Xử lý kỷ luật nếu thiếu trách nhiệm trong xử lý đơn
Theo Quy chế, đơn gửi đến Bộ Tư pháp hoặc các đơn vị thuộc Bộ được tiếp nhận từ các nguồn sau: (1) Do cơ quan, tổ chức, cá nhân trực tiếp gửi đến Lãnh đạo Bộ, thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ; qua Văn thư Bộ; qua dịch vụ bưu chính; qua hộp thư góp ý của cơ quan, đơn vị; qua địa điểm Tiếp công dân của Bộ Tư pháp; qua đường dây nóng và các hình thức khác theo quy định pháp luật; (2) Do Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và lãnh đạo các cơ quan Đảng, đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND), các ban của HĐND, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận, cơ quan báo chí và cơ quan, tổ chức, đơn vị khác chuyển đến theo quy định của pháp luật.
Về nguyên tắc, đơn gửi đến Bộ Tư pháp và các đơn vị thuộc Bộ phải được xử lý theo đúng quy định pháp luật, bảo đảm khách quan, trung thực, chính xác và kịp thời. Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao có trách nhiệm tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn theo quy định pháp luật. Đồng thời, thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có thẩm quyền trong giải quyết khiếu nại, tố cáo để việc xử lý đơn đảm bảo chính xác, kịp thời, hiệu quả.
Người có trách nhiệm xử lý đơn bao gồm: Chánh Thanh tra, thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp, có trách nhiệm tổ chức việc tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo và đơn kiến nghị, phản ánh; xử lý nghiêm minh đối với vi phạm của những người được giao nhiệm vụ tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo và đơn kiến nghị, phản ánh và áp dụng biện pháp cần thiết theo quy định pháp luật nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra; bảo đảm quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo được thi hành nghiêm chỉnh.
Người có trách nhiệm xử lý đơn mà không thực hiện, thực hiện không đúng, không đầy đủ, thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện hoặc cố tình thực hiện trái pháp luật thì tùy từng mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật.
Sau khi tiếp nhận, trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn khiếu nại, 03 ngày đối với đơn tố cáo người có trách nhiệm xử lý đơn phải tiến hành phân loại theo quy định của pháp luật về quy trình xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh và được vào sổ hoặc nhập thông tin vào hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo quy định hoặc phần mềm xử lý đơn để tra cứu, quản lý, theo dõi. Việc lưu trữ, vào sổ theo dõi hoặc sao lưu dữ liệu trên máy tính, tra cứu thông tin được thực hiện theo quy định của pháp luật về lưu trữ, pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước và Danh mục bí mật Nhà nước thuộc lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.
Trình tự xử lý đơn
(1) Xử lý đơn khiếu nại:
- Đối với đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền:
+ Đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ trưởng và có đủ điều kiện thụ lý theo quy định pháp luật phải được báo cáo Bộ trưởng hoặc Thứ trưởng phụ trách để quyết định việc thụ lý giải quyết. Toàn bộ đơn khiếu nại và hồ sơ liên quan sẽ được chuyển cho đơn vị được giao nhiệm vụ xác minh.
+ Đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ thì chuyển đơn đến người đó để xem xét, giải quyết. Nếu có đủ điều kiện thụ lý theo quy định thì thủ trưởng đơn vị đó phải xem xét, quyết định việc thụ lý giải quyết. Trình tự, thủ tục thụ lý thực hiện theo quy định của Luật Khiếu nại. Đối với lĩnh vực thi hành án dân sự, trình tự, thủ tục thụ lý được áp dụng theo quy định pháp luật thi hành án dân sự.
+ Đối với khiếu nại về việc cấp, thu hồi Chứng chỉ hành nghề, Giấy phép hành nghề, Giấy phép thành lập, việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, tập sự hành nghề, kiểm tra kết quả tập sự hành nghề và quyết định xử lý kỷ luật của tổ chức xã hội nghề nghiệp thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Tư pháp sẽ do đơn vị tham mưu trong việc cấp, thu hồi chứng chỉ, giấy phép, bổ nhiệm, miễn nhiệm, kiểm tra kết quả tập sự hành nghề, hoạt động hành nghề chủ trì, phối hợp với Thanh tra Bộ giải quyết.
+ Khiếu nại thuộc thẩm quyền nhưng không đủ các điều kiện để thụ lý giải quyết thì thủ trưởng các đơn vị có văn bản trả lời cho người khiếu nại biết rõ lý do không thụ lý hoặc đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền của cấp dưới nhưng quá thời hạn giải quyết theo quy định của Luật Khiếu nại mà chưa được giải quyết thì người xử lý đơn báo cáo người đứng đầu đơn vị xem xét, quyết định theo quy định của pháp luật.
- Đối với đơn khiếu nại không thuộc thẩm quyền: Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ có trách nhiệm trả lời bằng văn bản hướng dẫn người khiếu nại gửi đơn đến cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền giải quyết. Đối với các đơn vị thuộc Bộ không có con dấu riêng thì thủ trưởng đơn vị đó chủ trì, phối hợp báo cáo Lãnh đạo Bộ giao Thanh tra Bộ thực hiện việc trả lời, hướng dẫn cho cá nhân, tổ chức. Việc hướng dẫn chỉ thực hiện một lần.
