Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 113/TB-VPCP ngày 17/3/2025 kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp về dự án xây dựng Luật Cấp, Thoát nước.

Chỉ quy định các nội dung có tính nguyên tắc, ổn định

Thường trực Chính phủ thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật Cấp, Thoát nước nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, giải quyết ngập úng khu vực đô thị; bảo đảm người dân được tiếp cận sử dụng nước sạch, khắc phục ô nhiễm các dòng sông; đáp ứng các chỉ tiêu về tỷ lệ sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh của dân cư thành thị, nông thôn.

Bên cạnh đó, hoàn thiện pháp luật về an sinh xã hội, bảo vệ môi trường thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số tuần hoàn; xây dựng các giải pháp bảo đảm an ninh nguồn nước, hệ thống chống ngập đô thị…

Hơn nữa, thực tiễn thi hành pháp luật liên quan đến lĩnh vực cấp, thoát nước gặp một số vướng mắc, bất cập. Trong đó, pháp luật điều chỉnh trực tiếp hoạt động cấp, thoát nước cao nhất là Nghị định đã được ban hành lâu, không còn phù hợp với thực tiễn; quy hoạch cấp, thoát nước chưa đầy đủ, đồng bộ, chất lượng dự báo còn hạn chế, gây khó khăn cho việc định hướng, đầu tư phát triển hệ thống cấp, thoát nước; hoạt động đầu tư phát triển cấp, thoát nước chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.

Điểm lấy nước đầu nguồn của một nhà máy nước sạch tại Bắc Giang. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Các công trình cấp, thoát nước thiếu bền vững, hiệu quả và chất lượng dịch vụ, công tác quản lý vận hành còn nhiều hạn chế. Việc ban hành giá nước sạch còn gặp nhiều khó khăn, giá dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải còn thấp, hạn chế huy động nguồn lực đầu tư…

Theo đó, Thường trực Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Thường trực Chính phủ, các bộ tại cuộc họp để khẩn trương hoàn thiện dự thảo Luật, trình Chính phủ xem xét trong phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2025.

Kết luận nêu rõ, dự thảo Luật Cấp, Thoát nước (dự thảo Luật) cần ngắn gọn, chỉ quy định các nội dung chính sách có tính nguyên tắc, mang ổn định, có giá trị lâu dài định hướng thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Còn các nội dung mang tính kỹ thuật, cụ thể, biến động thì giao Chính phủ, Bộ trưởng các Bộ, ngành quy định chi tiết để bảo đảm tính chủ động, linh hoạt trong quá trình thi hành; giải quyết những tồn tại, hạn chế.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu, rà soát để quy định trong dự thảo Luật các chính sách đột phá, vượt trội của lĩnh vực cấp, thoát nước so với pháp luật hiện hành về quy hoạch, kế hoạch, đầu tư, phương pháp định giá bán nước, giá dịch vụ thoát nước.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Thường trực Chính phủ cũng yêu cầu nghiên cứu bổ sung quy định về huy động nguồn lực đầu tư lĩnh vực cấp, thoát nước, nhất là các hình thức hợp đồng theo phương thức đối tác công tư (hợp đồng BT, PPP...).

Nghiên cứu, rà soát kỹ về quy định quản lý vận hành, khai thác cấp, thoát nước hiệu quả bảo đảm an ninh nguồn nước, an toàn cấp nước, không để xảy ra sự cố về môi trường, thiếu nước cho sản xuất, sinh hoạt, gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội, phát triển kinh tế.

Trạm bơm để xử lý nước tại một nhà máy nước sạch. (Ảnh: Minh Nguyệt)

Đặc biệt, tiếp tục rà soát cắt giảm triệt để các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, giấy phép không cần thiết, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các bộ, ngành, nhất là địa phương. Trong đó, địa phương phải chủ động xây dựng hệ thống cấp, thoát nước theo phương thức PPP, BT… đi đôi với phân bổ nguồn lực, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Rà soát, làm rõ các nội dung, khái niệm được nêu trong dự thảo Luật, tránh gây nhầm lẫn, khó hiểu, không khả thi khi Luật có hiệu lực thi hành, bảo đảm quyền lợi, trách nhiệm, công bằng, lợi ích hài hòa giữa đơn vị cung cấp nước, dịch vụ thoát nước với người dân, tổ chức, doanh nghiệp.

Mặt khác, nghiên cứu, bổ sung các chính sách khuyến khích về ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số trong đầu tư, quản lý và phát triển lĩnh vực cấp, thoát nước để đáp ứng yêu cầu thông minh, bền vững.

Ngoài ra, Thường trực Chính phủ lưu ý, cần tiếp tục rà soát kỹ các điều khoản chuyển tiếp tại dự thảo Luật để bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm xử lý các trường hợp đang thực hiện theo quy định của Luật hiện hành, xử lý xung đột pháp luật (nếu có), tránh tạo khoảng trống pháp lý sau khi Luật này có hiệu lực thi hành.

Thường trực Chính phủ giao Văn phòng Chính phủ chủ trì lấy ý kiến Thành viên Chính phủ sau khi Bộ Xây dựng trình Chính phủ hồ sơ dự án Luật Cấp, Thoát nước để tổng hợp, báo cáo Chính phủ tại Phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 3/2025./.