Khu công nghiệp Trà Nóc, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ . Ảnh: kland.vn

Nhiều hạn chế, thiếu sót trong quản lý nguồn xả thải

Theo kết luận thanh tra, công tác quản lý nước thải của các cơ sở sản xuất - kinh doanh, dịch vụ thuê lại đất trong Khu công nghiệp Trà Nóc (tính đến thời điểm hiện nay) vẫn còn một số hạn chế chưa khắc phục, đó là:

Thứ nhất, từ 06 tháng đầu năm 2023 đến thời điểm hiện nay vẫn còn 03/18 cơ sở vẫn tiếp tục xả thải vượt tải, còn một số cơ sở xả nước thải trực tiếp trái phép vào hệ thống thoát nước mưa. Công ty Cổ phần Xây dựng hạ tầng khu công nghiệp (gọi tắt là Công ty) đã tự kiểm tra, phát hiện lập biên bản vi phạm làm cơ sở báo cáo cơ quan chức năng xử lý vi phạm.

Thứ hai, Công ty ký hợp đồng đấu nổi với Công ty TNHH Nước giải khát Suntory Pepsico Việt Nam và dẫn nước thải của Công ty Pepsico xả trực tiếp về cống thoát nước là chưa đúng theo thỏa thuận đã được các đơn vị ký kết và quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, mặc dù tại thời điểm thanh tra đã khắc phục nhưng thiết bị quan trắc tự động của Công ty chưa vận hành ổn định nên việc giám sát, kiểm soát được chất lượng nước xả thải đầu ra chưa đảm bảo theo quy định tại khoản 4 Điều 97 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP (tính tại thời điểm hiện nay).

Thứ ba, Công ty chưa khắc phục triệt để các tồn tại (nước thải vượt chuẩn....), chưa có các biện pháp xử lý, giám sát, theo dõi để giảm mức ô nhiễm của nước thải ra môi trường, do đó chưa đủ điều kiện để lập hồ sơ gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm tra và chứng nhận hoàn thành việc xử lý triệt để cơ sở sở ô nhiễm theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 01/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến năm 2020.

Thứ tư, một số doanh nghiệp chưa đấu nối toàn bộ hệ thống nước thải về nhà máy xử lý nước tập trung. Qua kiểm tra thực tế ghi nhận, từ khi có Thông báo kết luận kiểm toán đến nay có thêm 10/93 cơ sở ký hợp đồng đấu nối hệ thống xử lý nước thải tập trung; 83 cơ sở còn lại chưa đấu nối do có trường hợp nước thải tuần hoàn, tạm dừng hoạt động, chưa xây dựng và phát sinh nước thải với lưu lượng thải thấp và ít ô nhiễm, cụ thể: 01 cơ sở hoàn lưu tái sử dụng hoàn toàn nước thải không phát sinh nước thải ra môi trường; 13 cơ sở chưa xây dựng, chưa hoạt động, ngưng hoạt động; 12 cơ sở tạm ngưng hoạt động; 19 cơ sở là kho chứa hàng hóa, trạm trung chuyển và trưng bày hàng hóa; 13 cơ sở là văn phòng đại diện, văn phòng giao dịch, dịch vụ; 01 cơ sở là bí mật quốc gia và 23 cơ sở có hoạt động sản xuất tuy nhiên chỉ có 5/23 cơ sở là có phát sinh nước thải sản xuất với lưu lượng thải thấp.

Thứ năm, Công ty đã lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục, tuy nhiên hoạt động không ổn định, chưa được kết nối, truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ để được giám sát, chưa thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn theo quy định. Theo quy định tại khoản 4 Điều 97 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, Công ty phải hoàn thành việc lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục (có camera theo dõi và thiết bị lấy mẫu tự động) và kết nối, truyền số liệu trực tiếp đến Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ chậm nhất là ngày 31/12/2024.

Để xảy ra những hạn chế, thiếu sót nêu trên, trách nhiệm chính thuộc về Công ty Cổ phần Xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp Cần Thơ. Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước về môi trường cũng có trách nhiệm đối với những hạn chế, thiếu sót về xử lý nước thải tại Khu công nghiệp Trà Nóc như: Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban quản lý các Khu chế xuất và Khu công nghiệp Cần Thơ, Ủy ban nhân dân quận Bình Thủy, Ủy ban nhân dân quận Ô Môn.

Mặc dù, các đơn vị này đã thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra công tác xử lý nước thải tại Khu công nghiệp Trà Nóc nhưng vẫn còn doanh nghiệp chưa đấu nối vào Khu xử lý nước thải tập trung, còn doanh nghiệp xả thải vượt tải,... nhưng chưa kịp thời xử lý. Bên cạnh đó, các cơ quan này chưa tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố thực xử lý triệt để cơ sở sở ô nhiễm theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 01/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ.

Kiểm điểm trách nhiệm nhiều đơn vị, cá nhân có liên quan để xảy ra ô nhiễm

Trên cơ sở kết quả thanh tra nêu trên, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ yêu cầu các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện kết luận thanh tra; nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm để rút kinh nghiệm do đã để xảy ra những hạn chế, thiếu sót đã nêu. Giao Sở Nội vụ chủ trì tổ chức kiểm điểm trách nhiệm để rút kinh nghiệm đổi với các cá nhân thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân thành phố.

Cùng với đó, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý các Khu công nghiệp tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện các nội dung theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 01/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến năm 2020. Phối hợp với Ban Quản lý các Khu công nghiệp xây dựng kế hoạch và kiểm tra việc chấp hành chính sách pháp luật về môi trường đối với các cơ sở sản xuất - kinh doanh tại các Khu công nghiệp để xử lý theo quy định nếu phát hiện sai phạm. Đồng thời, thường xuyên theo dõi, kiểm tra dữ liệu quan trắc được gửi từ Hệ thống quan trắc tự động của Công ty Xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp để phát hiện các hành vi xả thải vượt tải và xử lý theo quy định hiện hành.

Công ty Xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp có trách nhiệm xử lý triệt để nguồn ô nhiễm

Đặc biệt, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ yêu cầu công ty này tiếp tục khắc phục triệt để cơ sở sở ô nhiễm theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 01/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến năm 2020.

Ngoài ra, yêu cầu các cơ sở sản xuất - kinh doanh trong Khu công nghiệp thực hiện đấu nối đấu nối hệ thống xử lý nước thải tập trung, kiên quyết xử lý các trường hợp không đấu nối hoặc trì hoãn việc đấu nối; kiểm tra, rà soát các trường hợp xả thải vượt tải (vượt công suất và vượt chất lượng nước thải theo hợp đồng) báo cáo với cơ quan quản lý nhà nước để xử lý theo thẩm quyền.

Phải hoàn thành việc lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục (có camera theo dõi và thiết bị lấy mẫu tự động) và kết nối, truyền số liệu trực tiếp đến Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố để được giám sát theo quy định tại khoản 4 Điều 97 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.