Nếu đơn khiếu nại do lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban và cơ quan khác của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, thành viên Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các ban đảng Trung ương, cơ quan Trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp chuyển đến thì người xử lý đơn trình Lãnh đạo Bộ và có văn bản phúc đáp.
Đối với đơn khiếu nại có họ tên, chữ ký của nhiều người; đơn khiếu nại có kèm theo giấy tờ, tài liệu gốc; đơn khiếu nại đối với quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; đơn khiếu nại đối với quyết định hành chính có khả năng gây hậu quả khó khắc phục được xử lý theo pháp luật hiện hành.
(2) Xử lý đơn tố cáo:
- Đối với đơn tố cáo thuộc thẩm quyền:
+ Đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ trưởng, thủ trưởng các đơn vị phải báo cáo Bộ trưởng hoặc Thứ trưởng phụ trách để quyết định việc thụ lý giải quyết trong thời hạn là 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được tố cáo.
+ Đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ trưởng các đơn vị, Thủ trưởng các đơn vị đó phải quyết định việc thụ lý giải quyết trong thời hạn là 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được tố cáo.
+ Việc thụ lý tố cáo phải được vào sổ thụ lý và thông báo bằng văn bản cho người tố cáo, người bị tố cáo về thời điểm thụ lý tố cáo và các nội dung tố cáo được thụ lý.
- Đối với đơn tố cáo không rõ họ tên, địa chỉ của người tố cáo hoặc qua kiểm tra, xác minh không xác định được người tố cáo hoặc người tố cáo sử dụng họ tên của người khác để tố cáo hoặc thông tin có nội dung tố cáo được phản ánh không theo hình thức quy định tại Điều 22 của Luật Tố cáo, nhưng nội dung tố cáo rõ ràng về người có hành vi vi phạm pháp luật, có tài liệu, chứng cứ cụ thể về hành vi vi phạm pháp luật và thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ và có cơ sở để thẩm tra, xác minh, thì thủ trưởng đơn vị thuộc Bộ có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Thanh tra Bộ thực hiện việc thanh tra, kiểm tra phục vụ cho công tác quản lý.
- Đối với tố cáo không thuộc thẩm quyền: Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ có trách nhiệm chuyển đơn và các chứng cứ, tài liệu kèm theo (nếu có) đến cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền để được giải quyết theo quy định của pháp luật. Đối với các đơn vị thuộc Bộ không có con dấu riêng thì Thủ trưởng đơn vị đó chủ trì, phối hợp báo cáo Lãnh đạo Bộ giao Thanh tra Bộ thực hiện việc chuyển đơn.
Đối với đơn tố cáo cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc Bộ nhưng nội dung tố cáo không liên quan đến quá trình thực hiện nhiệm vụ, công vụ thì thủ trưởng đơn vị thuộc Bộ nơi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trực tiếp làm việc có trách nhiệm xử lý đơn theo quy định pháp luật và theo quy chế này.
Đơn tố cáo đối với đảng viên vi phạm Điều lệ Đảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, kết luận của Đảng được chuyển đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của Đảng.
Đơn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức thì người xử lý đơn phải kịp thời báo cáo, tham mưu, đề xuất để thủ trưởng đơn vị áp dụng hoặc báo cáo Lãnh đạo Bộ xem xét, áp dụng biện pháp cần thiết theo thẩm quyền hoặc thông báo cho cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền kịp thời áp dụng biện pháp ngăn chặn theo quy định của pháp luật.
(3) Xử lý đơn kiến nghị, phản ánh có nội dung khiếu nại, tố cáo
Đơn kiến nghị, phản ánh có nội dung khiếu nại hoặc tố cáo được xử lý như đơn khiếu nại hoặc đơn tố cáo theo quy định pháp luật và theo quy chế này. Nếu đơn kiến nghị, phản ánh không thuộc thẩm quyền giải quyết của các đơn vị thuộc Bộ, thủ trưởng đơn vị xem xét, quyết định việc chuyển đơn và các tài liệu kèm theo (nếu có) đến cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có thẩm quyền để giải quyết theo quy định của pháp luật.
Nếu đơn có nhiều nội dung khác nhau thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị thì người xử lý đơn hướng dẫn người gửi đơn tách riêng từng nội dung để gửi đến đúng cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền giải quyết.
Đơn thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan tiến hành tố tụng, thi hành án; cơ quan dân cử; tổ chức chính trị, xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo; đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, thủ trưởng đơn vị hướng dẫn người gửi đơn hoặc chuyển đơn đến cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền để giải quyết theo quy định của pháp luật.
Để nâng cao tinh thần, trách nhiệm của các đơn vị và cá nhân thuộc Bộ Tư pháp trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, Quy chế cũng quy định rõ, Chánh Thanh tra trong phạm vi quản lý của Bộ Tư pháp hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra, đôn đốc, yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ xử lý, giải quyết khiếu nại, tố cáo và thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo. Các đơn vị, công chức được giao nhiệm vụ thuộc Bộ có trách nhiệm phối hợp tích cực, đầy đủ và kịp thời các yêu cầu phối hợp của người có trách nhiệm xác minh, kết luận, kiến nghị giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Quy chế này có hiệu lực kể từ ngày gày 27/6/2022./.