Nghiêm minh nhưng cần nhân văn
Thứ ba, 16/04/2024 - 08:28 (GMT+7)
Dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên (NCTN) sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 32. Việc xây dựng luật riêng về tư pháp đối với NCTN là một bước tiến quan trọng, nhằm hoàn thiện chính sách pháp luật hình sự đối với NCTN; trên cơ sở xử lý nghiêm minh nhưng vẫn cần bảo đảm tính nhân văn đối với NCTN phạm tội.
Thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều bộ luật, luật, văn bản dưới luật điều chỉnh về tư pháp hình sự đối với NCTN. Từng bước hình thành pháp luật về tư pháp NCTN. Các chính sách hình sự cơ bản theo hướng khoan hồng. Một số thủ tục tố tụng, biện pháp giám sát, giáo dục, thi hành án, tái hòa nhập cộng đồng đặc thù áp dụng đối với NCTN đã được ban hành.
Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện cũng cho thấy, hệ thống pháp luật hiện hành liên quan đến NCTN cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Hệ thống hình phạt chưa phù hợp với độ tuổi, đặc điểm, tính chất hành vi phạm tội của NCTN. Một số hình phạt không có sự phân hóa giữa NCTN và người trưởng thành. Các biện pháp giám sát, giáo dục đã được quy định nhưng hầu như không được áp dụng, thiếu tính khả thi và còn nhiều bất cập. Các biện pháp xử lý chuyển hướng còn ít và mang tính hình thức, thiếu cơ chế phục hồi cho NCTN. Ngoài ra, thủ tục tố tụng hình sự chưa thực sự thân thiện, phù hợp với tâm lý lứa tuổi, khả năng nhận thức và sự phát triển của NCTN. Nhiều quy định chưa bảo đảm được lợi ích tốt nhất cho NCTN; thiếu thiết chế bảo vệ NCTN là bị hại, người làm chứng...
Thảo luận tại Quốc hội. Ảnh: ĐBND
Theo Tòa án Nhân dân Tối cao, từ thực tiễn giải quyết các vụ án hình sự có NCTN tham gia cho thấy, thủ tục giải quyết còn rườm rà, thời gian giải quyết còn dài. Quan điểm xử lý người chưa thành niên phạm tội vẫn còn nặng về răn đe, áp dụng hình phạt mà chưa xác định việc trừng phạt chỉ nên được sử dụng như là biện pháp cuối cùng; chưa chú trọng tạo cơ hội cho NCTN phạm tội sửa chữa, cải thiện hành vi. Nguồn lực đầu tư cho việc chăm sóc, bảo vệ NCTN trong hoạt động tố tụng còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu. Những hạn chế này là một trong những nguyên nhân dẫn tới thực trạng tỷ lệ NCTN vi phạm, tái phạm vẫn còn cao và có xu hướng gia tăng.
Ngoài ra, các quy định pháp luật về NCTN của chúng ta chưa nội luật hóa các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Đơn cử, theo quy định tại Điều 40 Công ước quốc tế quyền trẻ em, Việt Nam còn chưa quy định đối tượng người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi được quyền trợ giúp pháp lý miễn phí; chưa hình thành các cơ quan, tổ chức riêng dành cho trẻ em mà mới chỉ thiết lập một phần tại tòa án - Tòa gia đình và người chưa thành niên...
Để khắc phục những hạn chế, bất cập này, khi xây dựng dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên, cơ quan soạn thảo đã quy định các nguyên tắc nhân văn, tiến bộ và đặc thù để bảo vệ NCTN trong tư pháp hình sự như: bảo đảm lợi ích tốt nhất của NCTN; bảo đảm thủ tục tố tụng thân thiện; đối xử bình đẳng; hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng. Dự thảo Luật cũng xây dựng chế định xử lý chuyển hướng thay thế cho hình phạt áp dụng đối với NCTN phạm tội. Khuyến khích NCTN chấp hành tốt để được chấm dứt trước thời hạn việc thi hành biện pháp xử lý chuyển hướng.
