Theo tinh thần đó, Chánh Thanh tra tỉnh Tuyên Quang đã yêu cầu công chức ngành thanh tra của tỉnh chấp hành đúng quy định pháp luật về thanh tra và Nghị quyết số 76 của Thanh tra Chính phủ về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra và việc phát hiện, xử lý vi phạm qua thanh tra.
Thời gian qua, công tác thanh tra có nhiều khó khăn, thách thức và cả những tồn tại, hạn chế cần phải được khắc phục, bao gồm việc phát hiện, kiến nghị chuyển vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra chậm, chưa kịp thời; có cuộc thanh tra gặp khó khăn trong việc làm rõ hậu quả, thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra.
Theo đánh giá của Thanh tra Chính phủ, nguyên nhân chủ yếu là do một số cơ quan thanh tra chưa quan tâm sát sao trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra; trình độ, năng lực, ý thức trách nhiệm của một số cán bộ, công chức thanh tra chưa đáp ứng yêu cầu; phối hợp giữa cơ quan thanh tra với cơ quan điều tra, viện kiểm sát trong phát hiện, chuyển giao vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự có lúc chưa chặt chẽ.
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, ngày 6/6/2023, Ban cán sự đảng Thanh tra Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 76-NQ/BCSĐ về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra và việc phát hiện, xử lý vi phạm qua thanh tra (viết tắt là Nghị quyết số 76).
Thanh tra tỉnh Tuyên Quang cho rằng, việc thực hiện Nghị quyết số 76 sẽ tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác thanh tra; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phát hiện, chuyển giao thông tin, kiến nghị chuyển vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang cơ quan điều tra; chuyển vụ việc vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên sang Ủy ban Kiểm tra của Đảng; góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong quản lý nhà nước.
Bên cạnh việc tổ chức triển khai nghiêm túc, kịp thời các Nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh trong công tác thanh tra, Thanh tra tỉnh cũng đã yêu cầu Chánh Thanh tra các sở, ban, ngành, huyện, thành phố và Trưởng các phòng của Thanh tra tỉnh triển khai phổ biến nội dung Nghị quyết số 76 đến công chức thuộc quyền quản lý; thường xuyên theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý vi phạm trong hoạt động thanh tra và thực hiện báo cáo kết quả thực hiện khi có yêu cầu.
Nhận thức được rằng, hoạt động thanh tra phải tuân thủ quy định của pháp luật, không được vi phạm những điều cấm trong hoạt động thanh tra và những điều đảng viên, công chức không được làm, nhất là không được nhận tiền, nhận quà, ăn uống, giao lưu dưới mọi hình thức với cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến nội dung, đối tượng thanh tra và quán triệt tinh thần thanh tra phải phát hiện, xử lý nghiêm sai phạm, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai và không chịu sức ép của bất kỳ cá nhân nào”, Chánh Thanh tra tỉnh Tuyên Quang yêu cầu công chức ngành thanh tra của tỉnh bên cạnh chấp hành đúng quy định của pháp luật về thanh tra, cần phải thực hiện nghiêm những nội dung sau:
Thứ nhất, trong giai đoạn chuẩn bị thanh tra: Các cơ quan thanh tra căn cứ kế hoạch thanh tra đã được phê duyệt và thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của cấp trên tiến hành thu thập thông tin, tài liệu để phục vụ cho việc ban hành quyết định thanh tra, xây dựng kế hoạch tiến hành thanh tra; trong đó, phải làm rõ nội dung, đối tượng, thời kỳ, thời hạn thanh tra, có trọng tâm, trọng điểm, tính khả thi; đồng thời dự kiến nhân sự Đoàn thanh tra là những người có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu của cuộc thanh tra.
Thứ hai, trong giai đoạn thanh tra: Đoàn thanh tra có trách nhiệm tiến hành thanh tra theo kế hoạch được phê duyệt và thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của cấp trên, không được bỏ lọt, bỏ sót nội dung, đối tượng, phạm vi thanh tra; tập trung thu thập, nghiên cứu thông tin, tài liệu, đánh giá việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của đối tượng thanh tra; yêu cầu đối tượng thanh tra báo cáo, giải trình; làm rõ hành vi vi phạm pháp luật, củng cố chứng cứ và lập biên bản ghi nhận các hành vi vi phạm pháp luật; trên cơ sở đó, kiến nghị ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Trường hợp phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm, Trưởng Đoàn thanh tra phải báo cáo người ra quyết định thanh tra xem xét, quyết định ngay việc chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật (không chờ đến khi kết thúc thanh tra, kết luận thanh tra); đồng thời, thông báo Viện Kiểm sát cùng cấp biết. Đối với vụ việc phức tạp, cơ quan thanh tra tổ chức cuộc họp với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát cùng cấp để phân tích, đánh giá hồ sơ, tài liệu, chứng cứ, thống nhất xác định dấu hiệu tội phạm trước khi chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra. Khi thấy cần thiết, Trưởng Đoàn thanh tra báo cáo người ra quyết định thanh tra áp dụng các biện pháp ngăn chặn để đối tượng thanh tra không có thời gian, cơ hội tiêu hủy chứng cứ, tẩu tán tiền, tài sản đã chiếm đoạt.
Trường hợp phát hiện tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước thì chuyển hồ sơ cho Ủy ban Kiểm tra cấp có thẩm quyền để kiểm tra, xử lý theo quy định của Đảng.
Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan thanh tra, người được giao nhiệm vụ giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra, thẩm định dự thảo kết luận thanh tra. Trường hợp phát hiện Đoàn thanh tra, thành viên Đoàn thanh tra vi phạm pháp luật hoặc bao che, bỏ lọt, bỏ sót, bỏ qua vi phạm của đối tượng thanh tra hoặc kiến nghị không đúng với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm thì báo cáo người đứng đầu cơ quan thanh tra hoặc người ra quyết định thanh tra xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.
Thứ ba, trong giai đoạn kết thúc thanh tra: Đoàn thanh tra báo cáo kết quả thanh tra, tham mưu người ra quyết định thanh tra ban hành kết luận thanh tra, kiến nghị xử lý chính xác, kịp thời, khách quan, đúng pháp luật, không được bao che, bỏ lọt, bỏ sót, bỏ qua bất kỳ hành vi vi phạm pháp luật nào của đối tượng thanh tra, nhất là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Từ đó, Thanh tra tỉnh Tuyên Quang đã đề ra một số giải pháp nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ trên, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra và việc phát hiện, xử lý vi phạm qua thanh tra./.