Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Việt Nam có 29.500 trang trại, trong đó 8.800 trang trại trồng trọt, chiếm 29,83%, 10.974 trang trại chăn nuôi (37,2%), 430 trang trại lâm nghiệp (1,46%), 5.268 trang trại thủy sản (7,86%), 4.028 trang trại tổng hợp (13,66%) và trên 740 công ty chế biến thực phẩm với nền tảng sản xuất đa dạng nhưng thương hiệu ngành thực phẩm Việt Nam vẫn còn mờ nhạt.

Để có thể ghi tên trên thị trường thực phẩm thế giới thì 2 yếu tố quan trọng nhất mà các doanh nghiệp (DN) Việt Nam phải quan tâm đó là đặc sản và giá cả. Hai thế mạnh này các DN Việt Nam đều có, nhất là đặc sản, tuy nhiên, nguồn lực đầu tư cho phát triển công nghệ và thương hiệu của các DN trong nước còn rất yếu. Đơn cử, tại Lâm Đồng, một số thương hiệu thực phẩm dù đủ điều kiện để xuất khẩu nhưng vẫn không ra được thị trường thế giới vì sản xuất nhỏ lẻ, số lượng ít, nhất là không có khả năng kết nối để đưa hàng vào các chuỗi bán lẻ ở các nước. Hay như cà phê, phần lớn các DN Việt Nam phải xuất khẩu thông qua các công ty nước ngoài trung gian khác. Điểm yếu nhất là Việt Nam vẫn chưa xây dựng được thương hiệu địa danh.

Biết được điểm yếu của mình, một số DN đã tập trung đẩy mạnh phát triển thương hiệu ra trường quốc tế. Đơn cử, mới đây Vinamit đã tập trung cho các sản phẩm organic và theo đánh giá, có thể tạo giá trị gia tăng lên đến 50% so với sản phẩm thông thường. Lợi thế lớn nhất của Vinamit là đặc sản mít Việt Nam, hầu như rất ít quốc gia có loại trái cây này. Tuy nhiên, thị trường ngày càng đòi hỏi chất lượng cao hơn và ngày càng quan tâm tới thực phẩm sạch, tốt cho sức khỏe nên DN phải liên tục đổi mới, đầu tư công nghệ mới đáp ứng được. Bởi lẽ, để có thể chinh phục thị trường các nước và vào được những hệ thống siêu thị lớn toàn cầu là sản phẩm phải sạch, phải ổn định. Đó cũng là tiêu chí được đánh giá hàng đầu.

Nếu có thương hiệu sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm này trên thị trường thế giới. Bởi lẽ, nếu sản phẩm mang thương hiệu sẽ giúp khách hàng mua thường xuyên hơn, chi nhiều hơn và giới thiệu cho người khác. Từ đó, sẽ giúp các sản phẩm có giá trị lớn hơn, nông dân bán được giá cao hơn, tạo ra tiềm năng kinh tế bền vững hơn cho đất nước.

Tuy nhiên, để xây dựng thương hiệu cho ngành thực phẩm của Việt Nam cần chú trọng đến chất lượng sản phẩm, nâng cao tính nhất quán của sản phẩm cũng như cần xây dựng quy trình chất lượng từ khâu sản xuất của người nông dân.

Cùng với đó, đại diện các doanh nghiệp và Hiệp hội ngành hàng cũng nêu ra những khó khăn mà các ngành hàng phải đối mặt trong việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm. Chẳng hạn, đối với ngành nông sản, hiện Việt Nam còn thiếu những giống có chất lượng cao và ổn định. Nông dân còn sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật gây mất an toàn thực phẩm.

Hơn nữa, các doanh nghiệp tại Việt Nam hiện nay đang xuất khẩu chủ yếu ở phân khúc trung bình và thấp, vì thế khi chuyển sang phân khúc cao cấp cũng là một vấn đề lớn. Bên cạnh đó, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước vẫn còn hạn chế chưa tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Hiện nay, ngành thực phẩm Việt Nam chủ yếu là các DN vừa và nhỏ. Mặc dù nhiều DN đã xây dựng thương hiệu riêng nhưng chưa đủ mạnh, những cố gắng đơn lẻ chưa tạo nên được sức mạnh chung. Do đó, hầu hết thực phẩm "Made in Vietnam" chưa được những thị trường khó tính như Âu, Mỹ biết đến.

Do vậy, để tạo được sức mạnh thương hiệu chung, cần nhất là chính sách của Nhà nước. Muốn thương hiệu thực phẩm Việt Nam tạo được dấu ấn tại thị trường nước ngoài, Nhà nước cần phát động một chương trình chiến lược sản phẩm quốc gia, trong đó chọn ra các thương hiệu đủ tiêu chuẩn về số lượng, chất lượng và có bộ nhận diện thương hiệu đủ lớn để phát triển, hỗ trợ về chính sách, thị trường, môi trường để DN tiếp cận được với hệ thống phân phối nước ngoài.

Đồng thời, vấn đề nghiên cứu thị trường cần được mở rộng, đầu tư chiều sâu, đa dạng hóa sản phẩm để phù hợp với khẩu vị, tập quán của từng thị trường, khách hàng. Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu cần gắn với hoàn thiện kênh phân phối.

Thực tế, về chiến lược hỗ trợ phát triển thương hiệu ngành thực phẩm Việt Nam, Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) cũng đã hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành nông lâm thủy sản và công nghiệp thực phẩm thông qua các hoạt động của chương trình xúc tiến thương hiệu quốc gia. Hoạt động này bao gồm các công việc cung cấp thông tin về thị trường, đào tạo doanh nghiệp hiểu biết thêm về thị trường, cách giao dịch với thị trường, tham gia hội chợ triển lãm nước ngoài./.

Tổng hợp