Tiên phong trong việc tập huấn liên cấp từ tỉnh, đến huyện, đến xã

Xác định công tác tiếp công dân (TCD), giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của địa phương, theo đó năng lực, kỹ năng, trình độ của cán bộ làm công tác TCD, giải quyết KNTC là yếu tố “then chốt” để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của công tác quan trọng này.

Để triển khai, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng các Kế hoạch số 43/KH-TTr ngày 27/02/2024 triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024 và Kế hoạch số 93/KH-TTr ngày 15/5/2024 tổ chức Hội nghị bồi dưỡng nghiệp vụ các lĩnh vực công tác thanh tra năm 2024.

Phát biểu khai mạc tại Hội nghị bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2024 được tổ chức sáng ngày 01/8/2024 tại thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, Chánh Thanh tra tỉnh Lạng Sơn Đậu Trường An cho biết, tỉnh Lạng Sơn hân hạnh khi được Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương (TCDTW) Nguyễn Hồng Điệp trực tiếp “đứng lớp” để chia sẻ với “anh em” địa phương về TCD, xử lý đơn thư, giải quyết KNTC, đặc biệt là kỹ năng, kinh nghiệm tiếp, đối thoại, vận động các đoàn đông người, khiếu kiện với thái độ gay gắt, bức xúc, và nổi bật là công tác rà soát các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài trong gói 1.003 vụ việc. Chánh Thanh tra nhấn mạnh, đây là những kinh nghiệm quý giá, được đúc rút qua thực tế, kinh nghiệm từ nhiều năm công tác của Trưởng ban TCDTW, mà không “trường lớp” hay “sách giáo khoa” nào dạy cả.

Toàn cảnh Hội nghị Bồi dưỡng công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2024 do tỉnh Lạng Sơn tổ chức

Hội nghị được tổ chức quy mô, bài bản, nghiêm túc với tổng cộng 800 người gồm 200 người trực tiếp tại Hội trường Nhà khách A1 và 600 người tham dự trực tuyến từ các điểm cầu cấp huyện, đối tượng tham dự tập huấn lần này là lãnh đạo sở, ngành, cán bộ, công chức làm nhiệm vụ TCD, xử lý đơn thư, giải quyết KNTC cấp sở, ngành, cấp huyện, lãnh đạo thành phố, huyện, lãnh đạo cấp xã và người làm nhiệm vụ TCD cấp xã. Chánh Thanh tra lưu ý cán bộ, công chức tham dự Hội nghị với tinh thần nghiêm túc, cầu thị, ghi chép đầy đủ để có thêm thông tin, kinh nghiệm, kỹ năng để phục vụ tốt hơn, hiệu quả hơn trong công tác.

Báo cáo tại Hội nghị bồi dưỡng công tác TCD, giải quyết KNTN năm 2024 do Thanh tra tỉnh tổ chức, Trưởng ban TCDTW Nguyễn Hồng Điệp cho biết, triển khai thực hiện Nghị quyết 623/NQ-UBTVQH15, Kế hoạch 633/KH-TTCP, và thực hiện chỉ đạo của Tổng Thanh tra Chính phủ về công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và bồi dưỡng, tập huấn đối với đội ngũ cán bộ làm công tác TCD, giải quyết KNTC, hôm nay Trưởng ban TCDTW chia sẻ với cán bộ, công chức, người làm nhiệm vụ TCD, xử lý đơn, giải quyết KNTC về công tác quan trọng này.

Đã từng tập huấn, trao đổi tại rất nhiều hội nghị ở nhiều địa phương trong cả nước, nhưng với Hội nghị lần này, với 800 người tham dự, đây gần như là đông nhất, nhiều nhất, đặc biệt Hội nghị được tổ chức kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến từ điểm cầu trung tâm tại thành phố Lạng Sơn đến các điểm cầu cấp huyện trong toàn tỉnh, với đối tượng là người làm nhiệm vụ TCD, xử lý đơn, giải quyết KNTC đến tận cấp xã. Đây là thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo UBND tỉnh lạng Sơn đến công tác “khô”, “khó”, “khổ” này, đồng thời thể hiện sự chủ động, trách nhiệm của Thanh tra tỉnh trong công tác tham mưu cho UBND Tỉnh thực hiện Nghị quyết 623 và Kế hoạch 633.

