Từ đầu năm 2023, công tác tiếp công dân đã được thực hiện một cách nghiêm túc và định kỳ theo quy định của Luật Tiếp công dân và Nghị định số 64/2014/NĐ-CP. Tại các buổi tiếp dân định kỳ của UBND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh đã chỉ đạo và yêu cầu các cấp hành chính tỉnh tiếp đón các đoàn khiếu nại đông người và phức tạp để lắng nghe và giải trình về nội dung mà công dân trình bày. Đồng thời, bổ sung ý kiến chỉ đạo và kết luận từ lãnh đạo UBND tỉnh để triển khai tại các cấp hành chính cơ sở.

Sau mỗi buổi tiếp công dân, UBND tỉnh và các cấp hành chính tỉnh đã phát hành thông báo về kết luận và giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, sở, ngành và địa phương để giải quyết từng vụ việc KNTC. Cùng với đó, các cơ quan này đã thường xuyên theo dõi và đôn đốc việc giải quyết và trả lời công dân theo quy định.

Trong năm 2023, toàn tỉnh đã tiếp tổng cộng 3.137 lượt công dân đến KNTC, kiến nghị và phản ánh, giảm 2,6% so với cùng kỳ năm trước. Lãnh đạo các cơ quan hành chính tỉnh đã tiếp định kỳ 10.099 phiên, trong đó, đã tiếp tổng cộng 2.393 người và giải quyết 1.908 vụ việc, bao gồm 1.375 vụ việc được tiếp lần đầu và 533 vụ việc được tiếp nhiều lần; có 39 đoàn công dân đông người được tiếp với 226 người.

Lãnh đạo tỉnh Nam Định tại Hội nghị gặp mặt báo chí đầu năm 2024. Ảnh: HT

Ngoài ra, lãnh đạo UBND tỉnh đã tổ chức tiếp đột xuất 03 buổi, trong đó có sự tham gia của đại diện Ban Tiếp công dân Trung ương, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Qua việc tiếp nhận, phân loại và xử lý các đơn thư, tỉnh đã xác định tổng cộng 86 vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền của Thủ trưởng các cơ quan hành chính cấp tỉnh, tăng 7,5% so với năm 2022. Tỷ lệ giải quyết các vụ việc này là 87% và 91%, tương ứng với số vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền. Tổng cộng, đã kiến nghị thu hồi cho Nhà nước trên 368 triệu đồng qua việc giải quyết tố cáo, kiến nghị.

Mặc dù đã có sự cố gắng và kết quả trong công tác KNTC, nhưng năm 2023 tỉnh có sự gia tăng về số đơn thư tiếp nhận và số vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền của các cấp hành chính tỉnh. Có nhiều nguyên nhân, bao gồm việc triển khai nhiều dự án đầu tư xây dựng đòi hỏi thu hồi đất để giải phóng mặt bằng và sự tăng cường việc gửi đơn thư đến nhiều cấp, nhiều ngành.

Nội dung của các KNTC, kiến nghị và phản ánh chủ yếu liên quan đến việc cấp và thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tranh chấp đất đai, bồi thường và hỗ trợ giải phóng mặt bằng, việc giải quyết chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng và hành vi vi phạm trong quản lý và sử dụng đất đai. Ngoài ra, có cả việc tố cáo người giải quyết vi phạm pháp luật trong việc xử lý và giải quyết KNTC, bao che cho người bị tố cáo và kết luận nội dung tố cáo không tương xứng với hành vi vi phạm pháp luật.

Dù đã có sự tập trung và cố gắng trong công tác giải quyết KNTC, nhưng nhiều thách thức vẫn còn tồn tại. Chẳng hạn như, một số địa phương chưa đủ tích cực và chủ động trong việc tiếp công dân và giải quyết KNTC, và vẫn còn tư tưởng né tránh và ngại đối thoại với công dân. Một bộ phận công chức tham gia công tác KNTC còn thiếu kiến thức pháp luật và kỹ năng chuyên môn, và một số công dân cũng chưa nắm rõ quy trình và nội dung KNTC.

Bên cạnh đó, một số chính sách pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích của người dân vẫn còn thiếu hoàn thiện và có nhiều sự thay đổi qua các thời kỳ, dẫn đến sự so sánh và khiếu nại từ phía công dân. Quy trình giải quyết một số vụ việc KNTC vẫn chưa được xác định cụ thể, gây ra sự lúng túng và không thống nhất trong quá trình xử lý.

Tuy nhiên, tỉnh Nam Định đã nỗ lực để nâng cao công tác KNTC và đã có một số kết quả quan trọng. Các cấp lãnh đạo đã xác định rõ trách nhiệm đối với công tác KNTC và đã tập trung chỉ đạo và đôn đốc việc giải quyết các vụ việc KNTC ngay tại cơ sở để không để phát sinh các điểm nóng. Quá trình giải quyết cho thấy, sự tăng cường trong việc gặp gỡ và đối thoại với công dân để lắng nghe tâm tư và nguyện vọng của công dân.

Năm 2024, tỉnh Nam Định đặt ra mục tiêu tiếp tục cải thiện công tác KNTC. Các cơ quan liên quan sẽ phải thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, thẩm tra và xác minh các vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền và giải quyết một cách có chất lượng. Tỉnh sẽ tập trung tập trung giải quyết có chất lượng các vụ việc KNTC, phấn đấu giải quyết trên 80% vụ việc phát sinh trong năm; chú trọng việc tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong điều hành công việc của ngành Thanh tra tỉnh. Vận hành tốt cơ sở dữ liệu thanh tra, kiểm tra của tỉnh phục vụ quản lý toàn bộ hoạt động thanh tra, kiểm tra trên địa bàn tỉnh. UBND các huyện, thành phố, các sở, ngành thường xuyên cập nhật dữ liệu về tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết vụ việc KNTC vào cơ sở dữ liệu quốc gia về KNTC; đảm bảo cơ sở dữ liệu quốc gia về KNTC là công cụ quan trọng phục vụ cho công tác tiếp dân, công tác quản lý nhà nước về KNTC.

Với nhiều nhiệm vụ, giải pháp đặt ra trong năm 2024, ngành Thanh tra tỉnh Nam Định kỳ vọng tạo được bước tiến mạnh mẽ trong công tác KNTC; đảm bảo công dân được lắng nghe, quyền và lợi ích của họ được bảo vệ và thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng./.