Theo Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao, Bộ Công an (A05), Trung tá Triệu Mạnh Tùng, tình hình tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đang gia tăng mạnh, trở thành vấn nạn, gây thiệt hại lớn về tài sản, bức xúc dư luận xã hội. Chỉ riêng 5 tháng đầu năm 2024 đã có 4.239 vụ lừa đảo qua mạng, tương đương với cả năm 2023.
“Tội phạm mạng đã trở thành một “nghề” để kiếm sống của một tập người nào đó. Mà đã là “nghề” thì người ta sẽ toàn tâm toàn ý 24/7 để tập trung cho việc lừa đảo”, ông Triệu Mạnh Tùng chia sẻ thêm. Lợi dụng tính ẩn danh, không biên giới của không gian mạng, đối tượng dễ dàng tiếp cận, tương tác người bị hại với nhiều vai qua mạng xã hội, ứng dụng OTT. Hoạt động có tổ chức, xuyên quốc gia, quy mô lớn theo mô hình “công ty” từ vài chục đến vài trăm đối tượng. Chúng hoạt động chuyên nghiệp, phân công vai trò, vị trí, chia thành nhiều giai đoạn của quá trình lừa đảo: Thu gom tài khoản, lừa đảo, chuyển tiền. Có những đối tượng chuyên nghiên cứu kịch bản, học việc từ 2-3 tháng chỉ tập trung vào các câu hỏi với những thuật ngữ chuyên ngành gần như chính xác.
Sau khi lừa được bị hại, có những nhóm chuyên xử lý dòng tiền và chúng luân chuyển dòng tiền cực nhanh. Có những nhóm sử dụng hàng trăm tài khoản và đều là tài khoản không chính chủ. Đó là lý do vì sao phải thực hiện Quyết định 2345.
Phó Cục trưởng khẳng định việc thực hiện Quyết định 2345 là vô cùng hữu ích. “Bây giờ cả tội phạm mua bán ma tuý cũng thanh toán trực tuyến nên nếu không làm thì bất kể loại hình tội phạm nào cũng có thể ẩn danh để chuyển tiền”.
Còn Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng cho biết: Tính đến 17h ngày 3/7, đã có 16,6 triệu tài khoản xác thực sinh trắc học thành công. Trong số này, có 10% tài khoản được hỗ trợ đăng ký sinh trắc học tại quầy. Riêng 4 ngân hàng thương mại nhà nước hỗ trợ đăng ký cả đêm tại quầy. Số tài khoản được làm sạch nói trên chứng minh rằng đa số người làm sinh trắc học không vướng mắc. Trong ngày đầu thực hiện giao dịch chuyển tiền, đã có sự ách tắc cục bộ, nhưng đến ngày 2/7 và 3/7 cơ bản giao dịch đã thông suốt.
Trước tình trạng lừa đảo trên không gian mạng ngày một phổ biến, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng cho rằng Quyết định 2345 là làm sạch dữ liệu, tránh tình trạng thuê, mượn tài khoản để lừa đảo. Nếu không làm việc này thì danh tiếng các ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng. Người làm công nghệ thông tin sẽ bị trả giá đầu tiên khi hệ thống an toàn bị xuyên thủng. Cho đến nay các vướng mắc khác đang tiếp tục được xử lý, cơ bản đến cuối tuần này sẽ xử lý xong.
Quyết định 2345 của Ngân hàng Nhà nước ra đời và có hiệu lực thời điểm này được coi là thời điểm chín muồi. Nếu như thời điểm 3 năm trước dù có muốn cũng không làm được, thậm chí có nhiều tiền cũng không thể làm được, bởi vì việc làm sạch dữ liệu tài khoản cần phải có sự hỗ trợ từ cơ sở dữ liệu hệ thống CCCD gắn chip của Bộ Công an.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước trong tháng 6, bình quân mỗi ngày có 2 triệu giao dịch liên ngân hàng, có giá trị trên 10 triệu đồng.Ngày 3/7, toàn hệ thống chuyển tiền liên ngân hàng là 23 triệu giao dịch, trong đó có 1,9 giao dịch trên 10 triệu đồng. Gần như không có bất kể ách tắc lớn nào trong giao dịch chuyển tiền. Giao dịch trên 10 triệu đồng chỉ chiếm 8%./.