Ông Đoàn Hồng Phong, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ trình bày Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024. Ảnh: Nam Anh

Thụ lý điều tra hàng nghìn vụ án, bị can phạm tội về tham nhũng

Năm 2024, cùng với sự phối hợp của các cơ quan Thanh tra, Kiểm tra, Nội chính, Quân đội, Viện kiểm sát, Tòa án, Tư pháp, Kiểm toán và Ban Chỉ đạo Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh, lực lượng Công an nhân dân thụ lý điều tra hàng nghìn vụ án, bị can phạm tội về tham nhũng.

Tổng số tài sản thiệt hại trong các vụ án liên quan đến tham nhũng đang được thụ lý, điều tra là gần 4,8 nghìn tỷ đồng, gần 48 nghìn m² đất, gần 140 ha đất; đã thu hồi gần 700 tỷ đồng, gần 17 nghìn m² đất và gần 1.000 ha đất; tạm giữ, kê biên, phong tỏa, ngăn chặn giao dịch gần 1,2 nghìn tỷ đồng và nhiều bất động sản, tài sản có giá trị khác; 97 miếng kim loại màu vàng, gần 700 nghìn USD; gần 2 triệu USD; 534 cây vàng SJC; gần 1,5 nghìn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các loại; 65 xe ô tô, mô tô các loại; gần 14,3 nghìn m² đất và 13 sổ tiết kiệm (tổng trị giá gần 1,2 nghìn tỷ đồng).

Quang cảnh tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng ngày 26/11. Ảnh: Nam Anh

Riêng vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn đã kê biên, thu giữ gần 320 tỷ đồng; gần 2 triệu USD; 534 cây vàng SJC; gần 1,5 nghìn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các loại);

Hiện đã kết thúc điều tra, đề nghị truy tố gần 900 vụ án/gần 2,7 nghìn bị can_­­; tạm đình chỉ điều tra 45 vụ án/21 bị can; đình chỉ điều tra 09 vụ án/11 bị can; thay đổi tội danh, tách/nhập 21 vụ án/37 bị can; chuyển điều tra theo thẩm quyền 04 vụ án/06 bị can; hiện đang điều tra hơn 600 vụ án/hơn 1,1 nghìn bị can.

Bên cạnh kết quả của lực lượng Công an nhân dân, kết quả điều tra, xử lý tội phạm tham nhũng của các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng (theo Văn bản số 4205/BQP-TTr ngày 04/10/2024 của Bộ Quốc phòng) cho thấy: Cơ quan Điều tra hình sự đã tiếp nhận, giải quyết tổng số 20 tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

Theo đó, các cơ quan này đã giải quyết 12 vụ (khởi tố điều tra 06 vụ; kết luận, ra quyết định không khởi tố vụ án 05 vụ; tạm đình chỉ giải quyết nguồn tin về tội phạm 01 vụ; đang giải quyết 08 vụ); điều tra 23 vụ án/70 bị can (đã kết thúc điều tra đề nghị truy tố 11 vụ án/57 bị can; tạm đình chỉ điều tra 03 vụ án/03 bị can, đình chỉ điều tra 01 bị can; thay đổi tội danh (từ tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Tham ô tài sản” sang “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”) 04 vụ án/05 bị can; đang điều tra giải quyết 05 vụ án/04 bị can).

Tổng số tiền, tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt phát hiện được do tham nhũng: gần 92 tỷ đồng; kết quả thu hồi: hơn 44,2 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án tham nhũng của Viện kiểm sát Nhân dân các cấp cho thấy:

Viện kiểm sát các cấp đã thụ lý thực hành quyền công tố và kiểm sát giải quyết gần 2 nghìn tin. Cơ quan điều tra đã giải quyết: gần 900 tin. Hiện đang xác minh hơn 200 tin. Viện kiểm sát các cấp thụ lý thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra gần 2 nghìn vụ/ hơn 5,5 nghìn bị can liên quan đến các vụ án tham nhũng, chức vụ.

Bên cạnh đó, Tòa án Nhân dân các cấp giải quyết theo thủ tục sơ thẩm gần 1,2 nghìn vụ / trên 3,2 nghìn bị cáo về các tội phạm tham nhũng; đã giải quyết gần 1,1 nghìn vụ/ gần 3 nghìn bị cáo; trong đó xét xử 917 vụ/ hơn 2,4 nghìn bị cáo về các tội tham nhũng.

Công tác thi hành án dân sự cho thấy kết quả thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế gần 12,9 nghìn việc, có điều kiện thi hành gần 11 nghìn việc. Đã thi hành xong hơn 9,2 nghìn việc; phải thi hành trên 105 nghìn tỷ đồng, có điều kiện thi hành gần 39 nghìn tỷ đồng, đã thi hành xong trên 22 nghìn tỷ đồng.

Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh: "Năm 2024, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) thường xuyên được lãnh đạo Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo, nhất là Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan có chức năng PCTNTC đã tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, với quyết tâm chính trị rất cao, đạt nhiều kết quả quan trọng, để lại dấu ấn tốt, lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế".

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế như việc khắc phục những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật còn chậm so với yêu cầu thực tiễn đặt ra. Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được triển khai thực hiện toàn diện. Tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, không dám làm chậm được khắc phục. Việc truy bắt đối tượng bỏ trốn ra nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn; Giá trị tài sản phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, tiêu cực còn tồn đọng lớn.

Về phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2025, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo và các nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về PCTNTC. Nâng cao trách nhiệm, vai trò của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, kiên quyết chấn chỉnh, xử lý tình trạng làm việc cầm chừng, né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm trong cán bộ, đảng viên.

Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế về PCTNTC, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực. Giải quyết kịp thời các tố cáo, kiến nghị, phản ánh về tham nhũng, tiêu cực liên quan đến nhân sự đại hội đảng bộ các cấp. Đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Cùng với đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác PCTNTC ở địa phương, cơ sở, khắc phục tệ “tham nhũng vặt” và tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga. Ảnh: Quochoi.vn

Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phát hiện, xử lý tội phạm về tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng

Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cơ bản tán thành với Báo cáo của Chính phủ đánh giá về tình hình tham nhũng. Đồng thời, Ủy ban Tư pháp nhận thấy, trong năm 2024, công tác PCTNTC tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt và hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương; nhiều chính sách, quy định mới về PCTNTC được ban hành, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc.

Tuy nhiên, tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, nổi lên là các sai phạm lớn ở một số lĩnh vực như: Quy hoạch, xây dựng, năng lượng, đấu thầu, quản lý tài sản công, quản lý, sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên, khoáng sản... Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn còn diễn ra.

Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật; thực hiện nghiêm quy định về kiểm soát quyền lực, PCTNTC trong công tác xây dựng pháp luật.

Khẩn trương nghiên cứu, khắc phục những vướng mắc, bất cập trong các quy định của pháp luật về PCTN, về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, về xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử theo yêu cầu tại các văn kiện, nghị quyết của Đảng.

Cùng với đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, xây dựng, đấu thầu, quản lý tài sản công, quản lý tài nguyên, khoáng sản...

Nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác phát hiện, xử lý tội phạm về tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng; tập trung chỉ đạo khắc phục những bất cập trong công tác giám định, định giá tài sản.

Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, có kỷ cương, kỷ luật, năng lực, phẩm chất đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Quan tâm đến các giải pháp chấn chỉnh, xử lý tình trạng làm việc cầm chừng, né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm trong cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp./.