Ông Nguyễn Đức Tiến, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Nam. Ảnh: K. Dung

Bài bản trong cách làm, quyết tâm trong thực hiện

Những năm qua, Thanh tra tỉnh Quảng Nam luôn bám sát định hướng Chương trình thanh tra của Thanh tra Chính phủ, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và tình hình thực tế của các đơn vị, địa phương. Việc xây dựng, triển khai chương trình, kế hoạch thanh tra và các nhiệm vụ thanh tra đột xuất đảm bảo đúng tiến độ, có trọng tâm, trọng điểm, đúng trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật nên công tác thanh tra đã đạt được nhiều kết quả tốt. Trong đó, các cuộc thanh tra liên quan đến việc thực hiện các quy định của pháp luật về đấu thầu, về quản lý, sử dụng tài nguyên đất, khoáng sản, về xây dựng cơ bản và các cuộc thanh tra đột xuất do UBND tỉnh giao…

Một trong những điểm nổi bật đó là việc đi đầu trong công tác thanh tra chuyên đề quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng. Sau khi Thanh tra Chính phủ ban hành văn bản 1613/HD-TTCP, hướng dẫn thanh tra chuyên đề về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, xác định đây là một lĩnh vực mới, có tính chất chuyên môn sâu rộng. Thanh tra tỉnh Quảng Nam quyết tâm đi đầu trong công tác thanh tra chuyên đề này.

Năm 2024, toàn tỉnh Quảng Nam tiếp tục thực hiện 16 cuộc thanh tra năm 2023 chuyển sang, triển khai trong kỳ 01 cuộc thanh tra và ban hành 17 kết luận thanh tra. Kết quả thanh tra tại 34 đơn vị đã phát hiện sai phạm gần 2 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước gần 1,8 tỷ đồng; kiến nghị chấn chỉnh, xử lý khác hàng trăm triệu đồng; kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm 19 tập thể, 10 cá nhân.

Qua thanh tra, đã kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những bất cập, sơ hở trong quản lý, chỉ đạo, điều hành cũng như phát hiện, kiến nghị xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm pháp luật, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn tỉnh.

Thực tế, để trang bị cho công chức ngành Thanh tra những vấn đề cơ bản trong lĩnh vực này trước khi triển khai thực hiện, Thanh tra tỉnh đã mời báo cáo viên của Thanh tra Chính phủ triển khai tập huấn nghiệp vụ, hướng dẫn quy trình, phương pháp tiến hành thanh tra; giới thiệu những kinh nghiệm trong việc phát hiện sai phạm thường gặp trong lĩnh vực quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng…

Sau khi nắm chắc về chuyên môn, nghiệp vụ, Chánh Thanh tra tỉnh thành lập Đoàn thanh tra gồm các cán bộ có nhiều kinh nghiệm thực tiễn để tiến hành thanh tra; đồng thời hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện thanh tra chuyên đề về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của Thanh tra các huyện, thị xã, thành phố; xử lý những khó khăn, vướng mắc về chuyên môn, nghiệp vụ; hướng dẫn, xử lý chồng chéo về thanh tra khi phát sinh… Nhờ đó, kết quả thanh tra chuyên đề về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đạt yêu cầu, hoàn thành đúng tiến độ. Nhiều kiến nghị qua thanh tra đã được UBND tỉnh ghi nhận, chỉ đạo thực hiện trong thực tiễn.

Kinh nghiệm thực tiễn từ Quảng Nam

Ông Nguyễn Đức Tiến, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Nam chia sẻ, để đạt được những kết quả tích cực trong công tác thanh tra, công tác chỉ đạo, điều hành đóng vai trò rất quan trọng. Trước hết là công tác chỉ đạo trong việc xây dựng Kế hoạch thanh tra hàng năm. Trước khi xây dựng Kế hoạch thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ tiến hành khảo sát theo địa bàn đã phân công phụ trách, bám sát định hướng Chương trình thanh tra của Thanh tra Chính phủ để phân tích, đánh giá tình hình thực tế của từng đơn vị, địa phương, từ đó đề xuất những nội dung cần đưa vào Kế hoạch thanh tra.

Nội dung thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các ngành, lĩnh vực, địa phương phát sinh nhiều vi phạm, tham nhũng, tiêu cực, nhiều đơn khiếu nại, tố cáo, dư luận xã hội quan tâm. Tiếp đó, bước khảo sát trước khi xây dựng Kế hoạch thanh tra là rất quan trọng, là một trong những yếu tố cơ bản giúp hoạt động thanh tra đạt được hiệu quả sau này.

Bên cạnh đó, trong quá trình tiến hành thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh phải theo sát, nắm bắt tình hình để có sự chỉ đạo kịp thời, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cũng như chấn chỉnh khi cần thiết để các cuộc thanh tra đi đúng trọng tâm, trọng điểm, đạt hiệu quả cao nhất.

Ngoài vai trò chỉ đạo của người ra Quyết định thanh tra thì chất lượng, hiệu quả của một cuộc thanh tra còn phụ thuộc rất nhiều vào năng lực điều hành của Trưởng đoàn thanh tra. Trên thực tế, hầu hết các cuộc thanh tra của Thanh tra tỉnh đều do Phó Chánh Thanh tra làm Trưởng đoàn, am hiểu sâu về chuyên môn nghiệp vụ, bản lĩnh vững vàng, ứng xử, giao tiếp một cách khéo léo, linh hoạt; bởi thực tế cho thấy, không phải cuộc thanh tra nào cũng diễn ra thuận lợi và đạt kết quả tốt. Trong quá trình thanh tra có thể phát sinh những khó khăn, vướng mắc, phức tạp chưa dự báo trước được đòi hỏi Trưởng đoàn thanh tra phải có năng lực, kinh nghiệm, tầm nhìn bao quát, kỹ năng xử lý để điều hành các thành viên trong Đoàn thanh tra thực hiện nhiệm vụ được phân công đạt hiệu quả, chất lượng.

Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, sự tích cực, chủ động của từng thành viên Đoàn thanh tra trong việc triển khai các nhiệm vụ thanh tra theo kế hoạch thanh tra cũng góp phần nâng cao hiệu quả của cuộc thanh tra.

Cuối cùng phải kể đến vai trò của Tổ giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra, đây là công việc quan trọng nhằm bảo đảm thanh tra đúng pháp luật, phù hợp với thực tế. Do đó, Thanh tra tỉnh đã xây dựng và ban hành Quy trình giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra thuộc Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2015 của Thanh tra tỉnh Quảng Nam. Quy trình này áp dụng đối với các cuộc thanh tra do Thanh tra tỉnh tổ chức thực hiện, quy trình quy định rõ các bước từ chuẩn bị giám sát, tiến hành giám sát và kết thúc giám sát rất chặt chẽ.

Nhờ đó, giúp Chánh Thanh tra tỉnh nắm bắt thường xuyên, chính xác và khách quan hoạt động của Đoàn thanh tra cũng như những khó khăn, vướng mắc để kịp thời có biện pháp chấn chỉnh, xử lý, đảm bảo cuộc thanh tra được thực hiện đúng mục đích, yêu cầu, nội dung đề ra trong quyết định thanh tra.

Nhiều sáng kiến hay, phát huy hiệu quả

Những năm qua, ngành Thanh tra tỉnh Quảng Nam luôn xác định việc phát hiện, tôn vinh những gương người tốt, việc tốt, cách làm hay trong các mặt hoạt động của Ngành là nhiệm vụ trọng tâm. Do đó, Thanh tra tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm kịp thời phát hiện, tôn vinh những tập thể, cá nhân có những sáng kiến, giải pháp công tác, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả theo chỉ đạo của Tổng Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh. Thanh tra tỉnh đã ban hành Kế hoạch xây dựng, bồi dưỡng, tuyên truyền và nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến ngành Thanh tra tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2022 - 2025 (Kế hoạch số 32/KH-TTT ngày 07/4/2023); áp dụng quy trình: Phát hiện - xây dựng - bồi dưỡng; bình chọn, giới thiệu - nhân rộng; biểu dương - tôn vinh, khen thưởng và học tập gương điển hình tiên tiến một cách thiết thực, hiệu quả.

Những tấm gương người tốt, việc tốt, cách làm hay được tôn vinh trong ngành Thanh tra không chỉ là các phòng Nghiệp vụ, Văn phòng thuộc Thanh tra tỉnh, những cá nhân là thủ trưởng, lãnh đạo quản lý mà còn là những đơn vị, cá nhân làm những công việc bình thường, trực tiếp hay gián tiếp thực hiện công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, được Hội đồng Thi đua - Khen thưởng ngành Thanh tra vinh danh, khen thưởng hàng năm, sau đợt tổng kết các phong trào thi đua yêu nước.

Điển hình như tập thể Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường; tập thể Thanh tra huyện Nam Giang; tập thể Phòng Thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Văn phòng thuộc Thanh tra tỉnh nhiều năm đạt danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc”, vinh dự được UBND tỉnh, Tổng Thanh tra Chính phủ tặng bằng khen. Tập thể Phòng Thanh tra, phòng, chống tham nhũng và 02 cá nhân thuộc phòng được Chánh Thanh tra tỉnh khen thưởng đột xuất vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng khu đất tại Dự án Khu tổ hợp khách sạn, thương mại, dịch vụ Mường Thanh Quảng Nam tại phường An Xuân, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, thu hồi nộp ngân sách Nhà nước hơn 18 tỷ đồng…

Cán bộ Phòng Thanh tra, phòng, chống tham nhũng (Phòng Nghiệp vụ 2), Thanh tra tỉnh Quảng Nam. Ảnh: K. Dung

Đáng chú ý, nhiều sáng kiến, kinh nghiệm trong thực hiện công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã được UBND tỉnh công nhận, như: Quy trình thẩm định dự thảo Kết luận thanh tra trên địa bàn tỉnh Quảng Nam; Quy chế hoạt động Đoàn thanh tra của Thanh tra tỉnh Quảng Nam; Quy định nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng trong ngành Thanh tra tỉnh Quảng Nam; Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra việc chấp hành về thuế đối với các doanh nghiệp khai thác, mua bán khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Nam… Hay mô hình “Tăng cường theo dõi, đôn đốc công tác tiếp công dân, xử lý đơn và giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh Quảng Nam” của Phòng Thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc Thanh tra tỉnh đã được Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh Quảng Nam khen thưởng về thành tích tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2023.

Có thể khẳng định, việc phát hiện, tôn vinh những gương người tốt, việc tốt, cách làm hay một cách có thực chất, hiệu quả đã góp phần tạo động lực mạnh mẽ cho các tập thể, cá nhân cán bộ, công chức, người lao động ra sức thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của đơn vị và của Ngành. Cũng nhờ thế, công tác thanh tra của Quảng Nam - xứ Quảng anh hùng - đã thực sự trở thành điểm sáng, một mảng màu tươi mới, gây ấn tượng mạnh trong bức tranh nhiều màu sắc của ngành Thanh tra.