Đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông trọng điểm phía Nam

Theo đó, để cung ứng đủ vật liệu, nhất là vật liệu san lấp đắp nền đường, góp phần hoàn thành các dự án theo kế hoạch đã đề ra, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan thực hiện nghiêm các chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật để khai thông các khó khăn, vướng mắc.

Thông báo yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh có mỏ vật liệu tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ; có giải pháp xử lý ngay tại cơ sở đối với các vướng mắc phát sinh, không để chậm trễ, gây ảnh hưởng đến tiến độ các dự án trọng điểm trên địa bàn.

Nhà thầu thi công san lấp cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Ảnh: vneconomy

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Ủy ban Nhân dân các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Đồng Nai và Bình Dương rà soát toàn bộ bản xác nhận khai thác các mỏ vật liệu cấp theo cơ chế đặc thù và hoàn thành thủ tục điều chỉnh bản xác nhận trước ngày 15/3/2025, sao cho bảo đảm các nội dung: Không quy định cụ thể công suất khai thác theo ngày, tuần, tháng; cho phép kéo dài thời gian khai thác vật liệu cho đến khi hoàn thành dự án; điều chỉnh thời gian khai thác vật liệu trong ngày từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều sang thời gian khai thác từ 5 giờ sáng đến 7 giờ tối, theo đúng quy định hiện hành.

Cụ thể, Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang lưu ý hoàn thiện thủ tục cấp phép các mỏ cát, trữ lượng 8,3 triệu m³ trước ngày 15/3/2025 để cung ứng cho dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau (0,6 triệu m³), dự án thành phần 2 Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (4,6 triệu m³), dự án đường Vành đai 3 TP.HCM (3,1 triệu m³); đồng thời, xác định đủ nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác trước ngày 15/3/2025 đối với 2,5 triệu m³ cát để cung ứng cho dự án Cần Thơ - Cà Mau (1,4 triệu m³), dự án đường Vành đai 3 TP.HCM (1,1 triệu m³).

Ủy ban Nhân dân tỉnh An Giang hoàn thiện thủ tục khai thác trong tháng 3/2025 để cung ứng đủ 3 triệu m³ cát theo chỉ tiêu được giao cho dự án thành phần 1 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; chịu trách nhiệm toàn diện về nguồn vật liệu và tiến độ đối với dự án này. Bên cạnh đó, hoàn thiện thủ tục tăng trữ lượng mỏ đá Antraco (trên 2 triệu m³) trước ngày 15/3/2025, ưu tiên cung cấp cho dự án Cần Thơ - Cà Mau để hoàn thành trong năm 2025, dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng hoàn thành năm 2026 và các dự án khác trong khu vực.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang khẩn trương hoàn thiện thủ tục khai thác mỏ cát biển trước ngày 15/3/2025 để cung ứng cho dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất và đoạn Gò Quao - Vĩnh Thuận.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Hậu Giang khẩn trương phối hợp làm việc với các tỉnh An Giang và Bến Tre bổ sung nguồn cát còn thiếu, bảo đảm tiến độ thi công dự án thành phần 3 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/3/2025.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Bến Tre lưu ý hoàn thiện ngay thủ tục điều chỉnh bản xác nhận đối với hai mỏ cấp cho dự án Cần Thơ - Cà Mau để điều chỉnh, bổ sung thiết bị khai thác, cho phép tăng số lượng thiết bị khai thác song song với thủ tục điều chỉnh bản xác nhận. Yêu cầu hoàn thiện thủ tục cấp phép, đưa vào khai thác các mỏ cát trước ngày 10/3/2025 (trữ lượng 4,2 triệu m³) để cung ứng cho dự án đường Vành đai 3 TP. HCM; đồng thời, xác định đủ nguồn đối với 1,8 triệu m³ cát còn thiếu và hoàn thiện thủ tục khai thác trong tháng 3/2025 để cung ứng cho dự án thành phần 3 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai khẩn trương hoàn thiện thủ tục cấp phép, gia hạn, nâng công suất khai thác các mỏ đá, đất và phân bổ nguồn vật liệu cho các dự án; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 15/3/2025; trong đó lưu ý căn cứ nhu cầu và tiến độ cần cung ứng theo đăng ký của các chủ đầu tư, nhà thầu, khẩn trương hoàn thiện thủ tục cấp phép, gia hạn, nâng công suất các mỏ và phân bổ chỉ tiêu cung ứng đến từng mỏ để cấp cho các dự án, phù hợp với nhu cầu từng dự án, hoàn thành trước ngày 10/3/2025, trong đó ưu tiên các dự án có kế hoạch hoàn thành trong năm 2025…

Ngoài ra, Phó thủ tướng cũng yêu cầu Ủy ban Nhân dân tỉnh Sóc Trăng nghiêm túc rút kinh nghiệm về việc chậm tiến độ đối với dự án thành phần 4 cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, chịu trách nhiệm toàn diện trước Thủ tướng Chính phủ về tiến độ triển khai và cân đối nguồn vật liệu trên địa bàn để cung ứng cho dự án này.