Dự thảo Luật đã đổi mới quy trình thủ tục tố tụng theo hướng thân thiện hơn; bảo đảm đặc thù, phù hợp với NCTN từ giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố đến xét xử. Đặc biệt, dự thảo Luật đã tách bạch 2 thủ tục tố tụng cho 2 nhóm đối tượng là: thủ tục tố tụng đối với NCTN bị buộc tội và thủ tục tố tụng đối với NCTN là bị hại, người làm chứng. Việc tách bạch 2 quy trình này là tiến bộ và cần thiết, phù hợp với 2 nhóm đối tượng có tư cách tố tụng, quyền và nghĩa vụ khác nhau.
NCTN là người chưa phát triển đầy đủ về thể chất, tình cảm, nhận thức; thiếu kiến thức xã hội, pháp luật; hành động cảm tính, manh động; khó kiểm soát cảm xúc; hạn chế trong việc phòng, tránh rủi ro và các hành vi nguy hiểm. Đây là nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội nên cần được bảo vệ và chăm sóc đặc biệt, nhất là trong hoạt động tư pháp hình sự.
Do đó, những chính sách về tư pháp hình sự đối với NCTN cần có tiếp cận chuyên biệt, phù hợp với lứa tuổi, khả năng nhận thức của các em. Với NCTN thì việc xử lý cần hướng tới mục đích chính là giáo dục, cải tạo, giúp đỡ các em tự sửa chữa sai lầm, cải thiện nhận thức và hành vi, trở thành công dân tốt cho xã hội. Việc áp dụng biện pháp mang tính “trừng phạt” chỉ nên được sử dụng là biện pháp cuối cùng.
Theo Song Hà (daibieunhandan.vn)
Tin liên quan
-
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, đảm bảo an toàn giao thông dịp nghỉ lễ
-
Thanh Hóa: Giám đốc Sở Ngoại vụ chịu trách nhiệm về những khuyết điểm, vi phạm
-
Khởi tố bắt Chủ tịch và Tổng Giám đốc Tập đoàn Thuận An
-
Lãnh đạo Bộ Công an tiếp công dân định kỳ tháng 4
-
Khởi tố bắt Chủ tịch và Tổng Giám đốc Tập đoàn Thuận An
Từ khóa:
dự án luật tư pháp người chưa thành niên người chưa thành niên phạm tội xử lý nghiêm minh nhưng nhân văn với người chưa thành niên phạm tội hình phạt với người chưa thành niên phạm tộiÝ kiến bình luận:
Hiện chưa có bình luận nào, hãy trở thành người đầu tiên bình luận cho bài biết này!
02 nội dung được Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ sang Bộ Công an xem xét, điều tra, xử lý
Kim Dung - Dương Nguyễn
Tin đọc nhiều
Diễn tập phương án chữa cháy tại chung cư Cityland Park Hill
(ThanhtraVietNam) - Sáng 28/9, tại Cụm chung cư Cityland Park Hill (số 18 Phan Văn Trị, P10, Q.Gò Vấp) đã diễn ra hoạt động tuyên truyền và diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ cấp quận.
Khởi tố vụ án thực phẩm Nấm Ngưu Chương Chi liên quan 9 nghìn người
(ThanhtraVietNam) – Công an Lạng Sơn vừa khởi tố, bắt giam 12 đối tượng vi phạm quy định về kinh doanh đa cấp thực phẩm chức năng Nấm Ngưu Chương Chi xảy ra tại nhiều địa phương, với số tiền giao dịch hàng nghìn tỷ đồng, liên quan trực tiếp hơn 9.000 người và đề nghị người liên quan hệ thống Ame Global liên hệ cơ quan điều tra để xử lý theo pháp luật.
Thái Minh
Lộ diện Giảng Võ - “Ginza, SoHo phiên bản Hà Nội”
(ThanhtraVietNam) - Từ SoHo tráng lệ ở New York đến Ginza sầm uất giữa lòng Tokyo, thế giới đã chứng kiến những khu phố thương mại vươn mình để trở thành biểu tượng văn hóa, định hình phong cách sống và đẳng cấp đô thị. Hà Nội - trái tim kinh tế đang chuyển mình mạnh mẽ của Việt Nam - cũng đang đứng trước thời khắc lịch sử hình thành biểu tượng thương mại mang tầm vóc quốc tế. Và Giảng Võ chính là cái tên được kỳ vọng sẽ hiện thực hóa giấc mơ “SoHo, Ginza phiên bản Việt”.
