Thanh tra Việt Nam - Tin tức cập nhật trong ngày

Vằng sẻ là một loại cây mảnh mai nhưng có sức sống mãnh liệt. Cây sạch, không sâu bệnh, không thuốc bảo vệ thực vật và ở bất cứ vùng đất nào cũng sinh trưởng tốt, giống như con người Quảng Trị bất khuất, kiên cường và trung kiên. Cao lá vằng được chiết suất từ lá và thân của cây vằng sẻ, không pha chế với bất cứ một nguyên liệu, phụ gia nào khác. Theo ông Trần Văn Luyến - Trưởng Ban Làng nghề nấu cao dược liệu Định Sơn, để cô đặc được 1 kg cao lá vằng cần phải có khoảng 10 kg lá, thân cây vằng và 100 lít nước sạch, đun nấu trong khoảng 6 - 7 giờ đồng hồ cho đến khi cô đọng còn khoảng 10 - 15 lít nước, vớt bã lá, thân vằng ra, lắng lọc qua 5 - 6 lần để loại trừ tạp chất, đưa lên lò cô đặc lại. Nhờ được điều chế từ nguyên liệu sạch, lắng lọc cẩn thận nên khi hòa với nước để sử dụng sẽ có màu đen nâu, không có tạp chất, mùi vị nào pha lẫn cái vị thơm ngọt của cao. Lúc mới uống, có vị đắng đầu lưỡi nhưng càng uống càng thấy ngọt mát đặc trưng của cao lá vằng. Đặc biệt, theo Đông y và kinh nghiệm của dân gian, lá vằng còn có tác dụng hỗ trợ tiết sữa nhanh cho các bà mẹ nuôi con trẻ, giúp sữa có chất dinh dưỡng đảm bảo hơn trong kháng khuẩn, chống nhiễm trùng, viêm tử cung, thấp khớp, nhức xương và giảm cân, làm mát gan, giúp người mất ngủ có được giấc ngủ ngon và sâu hơn, giúp ăn ngon, điều trị cao huyết áp, máu nhiễm mỡ…                      

Với các đặc tính ưu việt trong bảo vệ sức khỏe con người như vậy, nên từ trước đến nay, cao lá vằng thường được người dân tỉnh Quảng Trị và người của các tỉnh thành khác đến Quảng Trị lựa chọn về làm quà cho người thân và bạn bè. Vào những dịp lễ tế, với phong tục tập quán của người phương Đông, đây là thời gian mọi người thường sử dụng nhiều bia rượu, ảnh hưởng đến sức khỏe, cao lá vằng trở thành một món quà có ý nghĩa cho những ai quan tâm đến sức khỏe của người thân và bạn bè.  Các hộ dân làm cao lá vằng ở Làng nghề nấu cao dược liệu Định Sơn tính toán: Trên thị trường hiện nay 1 kg cao lá vằng có giá khoảng 200 ngàn đồng, sau khi trừ đi các chi phí 10 kg nguyên liệu lá và thân cây vằng hết 100 nghìn đồng, 40 nghìn chi phí chất đốt và bao bì đóng gói, các hộ dân còn lãi được khoảng 60 nghìn đồng/kg. Bên cạnh đó, xác lá và thân cây vằng sau khi nấu lấy nước, được các hộ dân ủ làm phân xanh, ủ gốc tiêu giúp cây đạt năng suất cao và phòng trừ sâu bệnh hiệu quả.

Theo thống kê của Làng nghề nấu cao dược liệu Định Sơn: Hiện nay làng có 86/138 hộ nấu cao, với hơn 130 lao động, sản xuất được khoảng gần 700 kg cao/ngày cung ứng cho thị trường, bình quân mỗi hộ sản xuất được 8 kg cao lá vằng/ngày. Trong đó, một số hộ sản xuất trên 15 kg cao lá vằng/ngày, như các hộ: ông Trần Văn Anh, hộ ông Trần Văn Long, hộ ông Nguyễn Văn Thân...

Với giá cả thị trường hiện nay, cao lá vằng khoảng 200 ngàn đồng kg, bình quân mỗi ngày làng nghề đạt doanh thu gần 140 triệu đồng/ngày, sau khi trừ đi các chi phí nguyên liệu, chất đốt còn lãi được trên 40 triệu đồng/ngày. Từ nguồn thu ổn định hàng ngày của cao lá vằng mang lại, hiện nay cả làng chỉ còn 6 hộ nghèo, giảm 14 hộ so với trước, đời sống vật chất và tinh thần của bà con được nâng cao, cơ sở vật chất, các công trình phúc lợi trong làng đã được quan tâm đầu tư. Đặc biệt, nhờ có thu nhập mà các gia đình trong làng đã có điều kiện xây nhà ở kiên cố, quan tâm chăm sóc con cái học tập tốt hơn. Bình quân mỗi năm, làng nghề nấu cao dược liệu Định Sơn có khoảng 80 con em thi đậu các trường đại học, cao đẳng và đạt học sinh giỏi các cấp.                      

Ông Trần Văn Long, một trong những hộ nấu trên 15kg cao thành phẩm/ngày chia sẻ: Hiện nay, cây lá vằng là cây trồng mang lại thu nhập cao và ổn định nhất cho bà con Định Sơn. Mỗi ha trồng lá vằng đạt sản lượng bình quân khoảng 12 tấn/năm, với giá cả thị trường hiện tại khoảng 10.000 đồng/kg. Như vậy, mỗi ha trồng lá vằng đạt doanh thu 120 triệu đồng/năm, cao và ổn định hơn nhiều lần với các loại cây khác. Đặc biệt trồng cây lá vằng hầu như không tốn công chăm, phân bón, chỉ tốn công trồng ban đầu, sinh trưởng hoàn toàn tự nhiên. Hiện cao lá vằng sản xuất ra không đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường, các tỉnh thành phố ở xa như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng thường xuyên về tận nơi đặt mua…                      

Với hiệu quả thiết thực cây lá vằng mang lại cho đời sống người dân, tháng 4/2016 vừa qua, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị đã quyết định công nhận Làng nghề nấu cao dược liệu Định Sơn và có kế hoạch mở rộng diện tích trồng lá vằng của làng nghề từ 10 ha lên 27 ha trong năm 2017./.  

Tổng hợp