Công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC được đặt lên hàng đầu

Theo lãnh đạo Thanh tra Thành phố Hà Nội, tiếp công dân và giải quyết KNTC là một trong những mặt công tác được đơn vị quan tâm hàng đầu, bộ máy làm công tác tiếp công dân thường xuyên được kiện toàn để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Tại các buổi tiếp công dân định kỳ, đột xuất của lãnh đạo UBND Thành phố, Thanh tra Thành phố luôn chủ động cử lãnh đạo cơ quan, thanh tra viên tham gia đẩy đủ các buổi tiếp. Đồng thời, thực hiện nghiêm việc tiếp công dân định kỳ, đột xuất tại cơ quan, thành lập bộ phận tiếp công dân trực tiếp và tiếp công dân thường xuyên theo quy định. Kết quả, từ năm 2016 đến năm 2021, Thanh tra Thành phố đã tiếp 3.930 lượt công dân, tiếp nhận và xử lý 6.910 đơn (khiếu nại 50 đơn; tố cáo 213 đơn; kiến nghị, phản ánh 1.626 đơn; đơn trùng, đơn không đủ điều kiện khác 5.021 đơn).

Đặc biệt, trong 05 năm qua, Thành phố Hà Nội tập trung triển khai giải phóng mặt bằng nhiều dự án mới, thực hiện chuyển đổi mô hình một số chợ, tiến hành công tác dồn điền, đổi thửa đất nông nghiệp và công tác quản lý, chỉnh trang đô thị… có liên quan đến quyền và lợi ích của một số công dân. Do đó, tình hình khiếu kiện của công dân còn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp. Thực tế, nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân qua công tác tiếp công dân chủ yếu liên quan đến lĩnh vực quản lý đất đai, việc xác định nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, phê duyệt phương án bồi thường giải phóng mặt bằng (chiếm tỷ lệ trên 70%), liên quan đến việc bán nhà theo Nghị định 61/NĐ-CP của Chính phủ (chiếm khoảng 8%), liên quan đến các chính sách lao động, thương binh, xã hội, chính sách đối với người có công, người nhiễm chất độc màu da cam (chiếm khoảng 7%) và các nội dung khác (chiếm tỷ lệ khoảng 15%).

Theo số liệu từ báo cáo việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết KNTC của Thanh tra Thành phố, trong 05 năm qua, Thanh tra Thành phố đã được UBND Thành phố giao xem xét, xác minh 2.250 đơn khiếu nại và rà soát báo cáo xác minh đơn khiếu nại của các sở, ngành trước khi trình UBND Thành phố ban hành quyết định giải quyết; tổ chức xác minh, báo cáo 966 đơn tố cáo. Qua đó, Thanh tra Thành phố đã tiến hành xác minh 2.250 đơn khiếu nại, có báo cáo và tham mưu văn bản giải quyết 2.200 vụ. Nhìn chung, các vụ việc được giải quyết đúng trình tự, thủ tục và đảm bảo thời hạn theo quy định. Trong đó, khiếu nại đúng là 115 vụ (chiếm 5,2%), khiếu nại đúng một phần 224 vụ (chiếm 10,1%) và khiếu nại sai là 1.861 vụ (chiếm 84,7%).

Về công tác giải quyết tố cáo, trong giai đoạn 2016 - 2021, Thanh tra Thành phố đã tiến hành xác minh 966 đơn tố cáo, có báo cáo và tham mưu văn bản giải quyết 943 đơn tố cáo. Ngoài ra, có 146 vụ việc do công dân khiếu nại không thành, không đồng ý với kết quả giải quyết nên đã có đơn tố cáo người xác minh, giải quyết khiếu nại. Trong đó, tố cáo đúng là 102 vụ (chiếm 10,8%), tố cáo đúng một phần 123 vụ (chiếm 13,1%) và tố cáo sai là 718 vụ (chiếm 76,1%).

Khi gặp các vụ việc phức tạp, đông người, nhất là khiếu nại đông người về thu hồi đất, các vụ việc tố cáo có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Thành phố đã chủ động xin ý kiến tham mưu của UBND Thành phố và đưa vào các Kế hoạch của Thanh tra Chính phủ để tập trung chỉ đạo, giải quyết.

