Theo Kết luận số 102/KL-TANDTC ngày 29/01/2024 của Toà án nhân dân tối cao (TANDTC), trong nhiệm kỳ của mình, Thẩm phán Lê Thành Văn có tỷ lệ bản án, quyết định bị hủy do lỗi chủ quan là 1,58%, vượt quá tỷ lệ cho phép là 1,16% so với tổng số vụ, việc đã tham gia giải quyết, xét xử. Theo khoản 7 Điều 9 Quyết định số 120, Thẩm phán Văn bị xử lý trách nhiệm bằng hình thức kiểm điểm trước cơ quan, đơn vị.

Đây là vi phạm rõ ràng của Thẩm phán Văn khi thực hiện nhiệm vụ xét xử, thể hiện sự thiếu cẩn trọng và không tuân thủ đúng quy trình xét xử, dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng.

Năm 2021, Thẩm phán Văn đã ra bản án xử phạt 01 bị cáo hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo không đúng quy định pháp luật. Năm 2022, Thẩm phán lại tiếp tục tham gia hội đồng xét xử và cho 02 bị cáo hưởng án treo không đúng quy định. Theo khoản 9 Điều 9 Quyết định số 120, vi phạm này cũng dẫn đến việc Thẩm phán Văn bị xử lý trách nhiệm bằng hình thức kiểm điểm trước cơ quan, đơn vị.

Thẩm phán Lê Thành Văn (người đứng) Chánh tòa Tòa Hình sự Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: plo.vn

Đáng chú ý, Thẩm phán Văn có 02 bản án, quyết định bị hủy vì rõ ràng sai phạm trong việc xem xét, đánh giá chứng cứ và áp dụng pháp luật không đúng, gây thiệt hại đến tài sản Nhà nước và quyền lợi hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Các bản án này bao gồm Bản án hình sự phúc thẩm số 532/2020/HS-PT ngày 15/9/2020 và Bản án hình sự phúc thẩm số 41/2022/HS-PT ngày 14/01/2022 của Tòa án nhân dân cấp cao (TANDCC) tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo khoản 4 Điều 11 Quyết định số 120, Thẩm phán Văn bị xử lý trách nhiệm bằng hình thức bố trí làm công việc khác. Đồng thời, theo quy định tại khoản 2 Điều 13 Quyết định số 120 khi kết thúc nhiệm kỳ Thẩm phán bị xử lý trách nhiệm bằng hình thức không xem xét đề nghị bổ nhiệm lại Thẩm phán.

Bên cạnh đó, Kết luận cũng nêu rõ liên quan đến vi phạm của Thẩm phán Lê Thành Văn, hai thành viên Hội đồng xét xử phúc thẩm, Thẩm phán Phạm Công Mười và Thẩm phán Trần Thị Thu Thủy, đã tham gia xét xử hai vụ án mà bản án bị hủy do lỗi chủ quan: vụ án Cao Sơn Nhân và đồng phạm bị kết án về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và vụ án Trần Phương Bình và đồng phạm bị kết án về các tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản".

Theo quy định tại khoản 12 Điều 2, Điều 14 Quyết định số 120, mỗi bản án, quyết định bị hủy do lỗi chủ quan tính bằng 1/2 vụ việc. Do đó, hai Thẩm phán này cũng phải chịu trách nhiệm về việc tham gia Hội đồng xét xử có bản án bị hủy và sẽ được xem xét khi kết thúc nhiệm kỳ.

Ngoài ra, các vi phạm cần xử lý trách nhiệm của Thẩm phán Lê Thành Văn diễn ra trong một khoảng thời gian dài (từ năm 2021 đến nay) và gồm nhiều vi phạm khác nhau tuy nhiên Chánh án TANDCC tại Thành phố Hồ Chí Minh là người đứng đầu đơn vị, là người phân công Thẩm phán giải quyết các vụ án, đồng thời là người có thẩm quyền xử lý trách nhiệm theo Quyết định số 120 đã không có biện pháp khắc phục kịp thời; không xem xét, xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp có hành vi vi phạm bị xử lý theo Quyết định số 120.

Mặc dù TANDCC tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có công văn xin ý kiến nhưng hình thức xử lý không đúng Quyết định số 120 và không chủ động xử lý trách nhiệm kịp thời.

Từ những vi phạm đã được chỉ ra tại Kết luận, Chánh án TANDCC tại Thành phố Hồ Chí Minh cần căn cứ Quyết định số 120 để thực hiện xử lý trách nhiệm đối với Thẩm phán Lê Thành Văn bằng hình thức bố trí làm công việc khác và không xem xét đề nghị bổ nhiệm lại khi kết thúc nhiệm kỳ.

Đồng thời, cần xem xét trách nhiệm đối với các thành viên tham gia Hội đồng xét xử 02 vụ án (vụ án Cao Sơn Nhân và vụ án Trần Phương Bình) do có bản án bị hủy do lỗi chủ quan khi kết thúc nhiệm kỳ Thẩm phán hoặc trong nhiệm kỳ nếu có các vi phạm khác.

Cùng với đó, cần kiểm tra, rà soát đối với các Thẩm phán tại đơn vị có bản án, quyết định bị hủy, tổ chức rút kinh nghiệm để chấn chỉnh trong công tác chuyên môn và phục vụ công tác khen thưởng, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại, nâng ngạch Thẩm phán; thực hiện xử lý trách nhiệm hoặc xử lý kỷ luật kịp thời nếu có vi phạm.

Ban Thanh tra TANDTC cũng kiến nghị Ban cán sự đảng TANDTC và Chánh án TANDTC cần có văn bản chấn chỉnh TANDCC tại Thành phố Hồ Chí Minh trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành cơ quan, đơn vị, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ đối với những vi phạm nghiêm trọng.