“Cha mẹ sinh con trời sinh tính” không phải đứa trẻ nào khi ra đời cũng có thái độ, nhận thức như nhau, mỗi người sinh ra đều có riêng mình một tính cách không ai giống ai vì thế việc dạy dỗ con cái cần hết sức tế nhị và tâm lý. Thực tế, để ảnh hưởng tới sự phát triển của một con người cần rất nhiều yếu tố xung quanh, từ điều kiện kinh tế xã hội nơi đứa trẻ sinh sống, môi trường sống và cả trình độ giáo dục của bố mẹ chúng nữa. Chẳng có một phương pháp nuôi dạy trẻ nào đáp ứng đủ điều kiện để được coi là lý tưởng cả, bởi điều đó còn phụ thuộc vào hoàn cảnh của từng gia đình.
Tuy nhiên, chính thái độ của bố mẹ đối với con cái mới là tác nhân trực tiếp gây ảnh hưởng đến tương lai sau này của đứa trẻ. Những người không thành công trong cuộc sống, thường xuyên có vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu có khả năng cao là hậu quả của những cách cư xử của cha mẹ trong quá khứ như sau:
1. Bố mẹ không động viên con mình sống tự lập
Năm 1997, một nghiên cứu của Đại học Vanderbilt , bang Tennessey, Mỹ đã chỉ ra rằng các vị phụ huynh có xu hướng kìm cặp, bao bọc con mình quá mức sẽ gây ra nhiều hệ lụy xấu sau này cho đứa trẻ. Cụ thể, đứa trẻ sẽ thiếu tự tin và trở nên quá dựa dẫm.
Thật, chẳng cần đến bất cứ báo cáo khoa học hay công bố cao siêu gì, chỉ cần nhìn cái cách mà ông bà, bố mẹ ủ con trong ổ, giam hãm bên trong 4 bức tường vì sợ con ốm, con đau, con bị bẩn thì làm sao sau này đứa trẻ có thể cứng cáp, khỏe mạnh được?
Chưa kể, giờ đây người ta có nhiều chiêu trò khác để đánh lạc hướng con mình khỏi những hoạt động ngoài trời. Người ta dùng máy tính bảng, điện thoại thông minh, truyền hình cáp với máy tính nối mạng để tạo một "sân chơi" bao quanh là tường bê tông và nền cát bằng gạch bông sáng loáng cho đứa trẻ.
Kết quả, sau này có một lứa gà công nghiệp, đi đâu cũng chập chững, vắng bố vắng mẹ là mất cả thế giới.
2. Bố mẹ la rầy con quá nhiều
Dân gian có câu: "Thương cho roi cho vọt".
Vì thương con nên càng phải đánh, càng phải mắng, càng phải nghiêm, có thế sau này con mới nên người.
Quan điểm dạy con là phải "cho roi, cho vọt" hoàn toàn sai lầm
Nhưng họ nhầm, bởi theo một kết quả nghiên cứu năm 2013 của Đại học Pittsburgh, các bậc phụ huynh có thói quen chửi mắng, quát tháo con, xúc phạm con bằng ngôn từ sẽ ảnh hưởng đến tính cách của đứa trẻ một cách nghiêm trọng trong tương lai.
Những đứa trẻ thường xuyên bị cha mẹ la mắng hồi bé lớn lên thường có biểu hiện cư xử không đúng mực, thậm chí còn có triệu chứng trầm cảm.
Phụ huynh có thể nhẹ nhàng nhắc nhở, có thể chỉ cho bọn trẻ biết chúng làm gì sai và nên sửa ở đâu, thay vì dở dồ, hét ra lửa thở ra khói, hạ thấp con mình.
3. Kiểm soát con mình quá chặt
Các bậc phụ huynh thường có những câu cửa miệng như: "Không quản thì để nó hư à?"
"Thả ra để nó chạy lung tung rồi học toàn ba cái lăng nhăng ngoài xã hội loạn lạc kia chắc?"….
Đây chính là những câu bào chữa cho hành động kiểm soát con quá đáng của những bậc phụ huynh yêu thương con mình. Đồng ý là bây giờ xã hội quá loạn để có thể cho bọn trẻ tự phát triển, nhưng cũng không đến nỗi các vị phụ huynh phải đi theo rình rập, phải giành quyền kiểm soát mọi thứ xung quanh con mình. Bọn trẻ bây giờ chúng cũng giỏi và khôn ngoan lắm chứ.
Một tờ thời báo của Mỹ đã tập hợp 300 sinh viên đại học cùng làm một cuộc khảo sát về mức độ kiềm cặp của bố mẹ họ. Kết quả cho thấy, những sinh viên có phụ huynh thường xuyên kiểm soát cuộc sống của mình thường có mức độ trầm cảm khá cao, cũng như không hài lòng với cuộc sống bản thân.
Bên cạnh đó, số sinh viên có bố mẹ quá kiểm soát thường không cởi mở với những cái mới, hay tự ti, nhất là rất hay dùng thuốc giảm đau, thuốc an thần.
Thế nên, các phụ huynh à, hãy để con mình có một khoảng riêng tư để chúng tự hình thành tính cách.
4. Bố mẹ cho con tự do đi ngủ vào bất cứ giờ nào
Hành động tưởng như tôn trọng quyền tự do, cũng như rèn tính tự lập cho trẻ này của các bậc phụ huynh hóa ra lại không mang lại kết quả như ý muốn.
Ngủ không đúng giờ khiến trẻ khó tập trung hơn
Nghiên cứu của các khoa học gia người Anh đã chứng minh được mối liên hệ giữa thời gian ngủ bất ổn định với những biểu hiện tiêu cực của trẻ, ví dụ như tăng động, hạnh kiểm kém ở trường và khó biểu hiện cảm xúc. Ngoài ra, chính việc không cho trẻ em đi ngủ đúng giờ sẽ gây tác động xấu đến sự phát triển não ở trẻ nhỏ.
5. Cho trẻ xem TV từ khi còn quá nhỏ
Ngày nay, để dỗ bọn trẻ ăn, không thiếu những phụ huynh Việt sử dụng TV như một biện pháp cứu cánh hữu hiệu nhằm lôi kéo sự tập trung của trẻ, sau đó sẽ dễ dàng cho con ăn hơn.
Năm 2007, một nghiên cứu về trẻ em lại công bố kết quả khiến các bậc phụ huynh phải giật mình: cho trẻ em xem TV quá nhiều trong 3 năm đầu đời sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng từ ngữ, cũng như khiến trẻ có khả năng trở nên ngang ngược, hay bắt nạt bạn bè khi bắt đầu theo học mầm non.
Xem nhiều TV cũng là tác nhân gây ra chứng mất tập trung của trẻ, giảm khả năng tư duy Toán và khả năng đọc chính xác trong tương lai.
Tuy nhiên, vẫn có một số chương trình được chứng minh là tốt với sự phát triển của trẻ, ví dụ như các show tạp kỹ dành riêng cho trẻ em 2-2,5 tuổi có các hoạt động, bài học kích thích tư duy, phản ứng của trẻ.
PV