT, tuy nhiên ghi sai tiêu đề "Thông báo cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh" (đúng mẫu "Giấy đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh").

Đối với hồ sơ đăng ký thành lập hợp tác xã, qua kiểm tra 07 bộ hồ sơ, Đoàn thanh tra phát hiện 05 Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã tại Mục 5 ghi "Địa chỉ thường trú" là không đúng mẫu (đúng mẫu "Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú").

Trụ sở UBND huyện Kiến Thuỵ, Hải Phòng. Ảnh: ITN

Bên cạnh đó, trong công tác thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, qua kiểm tra 158 hồ sơ, Đoàn thanh tra phát hiện trong số 33 Biên bản có chữ ký của chủ hộ kinh doanh, còn có đến 125 Biên bản không có chữ ký của chủ hộ kinh doanh do chủ hộ vắng mặt tại thời điểm kiểm tra.

Quy trình xử lý hồ sơ cũng còn nhiều bất cập. Đối với hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh nộp từ ngày 01/01/2023 đến ngày 30/6/2023, người nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh nộp hồ sơ trên Cổng dịch vụ công của thành phố, dữ liệu điện tử tự động chuyển sang Hệ thống thông tin giải quyết TTHC thành phố Hải Phòng. Công chức Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện đăng nhập vào Hệ thống thông tin giải quyết TTHC thành phố Hải Phòng kiểm tra hồ sơ của hộ kinh doanh. Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, công chức gửi lại hồ sơ đính kèm Thông báo về việc sửa đổi, bổ sung hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cho chủ hộ kinh doanh.

Từ ngày 01/7/2023, quy trình xử lý hồ sơ đã được thực hiện song song trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC thành phố Hải Phòng và Hệ thống thông tin đăng ký hộ kinh doanh. Tuy nhiên, theo kết luận thanh tra, việc tiếp nhận, thụ lý hồ sơ đăng ký Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã và trả kết quả trước ngày 01/7/2023 chưa ứng dụng phần mềm quản lý chuyên ngành nên việc quản lý, tra cứu, lưu trữ thông tin, hồ sơ có khó khăn, dễ nhầm lẫn; quá trình thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh chưa có sự phối hợp liên thông giữa cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan đăng ký thuế cấp huyện; cơ sở dữ liệu về đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế còn rời rạc, khó khăn trong việc quản lý và khai thác.

Nguyên nhân chủ quan của những vi phạm này được xác định là do Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện là cơ quan được giao thực hiện nhiệm vụ cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã, nhưng chưa cập nhật và áp dụng chính xác một số biểu mẫu tại các Thông tư hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, quá trình thụ lý hồ sơ còn để xảy ra sai sót.

Kết luận thanh tra kiến nghị Ủy ban nhân dân huyện Kiến Thụy rút kinh nghiệm theo kết luận thanh tra của Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư, tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác đăng ký hộ kinh doanh, đăng ký hợp tác xã trên địa bàn huyện. Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện cần nghiêm túc rút kinh nghiệm và khắc phục những tồn tại, khuyết điểm đã nêu; tăng cường giám sát công tác tiếp nhận hồ sơ, ghi chính xác, đầy đủ thành phần hồ sơ khi tiếp nhận từ tổ chức, công dân.

Kết luận thanh tra còn nhấn mạnh yêu cầu Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của Đoàn thanh tra, tránh để lặp lại các sai sót, khuyết điểm đã xảy ra trong việc thực hiện cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã.