Nhiều doanh nghiệp công bố “hoãn” trả gốc, lãi trái phiếu
Tháng 2/2023, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã công bố danh sách 54 doanh nghiệp chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu.
Theo đó, từ những công bố thông tin bất thường và báo cáo theo yêu cầu từ ngày 16/9/2022 đến 31/1/2023, vừa qua, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã thông báo một danh sách gồm 54 tổ chức phát hành trái phiếu doanh nghiệp chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu.
Phần lớn trong số này là các doanh nghiệp có kinh doanh lĩnh vực bất động sản, năng lượng tái tạo như: Công ty Apec Land Huế, Công ty Đầu tư và dịch vụ Đất Xanh Miền Nam, Công ty BCG Energy, Công ty Điện mặt trời Trung Nam, Công ty Quốc tế Sơn Hà, Công ty Tập đoàn Alpha Seven…
7 cái tên có công bố thông tin bất thường là: Công ty Lâu Đài Trắng, Công ty Hưng Thịnh Incons, Công ty Đầu tư Hải Phát, Công ty Nova Final Solution, Công ty Xuất nhập khẩu An Giang, Công ty VKC Holdings và Công ty Kinh doanh Bất động sản VHC.
Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 6/2/2023, Công ty Xuất nhập khẩu An Giang đã công bố thông tin về việc chậm thanh toán lãi kỳ 5 của gói Trái phiếu mã AGMH2123001 có ngày đến hạn thanh toán là 9/2/2023.
Công ty Hưng Thịnh Icons cũng công bố thông tin bất thường về việc chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu HTNBH212200 có khối lượng phát hành là 300 tỷ đồng không thể thanh toán theo kế hoạch là ngày 3/1/2023 với lý do “tín dụng bị siết chặt”, thị trường vốn khác (như chứng khoán, trái phiếu) bị nhiều “tác động không tích cực, các chủ đầu tư không thu xếp kịp nguồn để thanh toán cho tổ chức phát hành dẫn đến nguồn tiền thanh toán cho trái chủ bị ảnh hưởng so với kế hoạch. Do mới thanh toán được 90 tỷ nên Hưng Thịnh Icons “hẹn” từ ngày 1 đến 10/3/2023 sẽ thanh toán 105 tỷ đồng và từ ngày 25 đến 31/3/2023 thanh toán tiếp 105 tỷ đồng.
Công ty Lâu Đài Trắng dự kiến ngày 5/1/2023 thanh toán mua lại trước hạn trái phiếu LDTCH2123001, khối lượng 240 tỷ đồng, phát hành ngày 22/11/2021 nhưng không thực hiện được và đã công bố thông tin lùi thời hạn thanh toán chậm nhất đến 28/2/2023.
Trước đó, ngày 29/9/2022, Công ty VKC Holdings cũng phát đi thông báo tạm hoãn thanh toán lô trái phiếu phát hành ngày 9/12/2021, đến hạn thanh toán ngày 9/9/2022 với lý do “nhận thấy nhiều sai phạm nghiêm trọng của HĐQT, Ban TGĐ tiền nhiệm trong việc quản lý tài chính và phát hành lô trái phiếu” và các sai phạm đã “làm thất thoát tài sản” dẫn đến “mất khả năng thanh toán đối với các chủ nợ”.
Phải đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư
Trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài chính, ngày 5/3/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế. Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày ký.
Khoản 3 Điều 34 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế đã quy định doanh nghiệp phát hành trái phiếu phải thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn và thực hiện các quyền kèm theo (nếu có) cho chủ sở hữu trái phiếu theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu.
Nghị định 08 bổ sung nội dung, đối với trái phiếu chào bán tại thị trường trong nước, trường hợp doanh nghiệp phát hành không thể thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu bằng đồng Việt Nam theo phương án phát hành đã công bố cho nhà đầu tư theo quy định tại Điều 17 Nghị định này, doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác.
Việc thanh toán này phải đảm bảo theo các nguyên tắc sau: (a) Tuân thủ quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan. Đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện thì còn phải tuân thủ quy định của pháp luật về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đó. (b) Phải được người sở hữu trái phiếu chấp thuận. (c) Doanh nghiệp phát hành phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của pháp luật.
Trước đó, Nghị định số 65/2022/NĐ-CP ngày 16/09/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP cũng đã quy định, doanh nghiệp không được thay đổi kỳ hạn của trái phiếu đã phát hành.
Tuy nhiên, Nghị định mới đã cho phép doanh nghiệp được thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu nhưng phải tuân thủ quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định này. Trường hợp kéo dài kỳ hạn của trái phiếu thì thời gian tối đa không quá 2 năm so với kỳ hạn tại phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư.
Đối với người sở hữu trái phiếu không chấp thuận thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu thì doanh nghiệp phát hành có trách nhiệm đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Nếu người sở hữu trái phiếu không chấp thuận phương án đàm phán thì doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với người sở hữu trái phiếu theo phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư (kể cả trường hợp việc thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu đã được người sở hữu trái phiếu đại diện từ 65% tổng số trái phiếu trở lên chấp thuận).
Một số quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân; thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt phát hành…sẽ ngưng hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/12/2023 theo quy định tại Nghị định mới này.