Câu chuyện "tinh gọn" bắt đầu từ chính người trong cuộc

Nếu coi bộ máy hành chính như một cỗ máy vận hành lâu năm, thì đôi khi, chính những bộ phận kỳ cựu lại chủ động nhường chỗ cho những động cơ mới mẻ hơn, giúp hệ thống vận hành trơn tru hơn. Điều này không chỉ thể hiện sự tự giác mà còn là một thông điệp tích cực: Cải cách không phải lúc nào cũng đến từ áp lực bên ngoài, mà có thể khởi nguồn từ chính những người trong cuộc.

Không ít lần, cải cách bộ máy hành chính gặp khó vì tâm lý ngại thay đổi, hoặc do “ghế” đã ngồi lâu thì khó mà rời. Vì thế, việc 5 cán bộ của Thanh tra Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi để tạo điều kiện sắp xếp tổ chức là một động thái đáng ghi nhận.

Trên thực tế, chủ trương tinh giản biên chế đã được triển khai nhiều năm nay, nhưng không phải lúc nào cũng đạt hiệu quả như mong muốn. Một số nơi vẫn lúng túng trong việc sắp xếp cán bộ, thậm chí có tình trạng “tinh giản nhưng không giảm”, nơi này giảm biên chế thì nơi khác lại “phình” ra.

Khi những người có vị trí quan trọng trong bộ máy chủ động rời đi, họ không chỉ tạo khoảng trống cho thế hệ kế cận mà còn giúp quá trình sắp xếp nhân sự diễn ra thuận lợi hơn. Và quan trọng nhất, họ rời đi trong tâm thế chủ động, chứ không phải do áp lực hay miễn cưỡng.

Chánh Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Tiến Tùng là 1 trong 5 cán bộ xin nghỉ hưu trước tuổi (Ảnh: Tống Giáp).

Tinh giản biên chế, không chỉ là giảm số lượng, mà còn phải nâng cao chất lượng

Tinh giản biên chế không đơn thuần là cắt giảm số người làm việc, mà phải đi kèm với việc nâng cao chất lượng đội ngũ còn lại. Bộ máy nhẹ hơn nhưng phải nhanh hơn, gọn hơn và hiệu quả hơn. Nếu chỉ giảm số lượng mà không thay đổi cách thức làm việc, bộ máy vẫn có nguy cơ ì ạch như cũ, chỉ là với ít người hơn mà thôi.

Do đó, bài toán đặt ra với Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH sau khi có sự thay đổi nhân sự là: Ai sẽ đảm nhận vị trí của những người nghỉ hưu? Bộ máy có hoạt động tốt hơn không? Công tác thanh tra có được nâng cao chất lượng không?

Nếu trả lời được những câu hỏi này bằng những kết quả thực tế, thì câu chuyện 5 cán bộ tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi sẽ không chỉ là một sự kiện lẻ loi, mà có thể trở thành một cách làm đáng học hỏi.

Việc những cán bộ kỳ cựu trong ngành Thanh tra chủ động xin nghỉ trước tuổi có thể coi là một tín hiệu đáng khích lệ cho công cuộc cải cách hành chính. Nó cho thấy tinh giản bộ máy không nhất thiết phải đi kèm với sự cưỡng ép, mà hoàn toàn có thể xuất phát từ sự chủ động của những người trong cuộc.

Dù vậy, sau khi tinh gọn, bộ máy có thực sự tinh và gọn không? Nếu chỉ giảm người mà không thay đổi cách làm việc, thì cải cách cũng chỉ dừng lại ở hình thức. Nhưng nếu đây là một phần của quá trình nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành Thanh tra, thì đó thực sự là một bước đi đáng ghi nhận.

Hy vọng rằng, sau động thái này, Bộ LĐ-TB&XH sẽ có những bước sắp xếp hợp lý để đảm bảo bộ máy không chỉ nhẹ hơn, mà còn hoạt động hiệu quả hơn. Và biết đâu, một ngày nào đó, tinh giản biên chế sẽ không còn là chuyện "cắt giảm nhân sự", mà là một quá trình chuyển giao thế hệ, nâng cấp chất lượng bộ máy theo hướng chủ động và bền vững./.