Trong quý I/2023, tình hình KNTC trên địa bàn tỉnh Nam Định phát sinh tăng so với cùng kỳ năm 2022, trong đó tăng cả về số lượt công dân đến KNTC, số đơn thư tiếp nhận trong kỳ và số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền của các cấp, các ngành.

Nội dung KNTC, kiến nghị, phản ánh (KNPA) chủ yếu liên quan đến việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; tranh chấp đất đai; đề nghị, kiến nghị liên quan đến phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (GPMB); KMPA về những tồn tại trong dồn điền đổi thửa chưa được giải quyết dứt điểm; việc giải quyết chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng; tố cáo hành vi vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai... Cùng với đó, tiếp tục phát sinh một số vụ việc do xuất phát từ việc công dân KNTC không đạt mục đích nguyện vọng nên đã chuyển sang tố cáo người giải quyết vi phạm pháp luật trong việc xử lý, giải quyết đơn KNTC; bao che cho người bị tố cáo; kết luận nội dung tố cáo không tương xứng với hành vi vi phạm pháp luật...

Thành phố Nam Định. Ảnh minh hoạ

Về khiếu nại, trong 3 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh tiếp nhận 39 đơn khiếu nại, tập trung chủ yếu về các nội dung: Giải quyết tranh chấp đất đai, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) không đúng, thu hồi GCNQSDĐ đã cấp không đúng quy định, thu hồi đất GPMB… Qua phân loại có 14 vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính các cấp, đến nay đã giải quyết xong 07/14 vụ việc, còn 07 vụ đang xem xét, giải quyết (04 vụ đã xác minh xong, 03 vụ mới thụ lý), đạt 50%.

Về tố cáo, toàn tỉnh tiếp nhận 172 đơn tố cáo về nội dung liên quan đến việc lập hồ sơ để hưởng không đúng chính sách hỗ trợ đối với người có công với cách mạng; tố cáo người giải quyết KNTC vi phạm pháp luật; cán bộ thôn, xóm, xã vi phạm pháp luật đất đai, vi phạm về kinh tế,… Qua phân loại có 16 vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính các cấp, đến nay đã giải quyết xong 13/16 vụ việc, còn 03 vụ việc đang xem xét, giải quyết, đạt 81%. Qua giải quyết tố cáo kiến nghị thu hồi hơn 368 triệu đồng.

Qua việc tiếp nhận và xử lý đơn, thư có thế thấy nguyên nhân chủ quan là một số địa phương chưa tích cực chủ động trong thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý, giải quyết KNTC chưa được đề cao; vẫn còn tư tưởng né tránh; ngại đối thoại với người dân. Nhận thức pháp luật, kỹ năng chuyên môn của một bộ phận công chức làm công tác tiếp dân, phân loại, xử lý, giải quyết đơn KNTC còn chưa đáp ứng yêu cầu nên còn lúng túng trong phân loại, xử lý đơn và tham mưu giải quyết. Nhận thức của một số người KNTC, KNPA chưa đầy đủ,  còn có trường hợp bị lôi kéo, xúi giục tập trung đông người tại Trụ sở Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh để khiếu kiện, gây áp lực đối với các cơ quan nhà nước và lực lượng làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự.

Nguyên nhân khách quan là do một số chính sách pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích của người dân chưa được hoàn thiện, một số quy định chưa rõ ràng và chưa phù hợp với thực tiễn, nhất là trong lĩnh vực đất đai, bồi thường GPMB. Do đó, việc áp dụng chính sách đối với cùng một đối tượng nhưng tại các thời điểm khác nhau dẫn đến sự so sánh và là nguyên nhân phát sinh KNTC. Thực tiễn phát sinh rất nhiều vụ việc KNPA nhưng đến nay vẫn chưa có quy trình cụ thể để giải quyết loại vụ việc này, nên gây nhiều khó khăn, lúng túng, không thống nhất trong quá trình xử lý, giải quyết.

Bên cạnh đó, công tác tiếp công dân thường xuyên, định kỳ của các cấp, các ngành đã được thực hiện nghiêm túc theo quy định của Luật Tiếp công dân và Nghị định số 64/2014/NĐ-CP. Lãnh đạo UBND tỉnh cùng lãnh đạo một số sở, ngành tiếp dân định kỳ 01 ngày/01 tháng; lãnh đạo UBND huyện, thành phố tiếp dân định kỳ 02 ngày/01 tháng; lãnh đạo UBND xã, phường, thị trấn tiếp 01 ngày/tuần.

Tại các phiên tiếp dân định kỳ của UBND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh đã chỉ đạo và yêu cầu lãnh đạo UBND huyện, thành phố cùng lãnh đạo UBND tỉnh tiếp các đoàn khiếu, tố đông người, phức tạp, kéo dài của địa phương để lắng nghe, giải trình về nội dung công dân trình bày, đồng thời tiếp thu ý kiến chỉ đạo, kết luận của lãnh đạo UBND tỉnh để triển khai, thực hiện tại địa phương, đơn vị. Sau mỗi buổi tiếp công dân, UBND tỉnh, UBND các huyện, thành phố đều có văn bản thông báo kết luận, giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, địa phương, đơn vị để giải quyết từng vụ việc cụ thể, đồng thời thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc giải quyết, trả lời công dân theo quy định.

Trong quý I, toàn tỉnh đã tiếp 676 lượt công dân đến KNTC, KNPA tăng 3,2% so với cùng kỳ năm trước. Lãnh đạo các cấp, các ngành đã tiếp định kỳ 2.056 phiên, trong đó, số người được tiếp là 549 người tương ứng với 463 vụ việc; số đoàn đông người được tiếp là 12 đoàn, với 58 người. Qua các phiên tiếp công dân, các cấp, các ngành trong toàn tỉnh đã tiếp nhận 304 đơn KNTC, KNPA, tương ứng với 270 vụ việc.

Từ những kết quả đã đạt được, tỉnh Nam Định cũng đề ra nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là thực hiện tốt công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư KNTC thuộc thẩm quyền. Thẩm tra, xác minh và tham mưu hướng giải quyết các vụ việc được giao. Tập trung theo dõi, đôn đốc, cập nhật tiến độ giải quyết các vụ việc theo Công văn số 922/UBND-VP8 ngày 26/10/2021 của UBND tỉnh về tiếp tục giải quyết các vụ việc KNTC, KNPA trên địa bàn tỉnh; Công văn số 173/UBND-VP8 ngày 28/10/2021 của UBND tỉnh về tập trung giải quyết một số vụ việc KNTC tồn đọng./.