Mặc dù tình hình KNTC vẫn còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp, nhưng Thanh tra Thành phố đã kịp thời củng cố và kiện toàn bộ máy tiếp công dân, giải quyết KNTC, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các ngành nên đã giữ vững an ninh trật tự xã hội, hạn chế để xảy ra tình trạng khiếu kiện vượt cấp, phục vụ tốt nhất cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng diễn ra tại Hà Nội. Triển khai nghiêm túc và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết KNTC phục vụ cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Qua giải quyết KNTC, Thanh tra Thành phố đã kịp thời phát hiện, xử lý những sai phạm liên quan đến công tác quản lý đất đai, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của công dân, góp phần ổn định tình hình và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên địa bàn Thành phố. Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như việc phân loại, xử lý đơn đôi khi vẫn chưa chính xác, một số vụ KNTC giải quyết còn quá hạn, việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, quyết định xử lý tố cáo chưa được thực hiện kịp thời…

Bên cạnh đó, luôn đặt công tác tiếp công dân và giải quyết KNTC là nhiệm vụ trọng tâm, Thanh tra Thành phố Hà Nội đã chủ động tham mưu, đề xuất với Chủ tịch UBND Thành phố một số giải pháp quan trọng để chấn chỉnh, tăng cường công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư KNTC với phương châm phát huy vai trò của người đứng đầu chính quyền, cơ quan, tổ chức, đơn vị có trách nhiệm, thẩm quyền; chủ động nắm chắc diễn biến các vụ việc KNTC để xử lý, giải quyết ngay từ cơ sở. 

Giải pháp nâng cao hiệu quả tiếp công dân, giải quyết KNTC

Quán triệt quan điểm chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố là cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, các cấp, các ngành phải nỗ lực hơn nữa trong công tác tiếp dân, giải quyết KNTC, quan tâm giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng và kịp thời giải quyết các vụ việc mới phát sinh, không để công dân bức xúc kéo đi KNTC đông người, vượt cấp, không để kẻ xấu lợi dụng, kích động gây rối, ngành Thanh tra Thành phố đã đề nghị Ban Chỉ đạo Chỉ thị số 15-CT/TU, Nghị quyết số 15-NQ/TU của các quận, huyện, thị ủy xây dựng kế hoạch cụ thể, có lộ trình, giải pháp, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm cho việc giải quyết các vụ việc khiếu kiện phức tạp, tồn đọng, những vấn đề dân sinh bức xúc và các vụ việc Ban Chỉ đạo Chỉ thị số 15-CT/TU, Nghị quyết số 15-NQ/TU Thành ủy theo dõi, trọng tâm là 10 vụ việc khiếu kiện đông người tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh trật tự; 41 vụ việc khiếu kiện kéo dài, còn tồn đọng. Định kỳ họp kiểm điểm, đánh giá nghiêm túc tiến độ, kết quả giải quyết các vụ việc đã thống kê; đồng thời đánh giá tình hình các vụ việc khiếu kiện mới phát sinh để xem xét bổ sung.

Qua thực tiễn công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC trên địa bàn thành phố thời gian qua, Thanh tra Thành phố đã đưa ra một số giải pháp để nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân và giải quyết KNTC cụ thể như sau:

Một là, về thể chế, Thanh tra Thành phố sẽ tiếp tục tham mưu UBND Thành phố chỉ đạo rà soát, kiện toàn bộ máy tổ chức của các cơ quan thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, tham mưu giải quyết KNTC đảm bảo hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn. Tham mưu, đóng góp ý kiến tổng kết, đánh giá toàn diện việc thực hiện Luật Thanh tra năm 2010 để xem xét, thể chế hóa trong quá trình dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Thanh tra. Đồng thời, tham mưu UBND Thành phố tăng cường tuyên truyền và tổ chức thực hiện Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, các Chỉ thị của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị định của Chính phủ, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết KNTC bằng nhiều hình thức phù hợp.

