Hội nghị trực tuyến toàn quốc Tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của ngành Thanh tra diễn ra sáng ngày 28/12.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhận định, trong bối cảnh đất nước có nhiều thách những nhưng cũng có những thuận lợi, với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, khắc phục nhiều khó khăn, vượt qua nhiều thách thức, nhờ đó kinh tế - xã hội phục hồi, ổn định và có chiều hướng tốt dần. Cụ thể, đã hoàn thành 15/15 chỉ tiêu chủ yếu được Trung ương, Quốc hội đặt ra; tốc độ tăng trưởng GDP cao nhất khu vực; những đột phá chiến lược được đẩy mạnh; nhiều chương trình trọng điểm quốc gia được hoàn thành, đưa vào sử dụng… Trong đó, có đóng góp hiệu quả, thiết thực của hệ thống thanh tra.  

5 điểm sáng riêng có của ngành Thanh tra

Đồng tình với những kết quả Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đã đạt được trong năm 2024, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh một số điểm sáng tích cực riêng có của ngành Thanh tra. Cụ thể:

Thứ nhất, toàn ngành Thanh tra đã tăng cường công tác thanh tra của hệ thống thanh tra nói chung và hệ thống thanh tra chuyên ngành nói riêng. Qua đó, đã đề cao được kỷ cương, kỷ luật, để việc chấp hành pháp luật trên quy mô toàn quốc được duy trì. Phát hiện được nhiều sai phạm, đề nghị xử lý, thu hồi được khối lượng tài sản lớn cho Nhà nước về giá trị tài chính và đất đai; chuyển cơ quan điều tra trên 200 vụ việc. Đây là kết quả rất tốt, góp phần quan trọng trong việc duy trì kỷ cương, kỷ luật của đất nước.

Toàn cảnh Hội nghị. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Thứ hai, thực hiện tốt chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Hệ thống thanh tra, đặc biệt là Thanh tra Chính phủ có đóng góp quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo.

Thứ ba, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đã đầu tư đáng kể cho việc hướng dẫn xây dựng thể chế, đặc biệt là các thể chế chuyên ngành, góp phần tạo ra hành lang pháp lý góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhấn mạnh: “Duy trì xây dựng nhà nước pháp quyền và duy trì quản trị đất nước phải bằng hệ thống pháp luật nên đẩy mạnh công tác thanh tra cũng phải trên cơ sở hệ thống pháp luật hoàn chỉnh thì công tác thanh tra mới hiệu quả”.

Thư tư, một điểm sáng tích cực và đặc thù của năm 2024 đó là Thanh tra Chính phủ cùng các cơ quan, bộ, ngành tháo gỡ khó khăn, phòng ngừa vi phạm. Cụ thể, chủ trương của Đảng đẩy mạnh công tác chống lãng phí bên cạnh công tác chống tham nhũng, tiêu cực. Thời gian vừa qua, Thanh tra Chính phủ cùng với các bộ, ngành dưới sự chỉ đạo của Chính phủ đã thực hiện được 2 việc, gồm: (1) Thực hiện được Kết luận số 77-KL/TW của Bộ Chính trị để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố…; (2) cùng với các bộ, ngành tháo gỡ khó khăn cho hàng trăm dự án năng lượng tái tạo bằng Nghị quyết của Chính phủ, khơi thông mạnh mẽ nguồn lực.

Thứ năm, làm tốt công tác tiếp dân, giải quyết KNTC và có nhiều đổi mới trong công tác tiếp dân như tiếp dân trực tuyến; tăng cường công tác tiếp dân và đề cao trách nhiệm việc tiếp dân của Thủ trưởng các đơn vị; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết KNTC… Chính vì vậy, khiếu kiện kéo dài giảm 23%, những vụ việc phức tạp phần lớn được giải quyết, những tồn đọng cũng còn nhưng không nhiều.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, Phó Thủ tướng Chính phủ đồng ý với những tồn tại đã nêu trong Báo cáo của Thanh tra Chính phủ, như: Xử lý thu hồi sau thanh tra chưa cao; xử lý chính sách còn chậm; tiếp dân, giải quyết KNTC dù là điểm sáng nhưng vẫn còn khiếu kiện đông người, còn việc tồn đọng phức tạp, kéo dài chưa được giải quyết…

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Chuẩn bị để vươn mình, cất cánh

Đồng tình với 5 giải pháp trong dự thảo Báo cáo, gồm: Tăng cường công tác thanh tra, đây là nhiệm vụ căn cốt; đẩy mạnh công tác tiếp dân, xử lý đơn thư - nội dung quan trọng; PCTN, lãng phí, tiêu cực; xây dựng thể chế; xây dựng ngành trong sạch, vững mạnh, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra tập trung vào một số nhiệm vụ toàn diện sau:

Một là, toàn hệ thống phải đổi mới mạnh hơn tư duy, xác định kỹ hơn chức năng nhiệm vụ của mình. Rất cần thiết thanh tra phải phát hiện sai phạm, tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm sai phạm để đảm bảo thực thi pháp luật thống nhất, nghiêm túc trên phạm vi toàn quốc; đồng thời qua công tác thanh tra phát hiện sơ hở về cơ chế chính sách, tham mưu để hoàn thiện chính sách, pháp luật.

Hai là, thanh tra nghiêm nhưng phải rất sát thực tế, phải phục vụ, hỗ trợ cho việc phát triển kinh tế xã hội, không trở thành lực cản của quá trình phát triển.

Ba là, nâng cao chất lượng công tác thanh tra, rà soát, khắc phục được những tồn tại về những kết luận thanh tra không thấu tình đạt lý.