Không chỉ đơn thuần là tập huấn thụ động, trên hết là trao đổi, chia sẻ

Trưởng ban TCDTW nhấn mạnh, vượt qua khoảng cách hành chính giữa Trung ương với địa phương, vượt qua khoảng cách giữa cấp trên và cấp dưới, hôm nay chúng ta gặp nhau tại Hội nghị này để cùng nhau trau đổi, chia sẻ về công tác TCD, giải quyết KNTC, đặc biệt là các “kỹ năng thực chiến”, các tình huống thực tế, các kinh nghiệm đúc kết mà không có giáo trình, tài liệu, sách vở nào có thể chuyển tải được. Không nặng về lý thuyết, nhấn mạnh tính thực tế, tính hiệu quả, Trưởng ban TCDTW đề nghị các cán bộ tham dự Hội nghị trao đổi nhiều, đặt câu hỏi nhiều về các tình huống trong thực tế từ công tác TCD, xử lý đơn, giải quyết KNTC tại địa phương.

“Và điều quan trọng đối với anh em chúng ta chính là tinh thần vì dân, không ngại dân, không né dân, xem việc của người dân như việc của mình; cần lắng nghe, chia sẻ, kiên nhẫn, kiên trì và đặc biệt cần bình tĩnh và có kỹ năng khi tiếp công dân, các đoàn công dân đông người khiếu kiện với thái độ gay gắt, bức xúc. Những lúc như thế này, nếu mình không có kỹ năng, tỏ ra khó chịu hoặc cùng lên giọng hay gay gắt lại người với dân thì sẽ già néo đứt dây, tình hình sẽ thêm căng thẳng, phức tạp và người dân họ sẽ không phối hợp với cán bộ tiếp dân, thậm chí sẽ có lời lẽ, thái độ căng thẳng”

Chánh Thanh tra tỉnh Lạng Sơn Đậu Trường An phát biểu khai mạc Hội nghị

Lý giải về việc vì sao phải tiếp dân, Trưởng ban TCDTW cho rằng, chúng ta TCD không phải là do được giao, bị giao mà chúng ta tiếp dân để thực hiện công tác quản lý nhà nước của thủ trưởng cơ quan hành chính, tiếp dân để lắng nghe để tiếp thu, điều chỉnh chính sách, hành vi của cán bộ, công chức, người thực hiện nhiệm vụ công vụ nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; tiếp dân để tuyên truyền, vận động chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước…

Tiếp đó là về nội dung và thẩm quyền khi TCD, xử lý đơn, Trưởng ban TCDTW tiếp tục nhấn mạnh, cán bộ chúng ta cần nắm được nội dung người dân trình bày là khiếu, hay tố, hay kiến nghị, phản ánh, xong bước này, mới xử lý đúng và chính xác được. Trưởng ban TCDTW cũng hướng dẫn thêm về cách thức, kỹ năng xử lý đơn, liên quan đến thời hạn xử lý đơn; đặc biệt là xử lý đơn thư liên quan đến công tác cán bộ, nhân sự Đại hội Đảng các cấp và ứng viên bầu cử Hội đông nhân dân và Đại biểu Quốc hội; đồng thời sử dụng và nhập liệu và Cơ sở dữ liệu quốc gia về TCD, giải quyết KNTC sẽ góp phần giải quyết được tình trạng hướng dẫn, chuyển đơn sai thẩm quyền và chuyển đơn lòng vòng.

Cũng tại Hội nghị này, Trưởng ban TCDTW quán triệt trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan hành chính trong thực hiện công tác TCD, giải quyết KNTC, các vấn đề cần lưu ý theo quy định của pháp luật, nhấn mạnh việc tiếp dân, đối thoại với dân khi giải quyết, đặc biệt là tham mưu cho Chủ tịch tỉnh, Chủ tịch cấp huyện tiếp dân định kỳ, nên lựa chọn việc khó nhất, đông nhất, phức tạp, “xương nhất” để Chủ tịch tiếp gắn với giải quyết cho người dân, không nên hình thức, đánh bóng với việc tiếp những vụ việc dễ, có đầu ra; Chủ tịch tiếp dân xong phải có Thông báo kết luận và kiểm tra việc thực hiện kết luận tiếp dân của Chủ tịch.

Đồng thời trao đổi, chia sẻ các kinh nghiệm xử lý các vụ việc đông người, có tính chất, phức tạp và những vấn đề cần lưu ý trong thực hiện rà soát, xử lý các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài theo Quyết định số 1489/QĐ-TTg ngày 27/12/2018 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 363/KH-TTCP ngày 20/3/2019 của Thanh tra Chính phủ.

Giải quyết hết nội dung, hết vụ việc thay vì đơn thuần giải quyết hết thẩm quyền

Riêng về kinh nghiệm xử lý các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài và các vấn đề về kiểm tra, rà soát nhóm vụ việc này, Trưởng ban TCDTW Nguyễn Hồng Điệp cho biết, vừa qua, Ban TCDTW là đơn vị “chủ công” tham mưu cho Tổng Thanh tra thực hiện Quyết định 1849/QĐ-TTg về giải quyết một số vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ làm Tổ trưởng.