Hai là, Thanh tra Thành phố sẽ tiếp tục tham mưu Thành ủy, HĐND và UBND Thành phố tổ chức thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của các cơ quan Trung ương; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, trước hết là tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, quản lý điều hành của chính quyền các cấp. Các cấp ủy đảng có nghị quyết lãnh đạo công tác giải quyết KNTC, các cấp chính quyền có kế hoạch thực hiện nhiệm vụ giải quyết KNTC, phân công trách nhiệm rõ ràng, cụ thể để chỉ đạo giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ việc. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo việc thực hiện nhiệm vụ giải quyết KNTC thuộc thẩm quyền. Trong quá trình giải quyết cần xác minh khách quan, đúng pháp luật, làm rõ nguyên nhân phát sinh, kết luận rõ đúng, sai, đề ra phương án giải quyết phù hợp, có lý, có tình. Qua đó, phối hợp với các sở ngành, UBND quận, huyện, thị xã tiến hành kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài; việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, quyết định xử lý tố cáo trên địa bàn Thành phố, nhất là các vụ việc theo Nghị quyết số 22/2009/NQ-HĐND của HĐND Thành phố, Kế hoạch số 2100/KH-TTCP và Kế hoạch số 363/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ, Chỉ thị số 15-CT/TU của Thành ủy, Nghị quyết số 15-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy...

Ba là, các đơn vị cũng cần thường xuyên củng cố, kiện toàn công tác tiếp công dân, thực hiện nghiêm túc chế độ tiếp công dân, bố trí cán bộ có đủ năng lực, trình độ, kinh nghiệm, phẩm chất đạo đức đảm nhiệm công tác tiếp công dân. Đối với những vụ việc phức tạp, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền phải trực tiếp tiếp công dân, đối thoại với công dân và chỉ đạo giải quyết. Khi xảy ra khiếu kiện đông người thì các cơ quan phải tăng cường sự phối hợp để tiếp, vận động công dân trở về từ địa phương, đồng thời, có kế hoạch giải quyết kịp thời, không để tái khiếu kiện, phức tạp tình hình.

Bốn là, tăng cường thanh tra trách nhiệm giải quyết KNTC đối với thủ trưởng và cán bộ, công chức có trách nhiệm, tập trung vào những nơi có nhiều vụ việc KNTC kéo dài, vượt cấp, đông người hoặc chất lượng giải quyết KNTC thấp, không chấp hành nghiêm túc sự chỉ đạo của cấp trên… để làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân, kiến nghị chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, yếu kém, xử lý công khai, nghiêm minh những cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật trong giải quyết KNTC, nhằm thiết lập trật tự, kỷ cương, tăng cường hiệu quả trong công tác này.

Năm là, tiếp tục thực hiện tuyên truyền Luật Tiếp dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành, trọng tâm là Luật Tố cáo năm 2018, gắn với việc thực hiện chế độ chính sách của Nhà nước về một số lĩnh vực thường phát sinh KNTC như đất đai, giải phóng mặt bằng; quản lý, sử dụng đất nông nghiệp; quy hoạch, xây dựng, quản lý nhà chung cư… tăng cường vận động, thuyết phục công dân chấp hành pháp luật và các quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Qua đó, giúp người dân hiểu và đồng thuận với chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Đối với các trường hợp lợi dụng quyền KNTC để kích động, gây rối thì phải tiến hành làm rõ, xử lý nghiêm minh theo pháp luật.

Sáu là, tiếp tục khắc phục các tồn tại, hạn chế đã nêu tại Kế hoạch số 61/KH-UBND ngày 08/3/2019 của UBND Thành phố, tăng cường công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực: Đất đai, đầu tư xây dựng, tài chính, ngân sách, chính sách xã hội. Qua đó, thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để công dân tham gia vào hoạt động quản lý nhà nước và thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ của công dân.

Bảy là, nâng cao chất lượng giải quyết các vụ việc KNTC, tăng cường tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết KNTC có hiệu lực pháp luật, quyết định xử lý tố cáo. Phấn đấu đạt tỷ lệ giải quyết trên 85% số vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền, tổ chức thực hiện trên 90% các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, quyết định xử lý tố cáo; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các đơn vị, chủ động nắm bắt tình hình, giải quyết dứt điểm các vụ việc KNTC nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng khiếu kiện đông người, phức tạp, phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp và các đoàn thể, các cơ quan nội chính trong công tác giải quyết KNTC. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giải thích ở cấp cơ sở, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tiếp công dân, xử lý đơn thư; thực hiện các văn bản chỉ đạo của Chính phủ và Thanh tra Chính phủ về rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ KNTC đông người, phức tạp, kéo dài. Qua đó, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự trị an trên địa bàn Thủ đô./.