Các công trình trọng điểm cũng cần 12 triệu m³ đá để đảm bảo tiến độ

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao các bộ, ngành, các chủ đầu tư, nhà thầu thi công phải nỗ lực, bứt tốc hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc trong năm 2025; trong đó, vùng Đông Nam Bộ là 207 km và các tỉnh Tây Nam Bộ là 187 km.

Tổng nhu cầu vật liệu đá khoảng gần 8 triệu m³. Chia ra: dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau cần hơn 2 triệu m³; dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ cần khoảng 126 ngàn m³; dự án Lộ Tẻ - Rạch Sỏi cần 100 ngàn m³; dự án thành phần 1 Cao Lãnh - An Hữu cần 300 ngàn m³; Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu cần hơn 1,4 triệu m³; Vành đai 3 TP. HCM cần hơn 3 triệu m³; cao tốc Bến Lức - Long Thành cần khoảng 220 ngàn m³.

Đại công trình sân bay Long Thành. Ảnh: vneconomy

Ngoài ra, các tỉnh phía Nam cũng đang triển khai một số dự án giao thông trọng điểm như sân bay Long Thành, cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, đoạn Gò Quao - Vĩnh Thuận… với nhu cầu vật liệu đá khoảng hơn 6,5 triệu m³. Tổng nhu cầu vật liệu đá (đá cấp phối, đá cho bê tông nhựa) của các dự án đường bộ khu vực phía Nam khoảng hơn 14 triệu m³.

Bộ Xây dựng cho biết, tính đến đầu tháng 3/2025, các nhà thầu đã đưa về công trường khoảng 2,4 triệu m³. Khối lượng còn lại cần huy động là xấp xỉ 12 triệu m³ (đã xác định được nguồn là 3 triệu m³, chưa xác định được nguồn gần 9 triệu m³). Riêng dự án sân bay Long Thành có nhu cầu đá rất lớn, khoảng gần 5 triệu m³, gồm: hơn 1 triệu m³ đá cấp phối, hơn 2 triệu m³ đá cho bêtông ximăng và hơn 1,5 triệu m³ cát nghiền từ đá xay cho bêtông ximăng.

Để bảo đảm khối lượng vật liệu đáp ứng tiến độ thi công, Bộ Xây dựng đã có công điện yêu cầu các chủ đầu tư báo cáo nhu cầu vật liệu đá xây dựng theo từng loại đá; chủ động làm việc và đăng ký nhu cầu với các địa phương có nguồn vật liệu.

Đầu tháng 3 vừa qua, Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai, địa phương có nguồn cung vật liệu đá lớn nhất khu vực, cũng đã có kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường về vướng mắc pháp lý ở các mỏ khoáng sản trên địa bàn, Bộ đã có hướng dẫn địa phương tháo gỡ các khó khăn vướng mắc về thủ tục cấp phép khai thác mỏ đá.

Cao tốc trục ngang cũng "mòn mỏi" tìm nguồn cát đắp nền

Hiện tại, dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (cao tốc trục ngang) sau hơn một năm triển khai thi công cũng đang gặp nhiều khó khăn về tiến độ, đặc biệt là thiếu nghiêm trọng nguồn vật liệu cát đắp nền đường dù tiến độ dự án phải cơ bản hoàn thành năm 2026.

Theo báo cáo của Cục Đường bộ Việt Nam, dự án được khởi công 4 gói thầu đầu tiên từ tháng 6/2023, triển khai thi công đồng loạt tháng 11/2023. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao đạt 99%; sản lượng thi công đạt 31%, chậm khoảng 5% so với kế hoạch. Trong đó, Dự án thành phần 1 vượt khoảng 0,3% so với kế hoạch; các Dự án thành phần 2, 3, 4 chậm từ 1-12% so với kế hoạch, nguyên nhân chủ yếu do thiếu hụt nguồn vật liệu cát đắp.

Cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng vẫn đang "mòn mỏi" tìm nguồn cát đắp nền đường. Ảnh: Vov

Trong tổng nhu cầu 29 triệu m³, đến nay đã khai thác, đưa về công trường 6,5 triệu m³. Trong đó, Dự án thành phần 1 (tỉnh An Giang) tổng nhu cầu 9,3 triệu m³; đã đủ điều kiện khai thác 6,3 triệu m³, công suất khai thác chỉ đạt 6.000 m³/ngày; chưa xác định được nguồn 3 triệu m³.