Cùng với đó, Ban TCDTW được Tổng Thanh tra giao xây dựng Kế hoạch của Thanh tra Chính phủ như: các kế hoạch phục vụ Đại hội Đảng,  Kế hoạch 363/KH-TTCP, 1910/KH-TTCP để rà soát,... và thực hiện hướng dẫn, đôn đốc kiểm tra các địa phương trong việc thực hiện các kế hoạch này.

Sau rất nhiều kế hoạch rà soát từ trước đến nay, từ Kế hoạch 319/KH-TTCP ngày 20/02/2009, 1130/KH-TTCP ngày 10/5/2012, 2100/KH-TTCP ngày 19/9/2013, thì với Kế hoạch 363 chúng ta đã có được kết quả cụ thể về quá trình tổ chức rà soát, kết quả rà soát, các vụ việc có thể chấm dứt; giai đoạn vừa qua, tông hợp kết quả rà soát của Trung ương và địa phương, lần đầu tiên chúng ta đã có gói dữ liệu 1.003 vụ việc được rà soát với kết quả cụ thể, chi tiết 5 rõ: “rõ người”, “rõ nội dung”, rõ quá trình giải quyết, rà soát”, “rõ đối thoại”, “rõ kết quả”.

Trưởng ban TCDTW Nguyễn Hồng Điệp trao đổi, chia se với tinh thần "người nhà" về kỹ năng, kinh nghiệm trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, rà soát, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Kết quả 1.003 vụ việc đã được Thanh tra Chính phủ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đã được ghi nhận và đánh giá cao; kết quả này cũng đã được nhập vào Cơ sở dữ liệu quốc gia để quản lý và bộ, ngành, địa phương khai thác, sử dụng phục vụ cho công tác TCD, xử lý đơn thư, giải quyết KNTC của mình.

Một nét mới nữa, với kết quả rà soát cùng Kế hoạch 363 cùng với các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ được xem như “cẩm nang” về rà soát các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài, với đủ quy trình các bước thực hiện, cách để chấm dứt vụ việc để các địa phương chủ động lập danh sách thực hiện rà soát, thường xuyên, liên tục,...

Dành thời gian trả lời nhiều câu hỏi, các tình huống do cán bộ tham dự buổi tập huấn nêu ra trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết KNTC, đặc biệt là tình huống phát sinh khi tiếp đoàn đông người, khi công dân vi phạm nội quy, quy chế Trụ sở TCD, về kỹ năng xử lý đơn nói chung và thời hạn trong xử lý đơn, các thức, thủ tục kết thúc vụ việc KNTC phức tạp, kéo dài khi thực hiện kiểm tra, rà soát theo Kế hoạch 363/KH-TTCP..., đáng chú ý, Trưởng ban TCDTW lưu ý, điều quan trọng là người giải quyết KNTC phải giải quyết hết nội dung, hết vụ việc thay vì đơn thuần giải quyết cho hết thẩm quyền; và việc sử dụng, nhập liệu vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về TCD, giải quyết KNTC ở 3 cấp theo Nghị định 55/2022/NĐ-CP, Nghị quyết 623, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trước khi kết thúc nội dung báo cáo viên tại Hội nghị, Trưởng ban TCDTW Nguyễn Hồng Điệp khẳng định, thông qua Hội nghị lần này thể hiện, Nghị quyết 623/NQ-UBTVQH15 ngày 07/10/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Kế hoạch 633/KH-TTCP ngày 27/02/2023 của Thanh tra Chính phủ đã được tỉnh Lạng Sơn thực hiện nghiêm túc.

Với tinh thần đó, ông Nguyễn Hồng Điệp đề nghị, người đứng đầu các cấp chính chính quyền tỉnh Lạng Sơn tiếp tục nâng cao trách nhiệm trong công tác TCD, nhất là trách nhiệm TCD định kỳ của người đứng đầu đảm bảo đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật, linh hoạt trong phương thức tổ chức tiếp công dân định kỳ nhằm phát huy tối đa hiệu quả TCD gắn với giải quyết KNTC. Phấn đấu đạt và vượt tỷ lệ giải quyết các vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền theo Thủ tướng Chính phủ giao (85%) và đạt tỷ lệ 100% người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp tiếp công dân định kỳ đầy đủ theo quy định.

Đồng thời, định hướng rõ, đầu tư nguồn lực để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn đối với đội ngũ cán bộ làm công tác TCD, giải quyết KNTC; phát huy việc đổi mới hình thức, nội dung và lựa chọn vấn đề tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật hiệu quả như Hội nghị này./.