Shop chân đế The Zurich: Hàng hot ngày càng khan hiếm, giới đầu tư đổ xô “xuống tiền”
(ThanhtraVietNam): Các shop chân đế được xem mảnh ghép quan trọng giúp vận hành cuộc sống thượng lưu tại Vinhomes Ocean Park (Gia Lâm, Hà Nội). Dòng sản phẩm này còn là tài sản đầu tư sinh lời bền vững, được ví như “gà đẻ trứng vàng” trong danh mục “phải có” của giới đầu tư.
Vinfuture 2025: Nhận 1705 đề cử toàn cầu - Tăng 12 lần số đối tác đề cử sau 5 năm
(ThanhtraVietNam) - Hà Nội, ngày 22/5/2025 - Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác – tăng hơn 12 lần so với con số 1.200 của mùa đầu tiên, xứng danh là nơi hội tụ của trí tuệ toàn cầu.
Flamingo Golden Hill - Tài sản tích lũy cho nhà đầu tư
(Thanhtravietnam.vn) - Flamingo Golden Hill được phát triển trên diện tích 6,5ha, gồm 181 căn villa, thiết kế 3,5 tầng, tối ưu công năng sử dụng. Dự án tích hợp đầy đủ tiện ích như khu thương mại, ẩm thực, bể bơi khoáng nóng, khu phố đêm, phố đi bộ cuối tuần, đáp ứng nhu cầu nghỉ dưỡng, mua sắm, giải trí của cư dân và du khách.
PVTT
CỬA TỰ ĐỘNG MỞ 1 CÁNH: GIẢI PHÁP THÔNG MINH CHO NHÀ Ở HIỆN ĐẠI 2025
(Thanhtravietnam.vn) - Là thương hiệu uy tín hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất – kinh doanh giải pháp tổng thể về vật liệu xây dựng xanh, thông minh tại Việt Nam, Eurowindow cung cấp các mẫu cửa tự động mở 1 cánh hiện đại, vừa đảm bảo thẩm mỹ, vừa tiện nghi, an toàn với người dùng.
PVTT
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền: Tạo động lực mới cho phát triển địa phương
(ThanhtraVietNam) - Để cụ thể hóa các quy định của Luật Tổ chức Chính quyền địa phương và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La vừa ban hành kế hoạch chi tiết nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong hoạt động quản lý nhà nước. Kế hoạch này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ các “điểm nghẽn” về thể chế, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Dương Nguyễn
Lai Châu triển khai đợt thanh tra, kiểm tra quy mô lớn tập trung vào các mặt hàng nhạy cảm
(ThanhtraVietNam) - Lai Châu đồng loạt triển khai đợt thanh tra, kiểm tra quy mô lớn theo chỉ đạo của Bộ Y tế và Thủ tướng Chính phủ, tập trung vào các mặt hàng nhạy cảm như thuốc, sữa, thực phẩm chức năng và vật tư y tế, nhằm đấu tranh quyết liệt với hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và sản xuất, kinh doanh hàng giả, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe cộng đồng.
Dương Nguyễn
Kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật trong phạm vi chức năng, thẩm quyền của Chi cục Quản lý thị trường
(ThanhtraVietNam) - UBND tỉnh Vĩnh Long vừa có Quyết định Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương. Trong đó, có chức năng xây dựng kế hoạch kiểm tra định kỳ và chuyên đề.
Đình Thuyết
Yêu cầu nghiêm ngặt về chấp hành luật giao thông tại Thanh tra tỉnh Yên Bái
(ThanthtraVietNam) - Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ về trật tự an toàn giao thông, Chánh Thanh tra tỉnh Yên Bái vừa ban hành Kế hoạch số 48/KH-TTr, chỉ đạo toàn thể công chức, người lao động nghiêm túc chấp hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Chỉ thị 11/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
PV
Cảnh báo giả mạo ứng dụng MoMo Pro
(ThanhtraVietNam) – Trước sự việc một người dân ở Hà Nội bị mất hàng trăm triệu đồng khi bị lừa tham gia hệ thống quỹ đầu tư MoMo Pro giả mạo, Bộ Công an đã khuyến cáo người dân khi giao dịch tài chính.
Ngô Tân
