Ngày 04/10/1945, lần đầu tiên cuộc họp Hội đồng Chính phủ đã đưa ra vấn đề thành lập tổ chức Thanh tra.
Sau một thời gian chuẩn bị, ngày 23/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 64-SL thành lập Ban Thanh tra Đặc biệt với nhiệm vụ là thường xuyên nghiên cứu và giải quyết các đơn, thư khiếu nại và phản ánh của các tầng lớp nhân dân từ khắp các địa phương gửi lên Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đây chính là tổ chức tiền thân của Thanh tra Chính phủ sau này và ngày 23/11 trở thành Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam.
Vào tháng 12/1949, Hội đồng Chính phủ bàn bạc, thống nhất, ra nghị quyết giải thể Ban Thanh tra Đặc biệt và thành lập Ban Thanh tra Chính phủ, cử các thành viên vào Ban này.
Ngày 18/12/1949, tại thôn Lập Binh, xã Bình Yên, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 138 B-SL thành lập Ban Thanh tra Chính phủ và cụ Hồ Tùng Mậu được cử làm Tổng Thanh tra.
Theo tài liệu do Ban quản lý Khu di tích lịch sử và sinh thái Tân Trào thuộc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Tuyên Quang, những ngày đầu thành lập, nơi ở và làm việc của Ban Thanh tra Chính phủ là nhà đất, gồm 3 gian được ngăn bằng phên nứa, các phòng làm việc, đồ đạc được sử dụng từ các nguyên vật liệu đơn giản, sẵn có của địa phương như tre, nứa, gỗ, lá cọ.
Căn cứ cách mạng này nằm trong quần thể khu làm việc của Văn phòng Chủ tịch phủ - Thủ tướng phủ.
Lịch sử phát triển ngành Thanh tra ghi nhận, tại đây, dưới sự lãnh đạo của Hội đồng Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Thanh tra Chính phủ đã vượt qua khó khăn, đẩy mạnh hoạt động thanh tra, chỉ đạo công tác thanh tra ở các Bộ, các địa phương và đưa công tác thanh tra đi vào nền nếp, thường xuyên và có tác dụng to lớn trong đời sống mọi mặt của đất nước.
Trước sự tác động của thiên nhiên qua thời gian dài, một số hạng mục của di tích đã biến đổi, xuống cấp, để xử lý tình trạng này, UBND tỉnh Tuyên Quang đã quy hoạch Di tích Ban Thanh tra Chính phủ trong quần thể di tích Văn phòng Chủ tịch phủ, Thủ tướng phủ và xây dựng bia đá ghi lại thông tin tại vị trí Di tích.
|
|
Di tích Ban Thanh tra Chính phủ tại xã Bình Yên, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: Nguyễn Đức Thuận |
Vào tháng 10/2020, chuẩn bị kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam (23/11/1945 – 23/11/2020), để giáo dục truyền thống cách mạng, lòng tự hào dân tộc cho cán bộ, Đảng viên, đặc biệt là thế hệ trẻ, đồng thời thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, Thanh tra Chính phủ đã khởi công xây dựng, tu bổ Di tích Ban Thanh tra Chính phủ thuộc quần thể di tích Văn phòng Chủ tịch phủ - Thủ tướng phủ tại thôn Lập Bình, xã Bình Yên với sự đồng lòng của đông đảo công chức, viên chức, người lao động ngành Thanh tra trên cả nước.
Dưới sự giám sát chặt chẽ của Ban Quản lý các dự án Đầu tư xây dựng thuộc Văn phòng Thanh tra Chính phủ; sự giúp đỡ tích cực của Ban Quản lý Khu di tích lịch sử và sinh thái Tân Trào, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tuyên Quang, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và nhân dân địa phương, các nhà thầu đã tập trung cao độ để tổ chức thi công đảm bảo chất lượng, tiến độ, an toàn.
Tháng 1/2021, công trình Di tích Ban Thanh tra Chính phủ đã hoàn thành đúng tiến độ thi công đề ra, đủ điều kiện để nghiệm thu bàn giao đưa vào sử dụng.
Tại Lễ khánh thành, lãnh đạo Thanh tra Chính phủ khẳng định, việc khôi phục, xây dựng Di tích Ban Thanh tra Chính phủ là hoạt động có ý nghĩa lịch sử, thể hiện truyền thống uống nước, nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam nói chung và ngành Thanh tra nói riêng.
Đồng thời, công trình sẽ là địa chỉ đỏ để tổ chức các hoạt động về nguồn và các sự kiện quan trọng nhằm giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng, ý thức tự lực tự cường, lòng yêu quê hương đất nước và tự hào với truyền thống vẻ vang của ngành Thanh tra.
Tại Lễ bàn giao công trình Di tích Ban Thanh tra Chính phủ cho địa phương quản lý, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong đã gửi lời cảm ơn Đảng bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh Tuyên Quang đã giúp đỡ, tạo điều kiện để Thanh tra Chính phủ hoàn thành công trình nhiều ý nghĩa này.
|
|
Công đoàn Thanh tra Chính phủ tổ chức về nguồn dịp 8/3/2024. Ảnh: K.Dung |
Từ khi công trình Di tích Ban Thanh tra Chính phủ đưa vào sử dụng, các cán bộ Thanh tra tỉnh Tuyên Quang rất tự hào được làm cầu nối, cung cấp thông tin tới không chỉ trong Ngành mà còn tới cả đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, nhân dân mọi miền Tổ quốc mỗi khi về thăm Khu di tích lịch sử Tân Trào.
Trường Cán bộ Thanh tra, Công đoàn, Đoàn Thanh niên Thanh tra Chính phủ, Thanh tra nhiều tỉnh, thành phố đã tổ chức đoàn về nguồn tại Di tích này.
Khi cùng các Đoàn viên ôn lại truyền thống cách mạng của dân tộc, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực Trương Khánh Hải (nguyên Bí thư Đoàn Thanh niên Thanh tra Chính phủ) từng khẳng định, hoạt động về nguồn tại Di tích Ban Thanh tra Chính phủ có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi qua đây sẽ giúp các đoàn viên, thanh niên, thế hệ trẻ của Thanh tra Chính phủ thấy được sức mạnh đoàn kết, truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc và góp phần tạo khí thế và tiếp lửa cho thế hệ trẻ là công chức, viên chức, người lao động của Thanh tra Chính phủ quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Ông Nguyễn Mạnh Hường, Chủ tịch Công đoàn Thanh tra Chính phủ, Cục trưởng Cục II chia sẻ cảm nhận trong những lần dẫn đoàn cán bộ “về nguồn”, về với Di tích Ban Thanh tra Chính phủ: “Là thế hệ cán bộ, công chức đang công tác tại Thanh tra Chính phủ cũng như ngành Thanh tra, chúng tôi cảm thấy vô cùng biết ơn các thế hệ cán bộ, lãnh đạo ngành Thanh tra đã đặt những nền móng đầu tiên cho Ngành cũng như các thế hệ cán bộ đã xây dựng và duy trì phát triển ngành Thanh tra từ khi thành lập cho đến nay. Mỗi lần về nơi đây là một lần chúng tôi được sinh hoạt chính trị sâu sắc. Chúng tôi cảm thấy quý trọng hơn những đóng góp của các thế hệ cán bộ, lãnh đạo vào sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc và phát triển đất nước trong nhiều giai đoạn cho đến nay. Đứng trước thời khắc lịch sử - khi đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới, mỗi cán bộ, công chức ngành Thanh tra chúng tôi nguyện nỗ lực hết mình trong công tác để cống hiến, góp sức để viết tiếp chặng đường mới của ngành Thanh tra cũng như đất nước trong kỷ nguyên mới./