Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng đã công bố kết luận thanh tra số 02/KL-TTr ngày 19/02/2025 về việc thanh tra công tác quản lý đầu tư tại Ủy ban nhân dân quận Kiến An giai đoạn 2021-2023. Báo cáo chỉ ra nhiều vi phạm đáng chú ý trong lập, phân bổ và quản lý vốn đầu tư công, cũng như trong công tác phê duyệt chủ trương đầu tư, thẩm định báo cáo kinh tế-kỹ thuật và lựa chọn nhà thầu.

Kiến An là quận nằm ở phía tây nam khu vực nội thành Hải Phòng, có diện tích 29,6 km², dân số năm 2023 là 123.808 người. Trong những năm qua, quận đã nỗ lực thực hiện chương trình phát triển đô thị, tạo diện mạo mới, nhiều công trình hạ tầng quan trọng được đầu tư xây dựng trên địa bàn quận như đường nối làng nghề mộc Kha Lâm với đường Trừ Khê, cải tạo hệ thống thoát nước và nhiều công trình cải tạo, nâng cấp khác.

Vi phạm nổi bật nhất được đoàn thanh tra chỉ ra là UBND quận Kiến An trình Hội đồng nhân dân quận thông qua Kế hoạch đầu tư công năm 2022, 2023 chưa đảm bảo thời gian theo quy định tại khoản 1 Điều 63 Luật Đầu tư công. Theo quy định, việc phê duyệt kế hoạch đầu tư công hằng năm phải hoàn thành trước ngày 31 tháng 12 năm trước năm kế hoạch, song UBND quận đã không tuân thủ quy định này.

Trụ sở UBND quận Kiến An, Hải Phòng. Ảnh: ITN

Ngoài ra, Kế hoạch đầu tư công năm 2023 của quận phân bổ dự phòng để bố trí vốn cho các dự án khởi công mới năm kế hoạch (sau khi các dự án được quyết định đầu tư theo quy định), nhưng không chi tiết mức vốn cho từng dự án, vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 63 Luật Đầu tư công. Đáng chú ý hơn, UBND quận Kiến An điều chỉnh kế hoạch đầu tư công hằng năm sau thời điểm 15/11 là chưa phù hợp với quy định tại khoản 3 Điều 46 Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 06/4/2020 của Chính phủ.

Thanh tra cũng phát hiện việc UBND quận Kiến An giao đơn vị sự nghiệp (Trung tâm Phát triển quỹ đất quận) thực hiện lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư đối với Dự án Đấu giá quyền sử dụng đất tại Tổ dân phố Trường Chinh 5, phường Quán Trữ là chưa phù hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 31 Luật Đầu tư công năm 2014.

Về thẩm quyền phê duyệt, Hội đồng thẩm định quận chủ trì thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn đối với dự án sử dụng vốn đầu tư công cũng chưa phù hợp quy định tại khoản 4 Điều 33 Luật Đầu tư công năm 2019. Đặc biệt, nhiều dự án đầu tư có dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư được phê duyệt chưa đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 và khoản 5 Điều 40 Luật Đầu tư công năm 2019.

Đoàn thanh tra chỉ ra rằng, Dự án Thiết bị trường học các lớp 3,7 theo Chương trình giáo dục giáo dục phổ thông 2018 và Dự án Ký họp số (ký họp không giấy tờ) Hội đồng nhân dân quận là những dự án không có cấu phần xây dựng, nhưng Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Kiến An phê duyệt dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư là chưa đúng quy định tại khoản 5 Điều 40 Luật Đầu tư công năm 2019.

Tương tự, với Dự án Xây dựng Nhà văn hóa tổ dân phố Đông Tứ 2, phường Phù Liễn, dự án có cấu phần xây dựng, UBND quận Kiến An phê duyệt dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư là chưa phù hợp quy định tại khoản 3 Điều 40 Luật Đầu tư công năm 2019, khoản 2 Điều 10 Nghị định số 10/2021/CĐ-CP ngày 09/02/2021 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng.

