Ông Hồ Văn Mười, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông. Ảnh: Báo Đắk Nông

Nhiều chuyển biến trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo

Thời gian qua, Đắk Nông đã chú trọng nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; tăng cường hoạt động quản lý nhà nước và thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo của các cơ quan, đơn vị.

09 tháng đầu năm, Đắk Nông triển khai 07 cuộc thanh tra trách nhiệm việc thực hiện các quy định pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo tại 09 đơn vị.

Trong đó, Thanh tra tỉnh thực hiện 02 cuộc tại 01 huyện và 01 sở; Thanh tra các huyện, thành phố thực hiện 05 cuộc thanh tra tại 07 xã, phường, thị trấn, phòng, ban chuyên môn; đã ban hành 02 kết luận thanh tra đối với 04 đơn vị, qua đó kiến nghị kiểm điểm 06 cá nhân.

Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh Đắk Nông có nhiều chuyển biến tích cực. Ảnh: Báo Đắk Nông

Chính nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy và chính quyền, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến.

Dưới sự chỉ đạo của các cơ quan Trung ương và Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đắk Nông đã cơ bản thực hiện tốt công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; đã thụ lý 100% số vụ việc đủ điều kiện thụ lý giải quyết.

Tỷ lệ các vụ việc khiếu nại, tố cáo lần hai thấp; lãnh đạo UBND tỉnh và một số huyện, thành phố đã thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân, qua đó đã hạn chế đơn thư kéo dài, vượt cấp.

Cũng trong thời gian này, các cấp, các ngành trong tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. So với cùng kỳ năm 2023, số lượt tiếp công dân giảm 183 lượt (9,6%), giảm 360 người (13,3%); số đơn thư tiếp nhận tăng 389 đơn (12,7%); số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giảm 10 vụ việc (20%).

Tình hình khiếu nại, tố cáo còn phức tạp

Nội dung các vụ việc tập trung trong lĩnh vực đất đai, liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất để thực hiện các công trình, dự án; khiếu nại việc xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai, giao thông đường bộ.

Đáng chú ý, số vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền tăng 303 vụ. Nội dung tố cáo chủ yếu liên quan đến vi phạm trong quản lý đất đai, tài chính, ngân sách, việc thực hiện chính sách xã hội; còn tình trạng công dân gửi đơn thư trùng nội dung đến nhiều nơi, nhiều cấp; có vụ việc đã được các cấp, các ngành giải quyết hết thẩm quyền, đảm bảo đúng pháp luật nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu nại, tố cáo.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình hình khiếu nại, tố cáo thời gian qua tại Đắk Nông. Các nguyên nhân chủ quan được nhận định là: Nhiều dự án phải thu hồi đất nhưng chậm trễ trong việc bố trí tái định cư hoặc chưa bố trí quỹ đất để tái định cư trước khi thu hồi.

Chính quyền địa phương ở một số nơi chưa làm tốt công tác tiếp công dân; chưa xử lý, giải quyết kịp thời đơn thư mới phát sinh; thiếu quyết liệt trong xử lý tình trạng chiếm đất tại các dự án nông, lâm nghiệp.

Một số vụ việc kiến nghị đông người, kéo dài, đã được kiểm tra, rà soát và có các giải pháp để giải quyết, tuy nhiên, các cơ quan, đơn vị, địa phương được giao nhiệm vụ chậm thực hiện, nên đến nay chưa giải quyết dứt điểm.

Về nguyên nhân khách quan, Thanh tra tỉnh Đắk Nông nhân định: Do ảnh hưởng từ việc xây dựng các công trình gây sạt lở đất, ngập úng, ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân. Việc bố trí đất tái định cư có vị trí tương đồng với đất bị thu hồi còn gặp khó khăn, pháp luật không cho phép trả tiền thay cho bố trí đất tái định cư.

Trong khi đó, người dân có tâm lý so sánh giá trị thị trường của đất tái định cư với giá trị đất bị thu hồi. Bên cạnh đó, nhận thức của một bộ phận người dân về chính sách, pháp luật, nhất là pháp luật về đất đai, quản lý bảo vệ rừng, khiếu nại, tố cáo còn hạn chế, dẫn đến phát sinh đơn thư.

Mặc dù công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh Đắk Nông trong thời gian qua đạt được những kết quả nhất định, nhưng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế chưa được khắc phục triệt để.

Cụ thể: Việc theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, giải quyết của các cấp, các ngành chưa thực sự sâu sát nên sau khi tiếp công dân hiệu quả thực hiện còn chưa cao.
Còn tình trạng trong xử lý đơn, một số cơ quan, đơn vị phân loại đơn, xác định thẩm quyền giải quyết chưa chính xác, dẫn đến việc hướng dẫn hoặc chuyển đơn không đúng. Đặc biệt với đơn không đủ điều kiện xử lý nhưng vẫn thực hiện chuyển đơn, làm tăng số đơn cũng như số vụ việc so với thực tế.

Một số nơi, người đứng đầu còn thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo xử lý, giải quyết, dẫn đến việc giải quyết một số vụ việc còn chậm, quá thời hạn quy định. Còn tình trạng chưa tuân thủ đúng trình tự, thủ tục trong giải quyết khiếu nại, tố cáo,…

Trong thời gian tới, trên địa bàn tỉnh tiếp tục triển khai xây dựng các công trình, nâng cấp cơ sở hạ tầng, triển khai một số dự án trọng điểm và xử lý các tồn tại trong quản lý đất đai.

Theo đó, tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh có thể tiếp tục phát sinh nhiều và phức tạp. Điển hình là việc giao đất cho các hộ dân chồng lấn lên đất quốc phòng trên địa bàn huyện Tuy Đức, việc bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất để xây dựng một số công trình công cộng trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa; xử lý việc lấn, chiếm đất được giao quản lý tại huyện Đắk R'lấp; các công trình thủy lợi, thủy điện làm ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân trên địa bàn huyện Krông Nô,...

Bên cạnh đó, năm 2024 là năm chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 nên có thể phát sinh đơn thư phản ánh, tố cáo liên quan đến công tác nhân sự.

Thanh tra các cấp tăng cường kiểm tra trách nhiệm

Trong thời gian tới, UBND tỉnh Đắk Nông yêu cầu Thủ trưởng các Sở, Ban, ngành; Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tiếp tục thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tập trung giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đông người, phức tạp, kéo dài; chú trọng giải quyết kịp thời, đúng pháp luật ngay từ cơ sở các vụ việc mới phát sinh, gắn với việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội.

Thanh tra các cấp tăng cường kiểm tra trách nhiệm. Qua đó, hướng dẫn, chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những tồn tại, hạn chế nhằm nâng cao trách nhiệm của Thủ trưởng các cơ quan nhà nước trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trong đó, chú trọng các địa bàn còn phát sinh nhiều đơn thư, còn nhiều hạn chế, tồn tại trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Các Sở, Ban, ngành và UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai; quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn.

Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành theo thẩm quyền, xử lý kịp thời các hành vi lấn chiếm, sang nhượng đất đai, chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng trái phép trên địa bàn.

Thực hiện tốt chế độ báo cáo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin; sử dụng và cập nhật kịp thời, đầy đủ thông tin, dữ liệu về công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.