Toàn cảnh phiên tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung. Ảnh: Phạm Bằng, Báo Nghệ An

Nhiều kết quả đáng ghi nhận

Công tác thanh tra trách nhiệm gắn với thanh tra công vụ được tăng cường. Đồng thời, kỹ năng phân loại và xử lý đơn thư của đội ngũ cán bộ công chức làm công tác tiếp dân, xử lý đơn thư ngày càng được nâng lên. Đơn thư của công dân được tập trung về một đầu mối, được chuyển đến đúng các cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Do đó, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa phương đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Cụ thể, trong tháng 5/2024, các cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong tỉnh đã tiếp 399 lượt công dân, tăng 6,1% so với tháng 04 năm 2024; tiếp nhận 999 đơn, tăng 7,7% so với tháng 04 năm 2024. Số đơn đủ điều kiện xử lý 818 đơn, tăng 4,9% so với tháng 4 năm 2024 (khiếu nại 131 đơn, tố cáo 49 đơn, kiến nghị phản ánh, tranh chấp đất đai 638 đơn); với 71 vụ việc khiếu nại, tố cáo phải giải quyết, tăng 14,5 % so với tháng 4 năm 2024; đến nay đã giải quyết được 59/71 vụ việc đạt tỷ lệ 83,1% số vụ việc phát sinh. Hiện nay, địa phương còn 12 vụ việc hiện nay đang trong quá trình giải quyết.

Đáng chú ý, qua kết quả giải quyết khiếu nại cho thấy, có 5/42số vụ việc khiếu nại đúng (chiếm tỷ lệ 11,9%), 21/42 số vụ việc khiếu nại có đúng, có sai (chiếm tỷ lệ 50%); 16/42 số vụ việc khiếu nại sai (chiếm tỷ lệ 38,1%).

Qua kết quả giải quyết tố cáo cho thấy số vụ việc tố cáo đúng là 02/17 (chiếm tỷ lệ 11,8%); có 05/17 vụ việc tố cáo có đúng, có sai (chiếm tỷ lệ 29,4%); còn lại 10/17 vụ việc tố cáo sai (chiếm tỷ lệ 58,8%).

Công dân đến Trụ sở Tiếp công dân của các cấp, các ngành chủ yếu để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh liên quan đến các lĩnh vực như: Quản lý đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng; việc thực hiện chính sách xã hội, chính sách đối với người có công; tố cáo liên quan đến việc lãnh đạo, chỉ đạo và phân công quản lý của cán bộ cấp xã, phường, thị trấn... Trong đó, chủ yếu là các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến đất đai.

Cán bộ tiếp công dân đã hướng dẫn công dân đến đúng các cơ quan có thẩm quyền để được xem xét giải quyết. Sau khi tiếp công dân và xử lý đơn thư, các vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân được chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo quy định của pháp luật.

Ông Hoàng Quốc Việt, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An phát biểu tại một phiên tiếp công dân. Ảnh: Phạm Bằng, Báo Nghệ An

Khoảng trống về pháp lý trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại

Liên quan đến kết quả giải quyết các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài theo Kế hoạch 2100/KH-TTCP ngày 19/9/2013 của Thanh tra Chính phủ, trên địa bàn tỉnh có 03 vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp đang được giải quyết. Đó là: (1) Vụ việc khiếu nại việc bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A; (2) Vụ việc tranh chấp đất đai giữa Lâm trường Đồng Hợp với các hộ dân xóm Long Thành, xã Tam Hợp, huyện Quỳ Hợp; (3) Vụ việc phản ánh một số sai phạm trong việc quy hoạch, triển khai, thực hiện Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái Vĩnh Hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An.

Để xảy ra tình trạng còn tồn tại những  vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người kéo dài thời gian qua là một vấn đề nhức nhối không chỉ của riêng Nghệ An. Nguyên nhân chính là do cơ chế, chính sách liên quan đến quyền lợi của người sử dụng đất còn nhiều bất cập, chưa phù hợp, chưa nhất quán, có sự chênh lệch giữa giá bồi thường so với giá trị thực tế nên phát sinh khiếu kiện. Một số vụ việc khiếu kiện đông người do lịch sử để lại do đó việc vận dụng các chế độ chính sách pháp luật để giải quyết rất khó khăn.

Bên cạnh đó, việc thực hiện chế độ thông tin, báo cáo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của một số ngành, địa phương còn chậm, chưa đầy đủ, chất lượng còn hạn chế.

Đối với các trường hợp khiếu nại sai (chiếm tỷ lệ 38,1%), tố cáo sai (chiếm tỷ lệ 58,8%), hiện nay, pháp luật chưa có hướng dẫn cụ thể để xử lý. Đồng thời, pháp luật cũng chưa có chế tài quy định đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo cơ quan hành chính các cấp đã giải quyết hết thẩm quyền, yêu cầu công dân phải thực hiện việc khởi kiện ra cơ quan Tòa án. Đây chính là khoảng trống về pháp lý trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo cần được bổ sung, hoàn thiện trong thời gian tới.

Dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo còn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp trong thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền tỉnh Nghệ An sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 35 CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 39/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội về việc tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với các quyết định hành chính về đất đai; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 18/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tham mưu hướng dẫn đôn đốc thực hiện tốt quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành.

Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 02/CT-UBND ngày 07/01/2019 của UBND tỉnh Nghệ An về việc tăng cường công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, tranh chấp đất đai và tham gia tố tụng các vụ án hành chính, dân sự trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Tiếp tục kiểm tra, rà soát, tham mưu giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài theo Kế hoạch số 2100/KH-TTCP ngày 19/9/2013 của Thanh tra Chính phủ và Kế hoạch số 531/KH-UBND ngày 10/10/2013 của UBND tỉnh Nghệ An.

Tăng cường phối hợp giữa Ban Tiếp công dân và các ban, ngành liên quan trong việc tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo; nhất là xử lý kịp thời, có hiệu quả các vụ việc khiếu kiện đông người, vượt cấp.

Đặc biệt, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương, đơn vị trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường số lượng và chất lượng cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở các cấp, các ngành; giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ việc mới phát sinh từ cơ sở, không để xảy ra bức xúc, bất bình trong nhân dân, không để các vụ việc tồn đọng, kéo dài./.