Đáng quan ngại, kết luận thanh tra còn chỉ ra sai phạm trong việc lập, thẩm định nhiều báo cáo kinh tế-kỹ thuật xây dựng công trình với 8 công trình điển hình mà đơn vị tư vấn lập và phê duyệt dự toán có sự nhầm lẫn về định mức, sai số học, tính trùng lặp khối lượng thi công xây dựng. Tình trạng tính thuế giá trị gia tăng đối với chi phí quản lý dự án không phù hợp với Thông tư số 11/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ Xây dựng diễn ra tại 6 dự án đầu tư xây dựng công trình.

Riêng về công tác lựa chọn nhà thầu, đoàn thanh tra kiến nghị xử lý kinh tế với tổng số tiền 124,696 triệu đồng đối với các khối lượng và chi phí tính chưa đúng định mức, tiêu chuẩn. Đặc biệt, đoàn thanh tra phát hiện có một gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt nhưng chủ đầu tư không triển khai thực hiện: gói thầu Tư vấn lập kế hoạch bảo vệ môi trường thuộc Báo cáo kinh tế - kỹ thuật Cải tạo, sửa chữa trụ sở Ủy ban nhân dân phường Đông Hòa.

Đoàn thanh tra đã trực tiếp thực hiện thanh tra tại 9 cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND quận Kiến An gồm Phòng Tài chính - Kế hoạch quận, Phòng Quản lý đô thị quận, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND phường Đông Hòa, UBND phường Quán Trữ, Trường Tiểu học Kim Đồng, Trường Mầm non Hoa Phượng, và Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân quận.

Theo kết luận thanh tra, nguyên nhân của những khuyết điểm, hạn chế trên một phần do các văn bản trong lĩnh vực quản lý đầu tư được ban hành, sửa đổi bổ sung, Luật Đầu tư công được sửa đổi năm 2019 nhưng một số quy định chưa phù hợp, khiến các cơ quan, đơn vị gặp khó khăn, vướng mắc, lúng túng trong quá trình thực hiện. Việc thực hiện phân cấp mạnh cho cơ sở đồng thời với năng lực quản lý đầu tư tại một số phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp công lập của quận còn hạn chế cũng là nguyên nhân dẫn đến các khuyết điểm này.

Bên cạnh đó, quá trình triển khai thực hiện công việc thường tập trung vào cùng một thời điểm trong năm, có trường hợp chưa nghiên cứu kỹ văn bản quy phạm pháp luật nên quá trình thực hiện còn để xảy ra các hạn chế. Trong thực tiễn, chủ đầu tư là UBND các phường, Văn phòng HĐND và UBND quận, các đơn vị sự nghiệp thuê các đơn vị tư vấn, nhưng do không có bộ máy chuyên môn về quản lý đầu tư nên mức độ kiểm tra, kiểm soát về chất lượng hồ sơ tư vấn, thi công còn hạn chế.

Đoàn thanh tra kiến nghị Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng đề xuất UBND quận Kiến An nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm qua kết luận thanh tra. Đồng thời, UBND quận cần chỉ đạo các chủ đầu tư, các cơ quan và các đơn vị liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác lập, thẩm định, trình phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, dự toán xây dựng công trình và công tác thanh toán, quyết toán.

UBND quận Kiến An cũng được yêu cầu chỉ đạo các phòng chuyên môn thuộc quận nghiêm túc rút kinh nghiệm, tăng cường trách nhiệm trong công tác tham mưu xây dựng Kế hoạch đầu tư công, phân bổ chi tiết vốn đầu tư công hằng năm đảm bảo thời gian theo quy định, phù hợp với nhu cầu của từng dự án.

Đặc biệt, đoàn thanh tra yêu cầu UBND quận Kiến An chỉ đạo thực hiện nghiêm túc kiến nghị xử lý về kinh tế với tổng số tiền 124,696 triệu đồng (thu hồi về ngân sách nhà nước 51,3 triệu đồng; giảm trừ quyết toán 25,435 triệu đồng; giảm trừ giá trị hợp đồng 47,961 triệu đồng).