Dự án Cửa hàng cà phê vườn đồi, nhà hàng, nhà nghỉ Đại Lợi được UBND tỉnh Cao Bằng cấp chủ trương đầu tư từ năm 2019 với tổng diện tích 33.594m², tổng vốn đầu tư 38 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, dự án đã gặp nhiều vướng mắc về đất đai, thủ tục pháp lý và chậm tiến độ.

Thực hiện Quyết định thanh tra số 771/QĐ-TTr ngày 25/9/2024, Thanh tra tỉnh Cao Bằng đã tiến hành kiểm tra toàn diện dự án từ tháng 10/2024 đến tháng 12/2024. Báo cáo kết quả thanh tra đã chỉ ra hàng loạt sai phạm nghiêm trọng, trong đó nổi bật là việc sử dụng đất không đúng quy định, chậm trễ trong thực hiện các thủ tục pháp lý và chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước.

Thông tin về công ty TNHH xây dựng Đại Lợi. Ảnh: ITN

Theo Kết luận thanh tra, dự án được cấp phép thực hiện trên khu đất có diện tích 33.594m², thuộc quy hoạch đất thương mại - dịch vụ và một phần đất rừng sản xuất. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, công ty chưa có đầy đủ giấy tờ pháp lý chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp như: công ty chưa hoàn tất các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định; chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc hợp đồng thuê đất hợp pháp; một phần diện tích đất vẫn đang thuộc quyền quản lý của các hộ gia đình cá nhân mà công ty chưa thực hiện mua lại hoặc thuê hợp pháp.

Về tiến độ triển khai dự án, theo Quyết định chủ trương đầu tư số 1299/QĐ-UBND ngày 21/8/2019, dự án được chia thành hai giai đoạn, dự kiến hoàn thành vào quý IV/2024. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, dự án vẫn chưa được triển khai trên thực tế, chưa có bất kỳ hạng mục xây dựng nào được hoàn thành. Công ty đã nhiều lần xin giãn tiến độ nhưng không có giải pháp khả thi để đẩy nhanh quá trình thực hiện; chưa có mặt bằng xây dựng do vướng mắc trong thủ tục đất đai.

Việc chậm tiến độ này không chỉ ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế của địa phương mà còn gây thiệt hại về tài chính cho cả chủ đầu tư và các đối tác liên quan.

Bên cạnh các vấn đề về đất đai và tiến độ, công ty còn vi phạm nghiêm trọng về nghĩa vụ tài chính là: chưa hoàn thành việc nộp các khoản thuế, phí liên quan đến quyền sử dụng đất; chưa thực hiện ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án theo đúng quy định.

Đặc biệt, ngày 18/01/2023, Chánh Thanh Sở Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Quyết định 04/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH xây dựng Đại Lợi với hành vi không thực hiện theo đúng nội dung tại Quyết định chủ trương đầu tư số 1299/QĐ-UBND ngày 21/8/2019 theo quy định của Luật Đầu tư; mức xử phạt áp dụng 85 triệu đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay Công ty chưa thực hiện.

Những vi phạm này thể hiện sự thiếu minh bạch và thiếu trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc thực hiện dự án.

Về nguyên nhân chủ quan dẫn đến các vi phạm, Thanh tra tỉnh cũng cho biết, công ty và các đơn vị tư vấn chưa nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật về đầu tư dự án có sử dụng đất và các văn bản pháp luật liên quan khác về đất đai, xây dựng nên việc áp dụng chưa đúng, đầy đủ; chưa xác định thủ tục về đất đai để thực hiện dự án là thực hiện thủ tục thuê đất với Nhà nước hay nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất, do vậy quá trình thực hiện các thủ tục tiếp theo bị vướng mắc không thể thực hiện được.

Nguyên nhân khách quan, do tác động của đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thực hiện dự án của Công ty (từ 2019 đến 2021); một số văn bản pháp luật về đầu tư có sự thay đổi.

Những sai phạm trong dự án Cửa hàng cà phê vườn đồi, nhà hàng, nhà nghỉ Đại Lợi không chỉ ảnh hưởng đến chủ đầu tư mà còn có thể tác động tiêu cực đến nền kinh tế và môi trường đầu tư của tỉnh Cao Bằng như: lãng phí tài nguyên đất, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Trước những vi phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Cao Bằng đã yêu cầu Công ty TNHH xây dựng Đại Lợi kiểm điểm, đánh giá khắc phục những tồn tại, hạn chế đã nêu trong kết luận thanh tra; nghiêm túc thực hiện Quyết định xử phạt hành chính của cơ quan có thẩm quyền. Ban hành văn bản chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư Cửa hàng cà phê vườn đồi, nhà hàng, nhà nghỉ Đại Lợi theo quy định của Luật Đầu tư năm 2020 và Nghị định 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ.

Đồng thời, đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn Công ty TNHH xây dựng Đại Lợi thực hiện các thủ tục chấm dứt hoạt động dự án đầu tư Cửa hàng cà phê vườn đồi, nhà hàng, nhà nghỉ Đại Lợi theo quy định; trường hợp Công ty không thực hiện việc chấm dứt hoạt động dự án đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện các thủ tục chấm dứt hoạt động dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Kết luận thanh tra về dự án Cửa hàng cà phê vườn đồi, nhà hàng, nhà nghỉ Đại Lợi đã chỉ ra hàng loạt vi phạm nghiêm trọng của chủ đầu tư. Những sai phạm này không chỉ xuất phát từ sự thiếu trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn từ những khó khăn khách quan trong thực hiện dự án. Để đảm bảo môi trường đầu tư minh bạch và hiệu quả, các cơ quan chức năng cần có những biện pháp xử lý nghiêm minh, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ vướng mắc nếu có phương án triển khai khả thi.