Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Công tác thanh tra đóng vai trò quan trọng trong việc khơi thông nguồn lực

Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, ngày 5/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã trình bày báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và tình hình những tháng đầu năm 2025. Báo cáo tập trung vào các thành tựu, hạn chế và giải pháp trọng tâm, đặc biệt nhấn mạnh công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và vai trò của ngành thanh tra trong tháo gỡ các dự án tồn đọng, ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Năm 2024, Việt Nam đạt được nhiều kết quả tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế vĩ mô ổn định, bội chi ngân sách nhà nước đạt 3,1% GDP, nợ công ở mức 34,7% GDP. Tăng trưởng GDP đạt 7,09%, đưa quy mô nền kinh tế lên 476,3 tỷ USD, xếp thứ 32 toàn cầu. Thu ngân sách nhà nước đạt trên 2 triệu tỷ đồng, vượt 342,7 nghìn tỷ đồng so với dự toán, trong khi miễn, giảm, gia hạn 197,3 nghìn tỷ đồng tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất.

Công tác thanh tra đóng vai trò quan trọng trong việc khơi thông nguồn lực, đặc biệt qua việc rà soát và xử lý hơn 2.200 dự án tồn đọng, với tổng vốn gần 5,9 triệu tỷ đồng (tương đương 235 tỷ USD) và quy mô sử dụng đất khoảng 347 nghìn ha. Các kết luận thanh tra, kiểm tra tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa đã giúp xác định các vướng mắc về pháp lý, đất đai, và tài chính, từ đó đề xuất giải pháp tháo gỡ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí được triển khai quyết liệt, với các biện pháp kiểm soát quyền lực và tăng cường giám sát, thẩm định sau thanh tra, đặc biệt đối với các vụ việc do Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.

Công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo được chú trọng, với việc xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài, góp phần ổn định trật tự xã hội. Việc thí điểm mô hình tiếp công dân trực tuyến đã mang lại hiệu quả bước đầu, giúp nâng cao tính minh bạch và tiếp cận của người dân. Công tác xây dựng thể chế cũng đạt bước tiến lớn, với 28 luật, 24 nghị quyết được Quốc hội thông qua và 19 dự án luật được cho ý kiến lần đầu, trong đó có các quy định liên quan đến thanh tra, góp phần hoàn thiện khung pháp lý cho công tác kiểm tra, giám sát.

Trong 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam tiếp tục đạt kết quả tích cực trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, đặc biệt với chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ. Tăng trưởng GDP quý I/2025 ước đạt 6,93%, cao nhất trong giai đoạn 2020-2025. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,2%, thu ngân sách nhà nước đạt 944 nghìn tỷ đồng, bằng 48% dự toán năm và tăng 26,3% so với cùng kỳ.

Công tác thanh tra tiếp tục được đẩy mạnh, với 1.538 cuộc thanh tra hành chính và 4.135 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành được triển khai trong quý I/2025. Kết quả phát hiện vi phạm về kinh tế 2.058 tỷ đồng và 720 ha đất, kiến nghị xử lý hành chính 381 tập thể, 1.083 cá nhân, và chuyển cơ quan điều tra 26 vụ, 15 đối tượng. Đặc biệt, công tác thu hồi tiền, tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng được chú trọng, với các giải pháp cụ thể thông qua Đề án xử lý vật chứng, tài sản bị tạm giữ, kê biên, phong tỏa.

Theo Thủ tướng, trong bối cảnh nhiều khó khăn, kết quả đạt được của năm 2024 là rất đáng trân trọng, tự hào, tốt hơn năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả tiếp nhận và xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài

Việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt tỷ lệ 56,6%, với 3.661/6.472 vụ việc thuộc thẩm quyền được giải quyết. Mô hình tiếp công dân trực tuyến tiếp tục được mở rộng, ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả tiếp nhận và xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài, đặc biệt tại các địa phương trọng điểm như Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Công tác xử lý dự án tồn đọng được thúc đẩy thông qua Ban Chỉ đạo về giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc, với các cơ chế, chính sách đặc thù tương tự Nghị quyết số 170/2024/QH15 của Quốc hội.

Bên cạnh các thành tựu, vẫn tồn tại một số hạn chế. Một số thủ tục hành chính liên quan đến thanh tra, kiểm tra còn rườm rà, gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” vẫn xảy ra, với một bộ phận cán bộ thiếu quyết liệt, né tránh trách nhiệm. Công tác phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thanh tra chưa triệt để, dẫn đến ách tắc ở một số địa phương. Việc giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, đặc biệt là các vụ việc đông người, vượt cấp, chưa đạt hiệu quả như mong đợi, đòi hỏi các giải pháp mạnh mẽ hơn.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên và quy mô nền kinh tế trên 500 tỷ USD trong năm 2025, Chính phủ xác định các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, với trọng tâm là nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, phòng chống tham nhũng và giải quyết khiếu nại, tố cáo:

• Hoàn thiện khung pháp lý về thanh tra: Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tập trung kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đảm bảo hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, với tinh thần “không ngừng, không nghỉ”.

• Tăng cường giám sát và xử lý sau thanh tra: Đẩy mạnh giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra, đặc biệt đối với các kết luận do Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi. Tăng cường thu hồi tiền, tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, thông qua triển khai hiệu quả Đề án xử lý vật chứng, tài sản bị tạm giữ, kê biên, phong tỏa.

• Ứng dụng công nghệ số trong tiếp công dân: Mở rộng mô hình tiếp công dân trực tuyến, tích hợp dữ liệu số để nâng cao hiệu quả tiếp nhận, xử lý khiếu nại, tố cáo. Tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài, không để phát sinh điểm nóng, đặc biệt tại các địa phương trọng điểm.

• Tháo gỡ dự án tồn đọng: Phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo về giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án tồn đọng, đặc biệt tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Đề xuất áp dụng rộng rãi các cơ chế, chính sách đặc thù tương tự Nghị quyết số 170/2024/QH15 trên phạm vi toàn quốc, nhằm khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

• Tăng cường kỷ cương, giám sát: Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong công tác thanh tra, đi đôi với tăng cường giám sát, kiểm tra, đôn đốc. Xử lý nghiêm các hành vi né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, đồng thời khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích nổi bật.

Báo cáo của Thủ tướng Chính phủ tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã khẳng định vai trò quan trọng của công tác thanh tra, phòng chống tham nhũng, lãng phí và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và những tháng đầu năm 2025. Với tinh thần “kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tinh gọn hiệu quả, tăng tốc bứt phá”, Chính phủ cam kết triển khai đồng bộ các giải pháp, đặc biệt trong việc tháo gỡ dự án tồn đọng, ứng dụng công nghệ số và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, nhằm tạo động lực cho sự phát triển bền vững, củng cố niềm tin của nhân dân./.