Dự án thành phần 2 (thành phần Cần Thơ) tổng nhu cầu 7 triệu m³; đã xác định nguồn 5,3 triệu m³ (trong đó tỉnh An Giang hỗ trợ 2,3 triệu m³ đã đủ điều kiện khai thác; tỉnh Tiền Giang hỗ trợ 3 triệu m³ hiện đang thực hiện thủ tục cấp phép khai thác), công suất khai thác chỉ đạt 3.000 m³/ngày; còn lại 1,7 triệu m³ chưa xác định được nguồn.

Dự án thành phần 3 (tỉnh Hậu Giang) tổng nhu cầu 6 triệu m³, trong đó An Giang hỗ trợ 2,6 triệu m³, đã đủ điều kiện khai thác; Bến Tre dự kiến hỗ trợ 3,4 triệu m³, đã hoàn thành thủ tục cấp phép 1,6 triệu m³, công suất khai thác chỉ đạt 6.000 m³/ngày; 1,8 triệu m³ còn lại Bến Tre đang tiếp tục xác định mỏ.

Dự án thành phần 4 (tỉnh Sóc Trăng) tổng nhu cầu 6,6 triệu m³, đã xác định đủ nguồn, công suất khai thác chỉ đạt 9.000 m³/ngày.

“Dự án còn thiếu 22,5 triệu m³ cát để hoàn thành công tác đắp nền (trong đó, đến tháng 8/2025 cần đưa về công trường khoảng 14 triệu m³ để hoàn thành công tác gia tải); đã được cấp phép, đủ điều kiện khai thác 19,3 triệu m³, tuy nhiên công suất khai thác chỉ đạt 24.000m³/ngày trong khi yêu cầu về tiến độ cần đạt 94.000m³/ngày”, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam cho hay.

Mặc dù Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã tổ chức 6 đoàn kiểm tra và giao nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương chủ động giải quyết những vướng mắc để khai thác nguồn cát tại các mỏ dự kiến cung cấp cho dự án, đồng thời khẩn trương xác định phần cát còn thiếu; chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì hướng dẫn địa phương tháo gỡ vướng mắc về nguồn vật liệu đắp, tuy nhiên, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam thừa nhận việc thực hiện thủ tục cấp phép khai thác cát tại các địa phương còn rất chậm, đặc biệt là An Giang, Tiền Giang, Sóc Trăng.

Để đẩy nhanh tiến độ dự án, Cục Đường bộ Việt Nam đề nghị các tỉnh An Giang, Tiền Giang, Bến Tre, Sóc Trăng rà soát tổng thể nguồn cung cấp cát tại địa phương (bao gồm các mỏ đang khai thác, các mỏ trong quy hoạch và nguồn cát chưa được quy hoạch), thực hiện các thủ tục khai thác để thực hiện các dự án trọng điểm đang triển khai trong khu vực (trong đó có cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng). Các địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu không huy động hết nguồn cát của địa phương để thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia trong khu vực.

Đối với các mỏ đã cam kết cung cấp cho dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Cục Đường bộ đề nghị tỉnh An Giang hoàn thiện thủ tục khai thác để cung cấp phần còn thiếu (3 triệu m³) của Dự án thành phần 1, hỗ trợ một phần cho cao tốc trục dọc đoạn Cần Thơ-Cà Mau và các dự án thành phần qua Cần Thơ, Hậu Giang.

Tỉnh Tiền Giang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai thủ tục điều chỉnh công suất nạo vét sông Vàm Nao, xác định khối lượng khoáng sản có thể thu hồi tiếp, chủ động nâng công suất nạo vét phù hợp, sớm hoàn thành thủ tục cho phép khai thác trở lại; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục để tiếp tục khai thác mỏ đá Antraco nhằm đáp ứng yêu cầu cho các cao tốc trọng điểm trong khu vực, đặc biệt là cao tốc đoạn Cần Thơ - Hậu Giang để hoàn thành 2025.

Tỉnh Tiền Giang sớm hoàn thành thủ tục cấp phép đối với các mỏ đã xác định được nguồn để đáp ứng tiến độ khai thác, rà soát tổng thể nguồn cát của địa phương để xác định nguồn còn thiếu 1,7 triệu m³ hỗ trợ cho Cần Thơ; Bến Tre là 1,8 triệu m³ hỗ trợ cho Hậu Giang; tỉnh Sóc Trăng khẩn trương rà soát, huy động toàn bộ nguồn cát của địa phương để thực hiện Dự án thành phần 4 và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ trường hợp để thiếu nguồn vật liệu đắp.

Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương nghiên cứu phương án khai thác cát tại một số cồn cát trên sông để phục vụ các dự án trọng điểm trong khu vực, đặc biệt là các cồn cát chưa có người dân sinh sống.