“Như vậy, bên cạnh phát hiện sai phạm, phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, thanh tra có nhiều chức năng khác và tất cả các chức năng phải được đầu tư như nhau, thực hiện hiệu quả. Mục tiêu cao nhất của thanh tra là duy trì kỷ cương phép nước, duy trì trật tự xã hội chứ không chỉ xử lý”, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nói.

Bốn là, về PCTNTC, Phó Thủ tướng đề nghị Thanh tra Chính phủ hướng dẫn cho cơ sở trên toàn quốc về một số nội dung cụ thể, như: Như thế nào là lãng phí, như thế nào phải xử lý… Ông đề nghị trong chương trình thanh tra năm 2025, Thanh tra Chính phủ triển khai một cuộc thanh tra về lãng phí như một án lệ, từ đó tổng kết và phổ biến, hướng dẫn chung trên toàn hệ thống.

Mặt khác, là cơ quan tham mưu cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cho Đảng, Chính phủ về việc kiểm tra kê khai tài sản, thu nhập, Thanh tra Chính phủ cần phải tổng kết, đánh giá để nhìn nhận công tác kê khai có thực chất và phục vụ đắc lực cho công tác PCTN không? Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nêu rõ.

Năm là, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một điểm sáng nhưng cũng còn những tồn tại. Đặc biệt, sắp tới sẽ diễn ra Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030 tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, do đó công tác giải quyết đơn thư còn phục vụ cho việc đánh giá nhân sự, lựa chọn những người có tâm, có đức, hiền tài cho Đại hội; đồng thời loại bỏ được mặt trái của đơn thư.

Sáu là, từ những sự việc vừa qua cần nhìn nhận một cách nghiêm túc, kỹ hơn về quản lý, giáo dục, kỷ cương, kỷ luật trong nội bộ, phòng ngừa sai phạm, tiêu cực xảy ra trong nội bộ. Nếu không nghiêm túc trong chuyện này thì nguy cơ xảy ra không phải một vài trường hợp. Phải quản lý, giáo dục phát hiện từ sớm để nhắc nhở; điều động những trường hợp có vấn đề… để xây dựng ngành.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Sắp xếp tinh gọn, lựa chọn cán bộ chất lượng

Một nội dung quan trọng được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình lưu ý, nhấn mạnh tại Hội nghị. Đó là hiện nay cả nước đang thực hiện Nghị quyết 18 về tổ chức sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; thanh tra là cơ quan không hợp nhất nhưng không có nghĩa là thanh tra không làm gì.

Theo đó, Phó Thủ tướng nêu rõ 2 việc quan trọng để tổ chức bộ máy thanh tra hiệu lực, hiệu quả, gồm: Sắp xếp bộ máy tinh gọn; lựa chọn cán bộ chất lượng trong hệ thống thanh tra vì bộ máy có tinh gọn, khoa học nhưng con người không chất lượng thì không phát huy được tác dụng.

“Đây là 2 nhiệm vụ căn cơ trong việc thực hiện Nghị quyết 18. Thanh tra phải đặt ra việc tinh gọn nội bộ theo đúng chỉ đạo của Trung ương, của Bộ Chính trị. Theo Đề án, Thanh tra Chính phủ giảm 3 đầu mối tương đương 16%. Nhưng trong bối cảnh chất lượng thanh tra ở cơ sở chưa cao, liệu nhân cơ hội này chúng ta có nên tổ chức lực lượng, tổ chức bộ máy thanh tra để đạt hiệu lực, hiệu quả”, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đặt vấn đề.

Đặc biệt, chủ trương thời gian tới, Chính phủ sẽ phân cấp, phân quyền cho địa phương rất mạnh mẽ, quy mô dự dự địa phương phê duyệt rất cao. Tuy nhiên Phó Thủ tướng cho rằng, nếu giao địa phương mà không làm tốt công tác thanh tra thì nguy cơ xảy ra sai phạm rất cao. Do đó, ông đề nghị Thanh tra Chính phủ xem đây là “điểm rơi” thích hợp để nghiên cứu một cách bài bản, khoa học, đề xuất cấp có thẩm quyền tổ chức lại bộ máy thanh tra, đảm bảo hiệu lực hiệu quả.

Về công tác cán bộ, Trung ương giao trách nhiệm cho cấp ủy đảng, lãnh đạo đặc biệt là người đứng đầu cơ quan chịu trách nhiệm về đánh giá và sàng lọc cán bộ. Đây là dịp để thanh tra đánh giá cán bộ cho đúng, giữ lại đội ngũ thanh tra những cán bộ có tâm, có đức, có năng lực.

Các đại biểu dự Hội nghị. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Năm 2025 là năm đánh dấu nhiều cột mốc quan trọng và là năm bản lề để thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm tiếp theo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ tin tưởng rằng với bề dày truyền thống tốt đẹp và sự nỗ lực, cố gắng, tận tụy, trong năm 2025 và thời gian tới, toàn ngành Thanh tra sẽ tiếp tục phát huy và hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân đã tin tưởng, giao, đóng góp xứng đáng cho công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, góp phần tích cực để đưa đất nước ta vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, phát triển hùng cường và thịnh vượng.

Thay mặt lãnh đạo Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong tiếp thu toàn bộ ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ và cụ thể hóa vào chương trình, kế hoạch công tác của ngành Thanh tra năm 2025.

“Ngành Thanh tra xin hứa với Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ sẽ tiếp tục đoàn kết, thống nhất, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, khắc phục mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Ban Chỉ đạo, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao”, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong khẳng định./.